Kiedy jeśli nie w styczniu?

W zasadzie wpis głównie celem przypomnienia i doprecyzowania – styczeń to jeden z miesięcy anomalii rynkowej pod względem przewidywalności stóp zwrotu.

Media jak zwykle podają taki ton, który sugeruje, że w tym miesiącu rynek akcji często rośnie. Nie do końca właśnie tak to wygląda. Wg statystyk efekt ów polega na tym, że to spółki o małej kapitalizacji rosną szybciej lub spadają wolniej niż rynkowe kolosy. Pisałem o tym przed laty w tym oto tekście:

https://blogi.bossa.pl/2009/10/16/anomalie-na-rynku-akcji/

Pokazałem na przykładzie z naszego rynku jak wyglądać to może w praktyce:

https://blogi.bossa.pl/2009/10/23/anomalie-na-rynku-akcji-czesc-2/

Z drugiej strony Mark Hulbert (MarketWatch), wielokrotnie przez nas przywoływany na blogach, utyskuje w krótkim artykule z 2 stycznia 2013, że to co widzą statystycy niekoniecznie musi uwodzić inwestorów. Przy okazji podrzuca takie oto ewidencje:

Od XIX wieku, gdy indeks DJIA został stworzony, do dziś, 63% jego zdobyczy punktowych zostało uzyskanych tylko podczas wszystkich styczniów w tym okresie. Przez pozostałe 11 miesięcy każdego roku DJIA zyskał tylko 57% swoich łącznych przyrostów. Średnio w styczniu stopa zwrotu wychodzi więc 0,9%, podczas gdy w pozostałych pojedynczych miesiącach: 0,6%.

Do tego dochodzi drugi efekt – tzw. Barometr Styczniowy, polegający na tym, że jeśli styczeń jest zwyżkowy to szansa na wzrost rynku przez pozostałe miesiące do końca roku wynosi 67%, co do tej pory przyniosło w tym okresie średnio 8,3% zysków rocznie na DJIA w tych okresach (jako nadwyżka z okresów zyskownych nad tymi, gdy nie nastąpił efekt przedłużenia ruchu styczniowego). Dla porównania: wzrosty w pozostałej części roku gdy styczeń był spadkowy zanotowano w 55% przypadków (średnio 4,2% zysków rocznie).

Po wzrostowym styczniu najgłębszy spadek do końca roku nastąpił w 1931 roku bo aż o 53,5%, natomiast po spadkowym styczniu DJIA najwięcej stracił w 1907 r. – 35,9%.

W sensie przemodelowania strategii tylko dla celów styczniowego efektu skórka nie jest dla Hulberta warta aż takiej wyprawki. Proszę jednak pamiętać powyższe – on liczy zdobycze dla największych spółek, nie dla najmniejszych i średnich jak sugeruje anomalia.

Pozwoliłem sobie zrobić stosowną statystykę dla GPW. Porównałem 2 indeksy: WIG20 kontra sWIG80, a szczegółowa prezentacja w tabelce poniżej:

W kolumnach oznaczonych „Styczeń” widać zmiany procentowe w poszczególnych latach dla obu indeksów, przy czym liczyłem je w relacji cena zamknięcia na ostatniej sesji styczniowej do ceny otwarcia pierwszej sesji nowego roku. I tak jak wcześniej nie mieliśmy efektu wcale tak od 2003 r. rynek małych spółek rzeczywiście co roku rośnie więcej lub spada mniej niż „blue chips”. Kolumna „II-XII” to zmiana od zamknięcia ostatniej sesji w styczniu do zamknięcia w ostatni dzień roboczy roku. I tu widać (pola niebieskie), że wzrosty przez resztę miesięcy po dobrym styczniu tylko raz nie wystąpiły w 2011 roku na sWIG80, ale pojawiały się dwukrotnie częściej niż na rynku WIG20.

Efekt istnieje choć próbka statystycznie jest zbyt mała na liczenie istotności owej anomalii. Trzeba jednak pamiętać o jednej sprawie- liczyłem indeksy, które są ważone oraz zmieniane kwartalnie, natomiast porównywać należałoby same spółki pod względem tych zmian.

Może ktoś trafił na jakieś inne ciekawe statystyki „styczniowe”? O ile sam pamiętam czytałem kiedyś, że efekt ów powstaje już podczas pierwszego tygodnia stycznia choć szczegółów nie pamiętam.

Sam pokażę ciekawe strategie związane pośrednio ze styczniowymi anomaliami już wkrótce.

—-kat—-