Ukraina to trzeci a Rosja szósty na świecie kraj producent pszenicy. Wojna już doprowadziła do zawirowań na tym rynku i w całych gospodarkach. Ale wiele wskazuje na to, że to dopiero początek. Arabska Wiosna wybuchła w 2011 r., właśnie gdy ceny zbóż zaczęły gwałtownie rosnąć. Mechanizmy tym sterujące opisuje Scott Reynolds Nelson w książce „Oceans of Grain: How American Wheat Remade the World”.
Im więcej sankcji nałożą zachodnie kraje na Rosję, tym więcej okazji do zarobienia pieniędzy będą mieli międzynarodowi traderzy surowców. Niewielka i mało znana grupa firm, która już kilkukrotnie uratowała Władimira Putina przed problemami finansowymi. Szczegóły tych transakcji opisują Javier Blas i Jack Farchy „The World for Sale: Money, Power and the Traders Who Barter the Earth’s Resources”.
„Musimy wykrwawić żerujące na krótkiej sprzedaży fundusze hedge i redystrybuować bogactwo do nas „normalsów””! – napisał jeden z forumowiczów na WallStreetBets. Oczywiście chodzi o słynną aferę związaną z kursem akcji firmy GameStop, której kulisy opisuje Ben Mezrich w wydanej ostatnio książce „The Antisocial Network”.
Na rynku właśnie ukazała się książka, która w bardzo atrakcyjny sposób opowiada historię tworzenia się branży funduszy indeksowych. Mowa o „Trillions: How a Band of Wall Street Renegades Invented the Index Fund and Changed Finance Forever” autorstwa Robin Wigglesworth.
Wiele wskazuje na to, że znów mamy zarządzającego pieniędzmi inwestorów, który zwyczajnie je kradł zamiast pomnażać. Ta sprawa jest o tyle ciekawa, że pieniądze powierzył mu m.in. sam Bill Gates oraz rządy USA, Wielkiej Brytanii i Francji. A przekonał ich „dobrą gadaną”. Opisują to Simon Clark i Will Louch w książce „The Key Man: The True Story of How the Global Elite Was Duped by a Capitalist Fairy Tale”.
Głównym zadanie rynków kapitałowych nie jest już „wkładanie” pieniędzy z firm, jak podają podręczniki ekonomii, ale „wyjmowanie”. Wiele firm takiej „operacji” nie przeżywa. O genezie tego procederu piszą Alice Martin i Annie Quick w książce „Unions Renewed: Building Power in an Age of Finance”.
Coca-Cola zadebiutowała na giełdzie 102 lata temu, w 1919 r., i przyniosła fortunę swoim udziałowcom. Ale zanim to nastąpiło funkcjonowanie firmy stanęło pod znakiem zapytania. W 1911 r. rząd USA wytoczył bowiem pokazowy proces koncernowi z Atlanty oskarżając go dodawanie do napoju kofeiny. Opisuje to Bartow J. Elmore w książce „Citizen Coke: The Making of Coca-Cola Capitalism”.
Bez pieniędzy podatników nie byłoby dzisiaj elektrycznych samochodów Tesla. A jednak cała zasługa za rozwój firmy przypisywana jest jej założycielowi, prywatnemu przedsiębiorcy Elonowi Muskowi. I to on i akcjonariusze jego firmy zbili fortunę. Ten paradoks opisuje Mariana Mazzucato w książce „Mission Economy: A Moonshot Guide to Changing Capitalism”.
W XIX w. rząd USA przekazał dwóm spółkom giełdowym należącym do prywatnych osób grunty o powierzchni większej, niż stan Teksas. I dobrze na interesie wyszedł. Opisuje to Maury Klein w książce „Union Pacific”.
Musimy przestać utożsamiać rosnących cen akcji ze zdrowiem gospodarki. Zyski i ceny udziałów wielu koncernów są coraz wyższe, bo zyskały one monopolistyczną albo oligopolistyczną pozycję, która pozwala im „doić” klientów i pracowników. Tak twierdzi profesor Jan Eeckhout w książce „The Profit Paradox: How Thriving Firms Threaten the Future of Work”.