IKE i IKZE – tuning zakończony, czas na cenzurę!

Prezydent podpisał ustawę o zmianach w systemie emerytalnym, a to oznacza, iż doczekaliśmy się ostatecznej wersji zmian w regulacjach o IKE i IKZE. Podczas konsultacji czy głosowań naprawdę sporo rzeczy się zmieniło, w stosunku do wersji pierwotnej – nawet rząd wnosił autopoprawki. Aby łatwiej przejść przez ostateczne brzmienie regulacji, zabawiłem się w cenzora. To, co się nie obroniło, zostało oznaczone na czerwono i przekreślone – jak w dobrym programie do rejestracji zmian 🙂 To, co jest nowe, opisuję kolorem nadziei, – czyli na zielono!

 

Niektóre zmiany były na tyle znaczące, iż aby nie „mieszać” czytelnikom wcześniejszymi moimi opracowaniami (opartymi na projektach), postanowiłem w bieżącym wpisie „pociąć”  – czyli w pewnym sensie ocenzurować (choć nie popieram cenzury) wcześniejszy wpis o IKZE i IKE, tak, aby pokazać, co się zmieniło, a co zostaje, jako ostateczne. Część opisowa została okrojona, aby skoncentrować się na sprawach technicznych. Mam nadzieję, ze pozwoli to czytelnikom na lepsze zaobserwowanie zmian i przyswojenie wersji ostatecznej.

 

CENZURUJMY, WIĘC!

 

Wprowadzenie

W ramach trzeciego, dobrowolnego filaru emerytalnego, obok znanych już IKE i PPE, zaczną od 2012 roku funkcjonować IKZE – Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. IKZE będą pod wieloma względami podobne do IKE, ale nie sposób pominąć istotnych różnic.

W przypadku IKZE zastosowanie mieć będzie większość zasad dla IKE, określonych w Ustawie o IKE. Podstawowe różnice dotyczą głównie preferencji podatkowych. Wpłaty na IKZE można będzie odliczyć od podstawy opodatkowania (ale w przyszłości trzeba będzie zapłącić podatek dochodowy – i nieważne kiedy wycofamy środki, czy na emeryturze, czy przed). W przypadku IKE kwiestia podatku dochodowego nie pojawia się NIGDY (ale nie mamy ulgi) !!!

 

Kto będzie mógł prowadzić IKZE?

Jak wiemy IKE mogą prowadzić obecnie; banki, TFI, domy maklerskie i firmy ubezpieczeniowe. Wszystkie te cztery grupy podmiotów będą również uprawnione do prowadzenia IKZE. Dodatkowo, pojawi się „piąty element”. IKZE będą mogły prowadzić również OFE, ale… IKZE będzie można otworzyć tylko w tym OFE, którego jesteśmy uczestnikiem w ramach II filaru. Nie znalazłem zapisu nakazującego zakładanie IKZE w tym OFE, którego jest się klientem, (jeśli decydujemy się na IKZE w OFE), więc zakładam, że ten dziwny nieco pomysł upadł. Największą nowością jest jednak to, że OFE zostały dokoptowane „tylnymi drzwiami” do grona firm, mogących prowadzić IKE. Wszystkie 5 grup podmiotów (bez wyjątków), będzie mogło, zatem prowadzić zarówno IKE, jak i IKZE.

 

Styczna IKE i IKZE

IKE i IKZE mają, z założenia, funkcjonować równolegle. Można będzie posiadać jedno IKE i jedno IKZE w wybranej przez siebie instytucji (IKE może być w innej niż IKZE). W 2012 roku (przez okres całego roku) można będzie przenieść środki z posiadanego wcześniej IKE do IKZE, zachowując wcześniejsze ulgi. Odliczenie będzie odbywać się stopniowo (w danym roku będzie można odliczyć od podatku tyle, ile wynika z naszej ulgi na IKZE na dany rok kalendarzowy, pozostałe środki przeniesione z IKE – można będzie odliczać w kolejnych latach. Dopóki nie odliczymy wszystkiego, nie będzie można dokonywać na IKZE wpłat gotówkowych.  Ruch w drugą stronę (z IKZE do IKE będzie niemożliwy). Po tym okresie (po roku 2012) IKE i IKZE będą funkcjonować całkowicie odrębnie. Nadal będą dopuszczalne wypłaty transferowe, czyli przenoszenie aktywów, ale tylko na drodze IKE-IKE lub IKZE-IKZE. IKZE zaczną funkcjonować od 2012 roku.

