Wykres dnia: mały rynek nie chce rosnąć

Jedną z najgorętszych dyskusji inwestycyjnych w Polsce jest spór o to czy giełda w Warszawie to WIG20 czy SWIG80. Paliwem do tego sporu jest fakt, że w średnim i długim horyzoncie czasowym indeks małych spółek z GPW zdecydowanie wygrywa z indeksem blue chipów.

Ktoś mógłby pomyśleć, że skoro małe spółki są „śmietanką” warszawskiej giełdy to równie atrakcyjnym segmentem są jeszcze mniejsze spółki z małego rynku czyli NewConnect. Spotkałaby go bardzo niemiła niespodzianka bo w średnim i długim horyzoncie czasowym SWIG80 zdecydowanie wygrywa z NCIndex. Horyzontem czasowym, w którym przewaga małych spółek z GPW jest wyjątkowo spektakularna jest 3-letni okres od lata 2020 roku:

Za Stooq

Jak widzimy na wykresie dnia w ostatnich trzech latach indeks małych spółek z głównego rynku zyskał 50% a indeks najważniejszych spółek z małego rynku stracił 40%. Koniec lipca 2020 to szczyt pandemicznego rajdu. O ile jednak SWIG80 szybko podniósł się po relatywnie płytkiej korekcie to NCIndex wszedł w długotrwałą i głęboką bessę z ponad 50% obsunięciem.

Gdzie tkwią przyczyny tak diametralnie odmiennych trendów na indeksach SWIG80 i NCIndex? Istotną wskazówkę dostarcza fundamentalne spojrzenie na indeksy. Jeśli „od góry” (czyli korzystając z wartości indeksu i wskaźnika C/Z indeksu) policzymy zyski na jednostkę indeksu to okaże się, że zyski na jednostkę SWIG80 wzrosły o ponad 60% w ostatnich trzech latach a zyski na jednostkę NCIndex spadły ponad 20% w tym samym okresie. Tak więc fundamentalny rozjazd pomiędzy indeksami jest niewiele mniejszy niż różnica w generowanych przez nie stopach zwrotu.

W tym miejscu nasuwa się pytanie o przyczyny tak słabej finansowej postawy uczestników NCIndex. Warto więc zauważyć, że NCIndex z sierpnia 2023 w niewielkim stopniu przypomina NCIndex z lipca 2020 roku. Trzy lata temu 10 spółek miało łącznie ponad 50% udział w liczącym 185 spółek indeksie. Do sierpnia 2023 roku z tej 10 pozostały 4 spółki, które mają teraz 17% udział w indeksie. Pozostałe 6 spółek reprezentujących ponad 30% indeksu w lipcu 2020 roku przeniosło się na GPW. Najwyraźniej spółki, które „przejęły udziały w indeksie” nie były w stanie dynamicznie poprawiać swoich wyników finansowych.

Drugą kwestią, która natomiast rzuca się w oczy po spojrzeniu na skład NCIndex w lipcu 2020 roku jest rola spółek gamingowych. W wspomnianej czołowej 10 spółek z 50% udziałem w indeksie 5 spółek z 30% udziałem w indeksie stanowiły spółki gamingowe. Ostatnie trzy lata (z wyjątkiem ostatnich miesięcy) nie były wyjątkowo korzystne dla tego sektora na warszawskiej giełdzie.

Moim zdaniem spektakularny rozjazd w zachowaniu SWIG80 i NCIndex w ostatnich latach można potraktować jako przypomnienie, że kontrola jakości biznesu to podstawa w inwestowaniu w małe i średnie spółki. Mam na myśli jakość zarówno w ujęciu wskaźnikowym (np. wskaźniki rentowności, dynamika zysków, etc.) jak i w trudniejszym do zdefiniowania ujęciu (np. kompetencja i standardy etyczne kadry zarządzającej, postawa głównych akcjonariuszy, etc).