Dyskusje o wysokości przyszłych emerytur pojawiają się niezmiennie od kilku dekad. W zasadzie tuż przed reformą trzeciofilarową (1999) wyjątkowo mocne były głosy o tym, że musimy coś zmienić, bo będzie bardzo źle jeśli sami ludzie o to nie zadbają. Dlatego przeżywam mocne déjà vu, gdy po dwudziestu latach słyszę dokładnie to samo. I taką samą argumentację. Tym razem rozwiązaniem ma być nie OFE (przymusowe) i IKE (dobrowolne), tylko PPK (przymusowo-dobrowolne). Jak będzie za dwadzieścia lat, zobaczymy. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na te same słowa klucze, które w debacie się pojawiają – Polacy zbyt mało oszczędzają na emeryturę. Świadomość ekonomiczna jest zbyt niska.
Trafiłem niedawno na statystyki opublikowane przez Fidelity Investments, zarządzającego 7,4 bilionami dolarów dotyczących planu emerytalnego 401(k), który jest formą pracowniczego planu emerytalnego, funkcjonującego od lat 80. XX wieku.
Jeden z wniosków płynących z tych statystyk, wspieranych wieloma innymi analizami mówi, że środki zgromadzone na tych kontach w przypadku większość Amerykanów niestety nie są wystarczające, aby godnie spędzić czas na emeryturze. Średnia wartość konta w 2019 wyniosła 106 tys. dolarów.
Ciekawe są jednak dane dotyczące aktywów zgromadzonych przez przyszłych emerytów w zależności od wieku.
| Przedział wiekowy | Średnia wartość konta 401 (k) | Mediana konta 401 (k) |
| 20-29 | 11 800 $ | 4 300 $ |
| 30-39 | 42 400 $ | 16 500 $ |
| 40-49 | 102 700 $ | 36 000 $ |
| 50-59 | 174 100 $ | 60 900 $ |
| 60-69 | 195 500 $ | 62 000 $ |
PPK dopiero startują, PPE były niezbyt popularne (och pomyślmy sobie jak to mogłoby wyglądać wraz z IKE, gdyby tyle środków na marketing przeznaczono jak w przypadku PPK), więc trudno powiedzieć o jakichkolwiek wiarygodnych danych. W każdym razie na koniec 2018 roku objętych programem PPE było 426 tys. osób, zaś średnia wartość aktywów uczestnika programu to 31,1 tys. złotych.
Widzimy jak duże dysproporcje są między średnią a medianą w amerykańskiej wersji, więc można założyć, że w Polsce będzie podobnie. W każdym razie te 31 tysięcy złotych nie wygląda imponująco. Oczywiście nie ma sensu porównywanie kwot, ze względu na różnice w wielkości zarobkach i wiele innych kwestii. Niemniej, podobnie jak zbyt mało zgromadzili przeciętni Amerykanie, podobnie zbyt mało jest na kontach emerytalnych Polaków. Mówimy tu oczywiście tylko o tej części związanej z kontami pracowniczymi.
Naturalnie – o czym zapominali politycy likwidując OFE – na emeryturę miało składać się kilka elementów – ZUS, OFE, IKE, później IKZE, no i PPE. Więc należałoby jeszcze rozpatrzyć tamte aktywa. Średnio na kontach OFE znajdowało się na koniec 2018 roku 10 250 zł. Na kontach IKE 8,7 tys zł, przy czym w tym wypadku ogromne są dysproporcje między środkami zgromadzonymi na kontach IKE prowadzonymi przez ubezpieczycieli (4,6 tys. zł) a rachunkami maklerskimi (44 tys. zł). Na kontach IKZE (programie, który trwa krócej) średnio znajduje się 3,2 tys. I znów różnice są w zależności od rodzaju – ubezpieczyciele 1,4 tys. zł, domy maklerskie 10,7 tys. zł.
Wszystko to jednak mało, mało, mało! Do tego obejmuje relatywnie niewielką liczbę aktywnych zawodowo osób. Tylko tych nieco bardziej świadomych znaczenia odkładania pieniędzy oraz tych, którzy są w stanie cokolwiek odłożyć, po uwzględnieniu codziennych kosztów życia.
Patrząc jednak dane z rynku amerykańskiego, trudno mieć przekonanie, że ten problem kiedykolwiek zostanie rozwiązany. I nie mam przekonania, że chodzi wyłącznie o edukację.
[Photo by Vlad Sargu on Unsplash]
3 Komentarzy
Dodaj komentarz
Niezależnie, DM BOŚ S.A. zwraca uwagę, że inwestowanie w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości zainwestowanych środków. Podjęcie decyzji inwestycyjnej powinno nastąpić po pełnym zrozumieniu potencjalnych ryzyk i korzyści związanych z danym instrumentem finansowym oraz rodzajem transakcji. Indywidualna stopa zwrotu klienta nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym danego instrumentu finansowego i jest uzależniona od dnia nabycia i sprzedaży konkretnego instrumentu finansowego oraz od poziomu pobranych opłat i poniesionych kosztów. Opodatkowanie dochodów z inwestycji zależy od indywidualnej sytuacji każdego klienta i może ulec zmianie w przyszłości. W przypadku gdy materiał zawiera wyniki osiągnięte w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika na przyszłość. W przypadku gdy materiał zawiera wzmiankę lub odniesienie do symulacji wyników osiągniętych w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika przyszłych wyników. Więcej informacji o instrumentach finansowych i ryzyku z nimi związanym znajduje się w serwisie bossa.pl w części MIFID: Materiały informacyjne MiFID -> Ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe.
Sprawdźmy jak to u nas wygląda:
ZUS + (oczekiwane 6 – 9 tys. brutto wg. dzisiejszej wartości pieniądza)
OFE + (na razie kilka razy więcej niż średnia)
IKE bossa + (mniej niż średnia maklerska)
IKZE bossa + (więcej niż średnia maklerska)
PPK + (na waciki)
Do tego inwestycje kapitałowe dające dochód pasywny. Na razie ledwo na waciki starcza, ale pracuję aby było więcej. Muszę się ostro sprężać, bo będzie kiepsko 🙁
Polacy zbyt mało oszczędzają na emeryturę."
Prawdopodobnie wszyscy na świecie oszczędzają za mało a porównania między poszczególnymi krajami można dokonać tylko porównując jaki procent w stosunku do rocznych dochodów przeznaczony jest na "emerytalne konto".
Polacy zbyt mało na emeryturę oszczędzają, bo za mało zarabiają. Kropka.
Serdecznie pozdrawiam, Warszawiak.
Tak – to jeden z najważniejszych elementów. Ktoś kto zarabia średnią krajową i poniżej, może być w poważnym kłopocie próbując odłozyć 10 procent co miesiąc