 

Dla kogo oszczędzanie, kiedy wypłata?

IKZE będą mogły otwierać osoby 16-letnie osoby fizyczne podobnie, jak w przypadku IKE – obecnie. W praktyce, większość instytucji wymaga jednak ukończenia 18 lat (np. DM BOŚ) Dodatkowo, i to jest bardzo ważna i miła rzecz – wpłaty na IKZE będą mogły być odliczane od podstawy opodatkowania również przez osoby prowadzące działalność gospodarczą – IKZE będą dzięki temu mogły zakładać i korzystać z ulgi, właśnie takie osoby (!). Nie ma górnego limitu wieku, w którym możemy założyć IKZE, ale pojawiają się różnice dotyczące określenia wieku, w którym możemy skorzystać z wypłaty środków w związku z uzyskaniem uprawnień.

W przypadku IKE jest to 60 lat lub 55 (pod warunkiem uzyskania uprawnień emerytalnych). IKZE jest bardziej rygorystyczne – wymagane jest ukończone 65 lat (zarówno kobiety, jak i mężczyźni) 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni). W obu przypadkach podobny jest wymóg dodatkowy – konieczność dokonania wpłaty w przynajmniej 5 latach kalendarzowych.

Wypłata z IKE jest możliwa jednorazowo lub w ratach (ilość rat – do wyboru) i nie ma konieczności płacenia podatku dochodowego od wypłacanych środków. W przypadku IKZE, pojawia się podatek dochodowy „na wyjściu”, a do wyboru mamy wypłatę jednorazową (powiększamy wówczas podstawę opodatkowania za ten rok kalendarzowy i płacimy podatek według skali progresywnej) albo w ratach – minimalny okres dla wypłaty w ratach to 10 lat (w takim przypadku firma prowadząca IKZE będzie pobierać jedynie zaliczki na podatek dochodowy, wg. najniższej skali podatkowej).

 

Limity wpłat i zwroty

Zasady wyznaczania limitów wpłat na IKE pozostają bez zmian – limit nadal będzie określany kwotowo na dany rok. W przypadku IKZE limit wpłat (i jednocześnie kwota pomniejszająca podstawę opodatkowania) określany będzie procentowo i wynosić będzie 4% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne 2% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne (w latach 2012-2014), 3% (w latach 2015-2016), oraz 4% (od roku 2017). Jednocześnie, kwota ta nie będzie mogła przekroczyć 30-krotności przeciętnego wynagrodzenia. W przypadku osób o niskich dochodach, możliwe jest dokonanie w danym roku kalendarzowym wpłaty do maksymalnie 4% równowartości 12-krotności minimalnego wynagrodzenia za rok poprzedni. Środki z IKZE można będzie wypłacić przed osiągnięciem uprawnień, ale zwrócona kwotę trzeba będzie doliczyć do podstawy opodatkowania za dany rok kalendarzowy. W przypadku IKE (po staremu) możliwy będzie zwrot całości lub części środków, w przypadku IKZE – możliwy będzie TYLKO ZWROT CAŁKOWITY!

 

Zasadnicze kwestie podatkowe

Kwestie podatkowe, w najbardziej widoczny sposób różnicują IKE i IKZE. W przypadku IKE mamy do czynienia z preferencjami podatkowymi na wyjściu (brak podatku dochodowego od wypłaty), a w przypadku  IKZE – na wejściu (odliczenie wpłacanych na IKZE środków od podstawy opodatkowania). Zarówno posiadacze IKE, jak i IKZE nie będą oczywiście płacić „podatku Belki” od osiąganych zysków kapitałowych – dopóki środki zostaną zachowane w III filarze, aż do nabycia uprawnień emerytalnych.

