Wzorce inwestycyjne, część 14

Działanie losowości w inwestycyjnej praktyce – na tym się skupiała poprzednia części tego cyklu i odnosiła się do Analizy fundamentalnej. W tej części pokażę jak przejawia się to w Analizie technicznej.

_________________________________________________

Tematy prezentowane w tym cyklu do tej pory:

• Powtarzalność zjawisk rynkowych i jak korzysta z nich W.Buffett   -> część 1
• Czym są wzorce inwestycyjne -> część 2
• Zalety stosowania wzorców w praktyce -> część 3
• Wady stosowania wzorców: niestacjonarność -> część 4 , złuda (nie)działania -> część 5 , zanikanie efektywności -> część 6, ułomny transfer wiedzy-> część 7 , podatność na manipulacje-> część 8 , ignorowanie przewagi-> część 9, chybione cele -> część 10, uznaniowość zastosowań-> część 11
• Losowość zabijająca skuteczność wzorców-> część 12 , losowość w Analizie fundamentalnej-> część 13

________________________________________________

Analiza techniczna to nic innego jak właśnie wzorce, które da się wyłapać zarówno w cenach (formacje), wolumenie jak i wskaźnikach. Można to robić bezpośrednio na wykresie (tzw. charting) albo analizując same dane (np. w arkuszu kalkulacyjnym).

Dominujący sposób ich użycia to:

– timing, czyli kupno/sprzedaż w odpowiedzi na pojawiający się wzorzec,

– wsparcie dla A.F., czyli szukanie dogodnego punktu wejścia do gry po dokonaniu wyceny i wyboru aktywu (np. akcji),

– uznaniowość, czyli decyzje mniej lub bardziej wsparte o wykres, często w sposób mniej formalny, nierzadko pomieszane z innego rodzaju informacjami (np. danymi ekonomicznymi),

– systemy/algorytmy decyzyjne, w 100% oparte o komputerową analizę danych o cenach i ich pochodnych, czyli analiza ilościowa.

Podobnie jak w poprzedniej części zajmiemy się w tym wątku losowością, której źródłem jest sam inwestor, a nie rynek per se. W przypadku A.T. ingeruje on w wyniki transakcji na 3 poziomach

   Poziom #1  WYKRYWANIE

Technikom zarzuca się, że widzą na wykresach iluzoryczne zależności i wzory. To tzw. apofenia, której poświęciłem kiedyś ten-> wpis w historii bloga

Jednakże to, czy mają one jakąś prognostyczną, uzasadnioną na gruncie logiki ekonomicznej wartość, jest bez znaczenia. Po prostu istnieją, a wiele z nich można bardzo dokładnie opisać wzorami i kodami. W A.T. liczy się tylko ich powtarzalność i częstotliwość następstw, bez nadawania im głębszego znaczenia, choć niektórzy próbują to robić.

Losowość wkracza tutaj na 2 sposoby:

   a/ subiektywne wykrywanie

Część narzędzi, nawet dokładnie opisanych regułami, wymaga dość subiektywnej interpretacji w ich wyznaczaniu na wykresie. W tym samym miejscu 10 techników może znaleźć 10 różnych rozwiązań i nawet mogą się różnić w ocenie kierunku dalszego ruchu na tej podstawie.

   b/ wykrywanie intuicyjne

Wielu inwestorów nie bawi się w złożoności systematycznego podejścia do wykresów za pomocą istniejących narzędzi, lecz robią to na wyczucie, posiłkując się doraźnie doświadczeniem czy intuicją.

Np. popularnym wzorcem jest: urosło tak silnie i tak szybko, że to „musi” teraz spaść, otwieram krótką pozycję.

Nierzadko kończy się to bankructwem, ponieważ trendy przeciwne potrafią trwać dłużej niż cierpliwość i zasoby inwestora. To nadal jednak jest A.T., ponieważ decyzja była wynikiem pojawienia się na wykresie określonego wzorca, choć losowy był wybór momentu, a efektywność strategii dość domniemana.

Losowości dodaje brak użycia zleceń obronnych, czyli przyczyna przestała istnieć, ale pozycja trwa, choć bez dalszego uzasadnienia technicznego.

    POZIOM #2 PARAMETRY

Idealnym wzorcem technicznym jest taki pozbawiony parametrów, które można zmieniać, dodawać, testować w dużych obszarach. Takie wzorce są bowiem odporne choćby na niestacjonarność i na dopasowanie do danych. Takim przykładem może być np. kup dołek po 3 sesjach spadkowych.

Wszelkie inne wzorce, w tym przede wszystkim wszystkie wskaźniki, oscylatory czy średnie mają 1 lub więcej zmiennych parametrów wbudowanych w swoje reguły.

Losowość w tym przypadku polega na takim wyborze parametrów, które nie dają żadnej przewagi i które nie są sprawdzone pod kątem możliwego prawdopodobieństwa działania.

    POZIOM #3 SELEKTYWNOŚĆ UŻYCIA

To ten sam problem, który opisywałem w przypadku A.F.

Każdy wzorzec, który został sprawdzony i daje szansę zyskania przewagi, musi być stosowany systematycznie, tak jak podczas testów sprawdzających jego możliwości generowania zysków. W praktyce inwestorzy robią od wymaganej systematyczności sporo odstępstw typu:

– pomijanie niektórych sygnałów z różnych powodów,

– brak ciągłości stosowania (np. przerwa na jakiś czas),

– zbyt wczesne lub zbyt późne korzystanie z sygnałów,

– wybiórcze korzystanie z różnych wzorców jednocześnie (np. dziś RSI, jutro jakaś formacja),

– stosowanie wybranego wzorca na różnych instrumentach w sposób doraźny (np. tu dziś gram indeks, a jutro tylko ropę),

– stosowanie innych stopów niż zakładane, czyli zbyt szybkie lub spóźnione wyjście (szeroki materiał na inny wpis).

Losowe zastosowanie jak w wymienionych sytuacjach prowadzi do losowych wyników, niezwiązanych z możliwością rzeczywistego generowania przewagi (o ile w ogóle dany wzorzec ma szansę generować systematyczną przewagę). Ponownie mogą to więc być wyniki o dużym rozrzucie, zarówno na plus jak i na minus, zależenie od szczęścia. Może się więc zdarzyć, że 2 inwestorów używając w sposób niesystematyczny tego samego dokładnie narzędzia i w tym samym czasie, na tym samym rynku osiągnie drastycznie przeciwne wyniki. Jeden mógł bowiem szczęśliwie wejść tylko w transakcje zyskowne, drugi załapać się wyłącznie na stratne. Można jednak ustalić rzeczywistą wartość tego narzędzia w tym przypadku przez obliczenie wszystkich możliwych sygnałów.

Zakończę to 4 obserwacjami ważnymi w kwestii „działania” A.T.

(1) Po raz kolejny widać, że wynik przede wszystkim zależy od inwestora, a nie samego narzędzia

(2) Nie można domagać się skuteczności A.T. losowo używanej. To tak jakby chcieć latać helikopterem wciskając raz ten przycisk, raz inny.

(3) Nie ma ŻADNEJ gwarancji, że narzędzia propagowane w poradnikach dają szansę na osiąganie zysków; można to jednak sprawdzić, choć nie we wszystkich przypadakch (np. subiektywne tylko w odlegle przybliżony sposób)

(4) Losowość A.T. nie musi być problemem dla kogoś biegłego, doświadczonego, rozumiejącego te zależności i potrafiącego sobie z tym radzić (są sposoby). Musi być jednak bardzo mocno uwzględniana we wszystkich działaniach a także w mentalnym przygotowaniu.

CDN

–kat—