 

Dziedziczenie

Odmiennie potraktowano kwestie podatkowe, dotyczące dziedziczenia środków. W obu przypadkach środki podlegają dziedziczeniu i w obu przypadkach nie płacimy podatku od spadków i darowizn (art. 3 pkt.6 Ustawy o podatku od spadków i darowizn). W przypadku IKE osoby dziedziczące środki z czyjegoś IKE mogą je od razu wypłacić i nie płacą z tego tytułu podatku dochodowego. Spadkobiercy z IKZE będą zaś musieli zapłacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach (dopisując go do podstawy opodatkowania). Z konieczności zapłacenia podatku zwalnia tylko przeniesienie środków na własne IZKE, w drodze wypłaty transferowej, czyli zatrzymanie go w III filarze (podatek dochodowy od tych środków na IKZE, zapłacimy dopiero wtedy, gdy będziemy wycofywać środki z własnego IKZE).

 

Co będzie lepsze? IKE czy IKZE?

IKZE daje bieżącą odczuwalną „ulgę” w podatku dochodowym i tym samym – odroczenie podatku dochodowego, który zapłacimy dopiero „na wyjściu” z inwestycji w emeryturę. IKE oferuje brak ulgi, ale i brak podatku w przyszłości, a poza tym – większą elastyczność i korzystniejsze, pod względem podatkowym, zasady dziedziczenia.

Dodatkowo, aby móc wpłacać na IKE – nie musimy pracować, ani mieć stałych dochodów, na IKZE – ogranicza nas to, czy osiągamy dochody z pracy oraz ich wysokość. IKE jest też bardziej przewidywalne pod kątem oceny przyszłego dochodu, wiemy ile wypłacimy na emeryturze – wszystko. W przypadku IKZE – nie mamy takiej wiedzy, bo nie wiemy, ile zostanie potrącone na podatek dochodowy (nie wiemy, jakie będą stawki w przyszłości). Paradoksem jest też to, że jeśli nawet stracimy na inwestycjach na IKZE (nasz portfel będzie mniejszy niż suma wpłat) to i tak zapłacimy podatek dochodowy od całości wypłacanych środków, bez możliwości odliczenia gdziekolwiek tej straty.

Dobrze, że możliwe będzie jednoczesne posiadanie obu tych form zabezpieczenia emerytalnego. Nie musimy wcale wybierać! Jeśli nie mamy jednak na tyle środków, aby w pełni wykorzystywać limity wpłat na IKE i IKZE naraz, to ja w pierwszej kolejności wpłacałbym na IKE – z powodów, jakie wymieniłem powyżej i „pal diabli” ulgę w podatku!.

Pamiętajmy, to wciąż jednak tylko projekt !!!   To już nie projekt – to wersja ostateczna!

 

 

Tworzymy historię!

No i mamy za sobą pierwszy „kolorowy” blog w historii blogi.bossa.pl. Ci, których, jak mówi całkiem nowe polityczne przysłowie – „nikt nie przekona że białe jest białe, a czarne jest czarne”, mają dzięki nam do wyboru nowe opcje – mogą wybierać już nie tylko między bielą i czernią, lecz także – między zielenią i czerwienią 🙂 Może to ułatwi poruszanie się w, mimo wszystko, barwnej (czasem aż za bardzo) rzeczywistości. A każdy z tych kolorów pasuje do IKE maklerskiego (bo na IKZE maklerskie trzeba poczekać do 2012 roku), IKE w DM BOŚ rzecz jasna 🙂

U nas tworzenie historii (pozytywnej historii) i wyznaczanie nowych standardów (lepszych standardów) to normalka 🙂

 

21 Komentarzy

  1. Łukasz

    Wow. W imieniu społeczności bardzo dziękuję za to podsumowanie. Bardzo przydatna rzecz.

    Pozdrawiam

  2. Alicja

    dziękuję 😀

  3. Bartolomeush

    A jak to jest/będzie z wypłatami w ratach z IKE/IKZE?

    Muszą on być dokonywane regularnie, czy może to się odbywać w dowolnych momentach (z zachowaniem limitu 10 letniego dla IKZE)?
    Mniemam, że ich wysokość może być różna (zresztą trudno by były stałe, skoro zgromadzone środki w międzyczasie nadal mogą być inwestowane).

  4. jtyszko[bossa]

    @Bartolomeush, składając dyspozycję wypłaty w ratach określa się z góry częstotliwość i wysokość kwot, w przypadku IKZE – jak to będzie wyglądać w praktyce określą same instytucje prowadzące IKZE, więc trzeba po prostu poczekać na konkretne regulacje wewnętrzne.

  5. Bartolomeush

    @ jtyszko
    Z określeniem częstotliwości jak najbardziej jestem w stanie pojąć.
    Nie za bardzo jednak przemawia do mnie ustalenie z góry wysokości kwot tych rat, skoro niewiadomą pozostaje stopa zwrotu z niewypłaconych w międzyczasie środków.

    Jak to jest rozwiązane w DM BOŚ z IKE? Ewentualna nadwyżka/strata koryguje ostatnią ratę? Pod pojęciem ustalonej wysokości raty mamy na myśli określony % dostępnych środków, a nie ustaloną w PLN kwotę? Proszę o oświecenie 🙂

  6. jtyszko (Post autora)

    @Bartolomeush,
    W załączniku do naszej Umowy IKE jest odpowiedni formularz, gdzie wskazujesz wysokość i terminy płatności rat (w ostatniej racie, jesli jest za mało środków, wychodzi oczywiście to, co zostaje).

    Jeśli masz u nas IKE powinieneś to mieć, odpowiednie zapisy są też w Regulaminie IKE, wszystkie te dokumenty sa też ogólnie dostepne na naszej stronie w dziale oferta (wraz z innymi dokumentami dotyczacymi IKE) 🙂

  7. pozdrawiam

    „Paradoksem jest też to, że jeśli nawet stracimy na inwestycjach na IKZE (nasz portfel będzie mniejszy niż suma wpłat) to i tak zapłacimy podatek dochodowy od całości wypłacanych środków, bez możliwości odliczenia gdziekolwiek tej straty.”
    Błąd logiczny, do IKZE wpłacamy pieniądze nieopodatkowane (odliczenie = zwrot podatku), a podatek dochodowy jest pobierany przy wyjściu z inwestycji, więc przy stracie defacto zapłacimy go mniej (płacimy od wypłacanych środków a nie wpłaconych). Natomiast w IKE jest gorzej, wpłacamy opodatkowane pieniądze (brak odliczenia) i przy wyjściu z inwestycji ze stratą nie mamy możliwości odliczenia tej straty, więc podatku zapłacimy więcej niż w IKZE.

  8. Zdzisław

    Porobili z tym II filarem, jakichś IKZE się im zachciało. Warunki na jakich się lokuje pieniądze do IKE są dużo korzystniejsze niż na IKZE – wystarczy spojrzeć na długoterminowy trend wzrostu podatków od dochodów. Zresztą lepiej opodatkować mniejszą kwotę teraz niż większą (z zyskami) na wyjściu.

    IKZE może się opłacać ale tylko jak ktoś teraz wchodzi w wyższy próg 32%. Emerytura będzie prawdopodobnie bliżej najniższego progu, który może być opodatkowany stawką około 20%.

  9. Zdzisław

    Oczywiście miałem na myśli III filar 😉

  10. jtyszko[bossa]

    @pozdrawiam,

    Nie zgadzam się z tobą, nie ma tu żadnego błędu logicznego – jak inwestujesz normalnie na giełdzie to możesz sobie poniesione straty odliczać od zysku w kolejnych latach, na IKZE nie ma takej możliwości bo ma zastosowanie podatek dochodwy a nie podatek od zysków kapitałowych.

    Pod tym względem i zwykły rachunek maklerski i IKE maklerskie biją IKZE na głowe, policz sobie na liczbach to sie przekonasz! Dotyczy to oczywiście stuacji, gdy na IKZE stracimy. W niektórych sytuacjach IKZE okazuje się lepsze…

    A co myślisz o tym, że np. wpłacając środki na IKZE masz ulgę 18%, ponosisz stratę – i na dodatek, wypłacając środki naraz – jesteś np. w skali progresywnej 30% albo 40% (może nam ktoś kiedyś taką zafunduje), to jeszcze do tego interesu dokładasz.

    IKZE ma swoje zalety, ale przez możliwość pojawienia się różnych dziwnych niuansów – do IKE się nawet „nie umywa”!

    Chyba mam już temat na kolejny blog 🙂

  11. Zdzisław

    Myślę że biorąc pod uwagę zamieszanie wokół II i III filara, oraz stosunkowo małe kwoty jakie można na IKZE wpłacać, ta forma oszczędzania będzie wielokrotnie bardziej marginalna niż IKE. Może się okazać, że np. po 5 latach takich kont będzie zaledwie kilkadziesiąt tysięcy.

  12. bobasek

    Bardzo fajnie iż taki wpis powstał można w jednym miejscu porównać konta IKZE i IKE.

    Mam IKE i nie widzę żadnych korzyści z założenia IKZE. Według mnie to jakiś poroniony pomysł chorych głów który ma pokazać ze coś robią dla dobra ( tylko czyjego?) nie robiąc nic a jedynie mącąc wodę.
    Wprowadzali zmiany a dlaczego nie wprowadzili możliwości inwestowania w pochodne na IKE, wdać wszyscy to mają gdzieś łącznie z biurami maklerskimi. Pieniędzy na kontach jest coraz więcej, limity coraz wieksze. Można by dla ochrony jeżeli już wszyscy chcą mnie tak chronić i moją przyszłą emeryturę wprowadzić wymóg pokrycia w akcjach bądź gotówce 100% wartości kontraktu na koncie IKE.
    To załatwiłoby załatwiło tak ze wszyscy by byli zadowoleni a kapitał by był nadal chroniony

  13. kajet

    „Jeśli nie mamy jednak na tyle środków, aby w pełni wykorzystywać limity wpłat na IKE i IKZE naraz, to ja w pierwszej kolejności wpłacałbym na IKE – z powodów, jakie wymieniłem powyżej i “pal diabli” ulgę w podatku!.”

    Wyjątek: płacimy podatek wg skali wg stawki 32%, ale mamy duże wydatki i starcza tylko na jeden mechanizm (IKE lub IKZE). Wtedy warto zastanowić się jednak nad IKZE. Skorzystamy w przypadku znacząco niższej stawki w przyszłości.

  14. jtyszko[bossa]

    @Kajet, ty marzycielu 🙂 ale przyznaję, że jest to oczywiście możliwe, IKZE (dziś) najbardziej będzie się opłacać osobom z najwyższego progu podatkowego

    @bobasek, IKZE ma pewne swoje zalety, ale IKE ma ich po prostu więcej 🙂

  15. deli deli

    Za każdym razem, gdy do znudzenia wypytujecie Kochaną Spółkę o wskaźniki, o czysty zysk, o wyniki za kwartał o ebidtę, zapominacie, zaniedbujecie się sami, obniżacie swą wartość tracąc z oczu konieczny, konstytutywny warunek sukcesu wyrażony czasem upokorzenia, cierpienia i bólu.
    Tymczasem spójrzcie jak ten czas wypełnia się w Kosmosie u Pana Boga.
    Jak uwalnia się na Waszych oczach mechanizm odreagowania straty,katastrofy, ostatniej podróży. W Japonii, Montanie i Smoleńsku.
    Oto gniewna Natura idzie sobie precz! Woła i odwołuje fale tsunami, skażone wody, burze i tornada. Wygładza podskórną skalną promenadę Kraju Wschodzącego Słońca a świeża woda w Słońcu i przy Księżycu napływa z gór. O której Tales z Miletu powtarza przez tysiąclecia, że jest najlepsza.
    Poproszę Was tylko, abyście radosne, wyrywające z piersi przeczucie renesansu utrzymali i zachowali w tradycyjnym makrum Wielkiego Tygodnia. Aby ten warunek wyrzeczenia i cierpienia dokonał się w Was samych.

    Braciom na Wychodźstwie, W Ameryce Południowej, Hiszpanii i w każdym zakątku Ziemi,
    Inwestorom Bossy i Kraju
    Czytelnikom i Współtwórcom Bossablo

    Radosnego Alleluja!

  16. Ola

    A ja mam pytanie: jak nazywa się ustawa, która reguluje funkcjonowanie IKZE?

  17. Zdzisław

    Pytanie – ciekawostka: jeśli ktoś kupił do IKE instrument (akcje, certyfikaty) który przestał być notowany na GPW, tak jak było to z walorami Immoeastu, to jak tą sprawę rozpatrzeć w ramach IKE?

  18. jtyszko (Post autora)

    @Ola, podstawą jest Ustawa o IKE, do której wprowadzono zapisy dotyczące IKZE

    @Zdzisław, IKE maklerskie to forma rachunku maklerskiego, jak coś jest notowane na giełdzie – jest na rachunku maklerskim jak nie ma czegoś na giełdzie – nie ma na rachunku, nie za bardzo wiem, co chesz rozpatrywać?

  19. Zdzisław

    Jeśli kupiliśmy do IKE takie akcje Immoeastu i nie sprzedaliśmy przed wyjściem spółki z GPW to co zrobić? Akcje znikają z rachunku(?) ale jesteśmy ich właścicielami. Jak je sprzedamy na giełdzie w Wiedniu to co, będzie to wypłata z IKE bo uzyskane pieniądze nie będą już na IKE? Immoeast to tylko przykład, który na pewno w przyszłości będzie się powtarzał.

  20. Alicja

    @ jtyszko
    Liczę na aktualizację, z uwzględnieniem zmian od nowego roku.
    Czy BOS będzie miał jakąś propozycję w związku z art. 27 pkt 2?

  21. jtyszko

    @Alicja, wszystko w swoim czasie 🙂 Trzymamy ręke na pulsie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A. w celu: zapewnienia najwyższej jakości naszych usług oraz dla zabezpieczenia roszczeń. Masz prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz ich sprostowania, a jeżeli prawo na to pozwala także żądania ich usunięcia lub ograniczenia przetwarzania oraz wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Masz także prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Więcej informacji w sekcji "Blogi: osoby komentujące i zostawiające opinie we wpisach" w zakładce
"Dane osobowe".

Proszę podać wartość CAPTCHA: *

Opinie, założenia i przewidywania wyrażone w materiale należą do autora publikacji i nie muszą reprezentować poglądów DM BOŚ S.A. Informacje i dane zawarte w niniejszym materiale są udostępniane wyłącznie w celach informacyjnych i edukacyjnych oraz nie mogą stanowić podstawy do podjęcia decyzji inwestycyjnej. Nie należy traktować ich jako rekomendacji inwestowania w jakiekolwiek instrumenty finansowe lub formy doradztwa inwestycyjnego. DM BOŚ S.A. nie udziela gwarancji dokładności, aktualności oraz kompletności niniejszych informacji. Zaleca się przeprowadzenie we własnym zakresie niezależnego przeglądu informacji z niniejszego materiału.

Niezależnie, DM BOŚ S.A. zwraca uwagę, że inwestowanie w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości zainwestowanych środków. Podjęcie decyzji inwestycyjnej powinno nastąpić po pełnym zrozumieniu potencjalnych ryzyk i korzyści związanych z danym instrumentem finansowym oraz rodzajem transakcji. Indywidualna stopa zwrotu klienta nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym danego instrumentu finansowego i jest uzależniona od dnia nabycia i sprzedaży konkretnego instrumentu finansowego oraz od poziomu pobranych opłat i poniesionych kosztów. Opodatkowanie dochodów z inwestycji zależy od indywidualnej sytuacji każdego klienta i może ulec zmianie w przyszłości. W przypadku gdy materiał zawiera wyniki osiągnięte w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika na przyszłość. W przypadku gdy materiał zawiera wzmiankę lub odniesienie do symulacji wyników osiągniętych w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika przyszłych wyników. Więcej informacji o instrumentach finansowych i ryzyku z nimi związanym znajduje się w serwisie bossa.pl w części MIFID: Materiały informacyjne MiFID -> Ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe.