Kto by się nie skusił na 3300% rocznie?

Mam nadzieję, że większość ludzi nie skusiłaby się na obietnicę pomnożenia swojego kapitału przez 33 w okresie roku.

Pewien 30-letni Teksańczyk znalazł jednak przynajmniej 66 inwestorów, którzy uwierzyli, że jego fundusz jest w stanie generować stopy zwrotu na poziomie 7% tygodniowo, czyli około 3300% rocznie. Powierzyli mu około 4,5 mln USD co daje przeciętną wartość inwestycji na poziomie około 70 tysięcy USD.

Pod wieloma względami, piramida finansowa działająca przez około rok, od września 2011 do września 2012, nie różniła się od setek innych podobnych oszustw. Pod jednym względem była wyjątkowa – inwestorzy wpłacali Trendonowi Shaversowi bitcoiny.

Zdaniem amerykańskiej Komisji Giełd i Papierów Wartościowych, przez rok działalności Bitcoin Savings and Trust zebrał od inwestorów około 700 000 bitcoinów (BTC). Przy średnim kursie BTC z okresu działania piramidy daje to około 4,5 mln USD ale przy obecnym kursie BTC byłoby to około 70 mln USD.

Warto też zwrócić uwagę, że 700 000 BTC stanowiło około 7% wszystkich wyemitowanych wirtualnych monet w tym okresie. Tak więc Shavers kontrolował istotną część rynku bitcoinów.

W oficjalnym dokumencie SEC znajduje się kilka fascynujących szczegółów na temat piramidy finansowej, jej twórcy i używanych przez niego strategii marketingowych. Kilka tych detali może postawić klientów Amber Gold w bardziej pozytywnym świetle.

Trendon Shavers reklamował swój fundusz (najpierw First Pirate Savings & Trust potem Bitcoin Savings and Trust) na forum internetowym – Bitcoin Forum. Fascynującym faktem jest to, że Shavers posługiwał się nickiem „pirateat40” (Bądźmy szczerzy – jeśli ktoś powierzył swoje oszczędności „piratowi”, który obiecał mu 3300% zysku rocznie to powinien mieć do siebie spore pretensje) i najprawdopodobniej jego prawdziwa tożsamość nie była znana wielu inwestorom w jego Bitcoin Savings and Trust.

Zgodnie ze stanowiskiem SEC, Bitcoin Savings and Trust był nieinkorporowanym podmiotem pozbawionym fizycznego charakteru co oznacza spory poziom zaufania, którym inwestorzy obdarzyli Shaversa.

W jaki sposób Shavers wyjaśniał swoją zdolność do generowania nadzwyczajnych stóp zwrotu? Narracja, którą się posługiwała była prosta. Twierdził, że uzyskane od inwestorów bitcoiny sprzedaje lokalnym inwestorom, którzy chcą w ciszy zdobyć ekspozycję na rynek BTC i gotowi są płacić premię za dostarczane im wirtualne monety.

Zgodnie ze stanowiskiem SEC, ta narracja była od początku do końca fałszywa a Shavers świadomie kierował piramidą finansową. Z około 700 000 wpłaconych BTC, Shavers wypłacił inwestorom, także w postaci wirtualnych zysków, około 507 000. Co ciekawe, pod koniec działania piramidy finansowej wypłacił pieniądze swoim znajomym dyskryminując innych inwestorów.

Około 151 000 BTC wpłacił na swoje prywatne konto na platformie (giełdzie) wymiany bitcoinów na tradycyjne waluty. Tutaj, bez powodzenia próbował swoich sił w day tradingu ponosząc straty na tej działalności. Z zamiany BTC na USD pozyskał około 165 000 USD, z których 147 000 USD przelał na swoje prywatne konta i wykorzystał do finansowania prywatnej konsumpcji (w tym hazardu).

Jak to możliwe, że w społeczności bitcoinowej, w której zwłaszcza w początkowym okresie swojego istnienia nadreprezentowani byli ludzie związani z nowymi technologiami i programowaniem znalazła się spora grupa ludzi, którzy dali się nabrać na bardzo starą i dosyć prymitywnie opakowaną (w porównaniu na przykład do wehikułu i narracji Madoffa) sztuczkę?

Specyficzne więzi społeczne w bitcoinowym środowisku mogły nawet ułatwić zadanie Shaversowi – nie jest tajemnicą, że twórcy piramid finansowych często posługują się już istniejącą siecią powiązań społecznych i wykorzystują na przykład zżyte społeczności religijne do marketingu swoich piramid finansowych.

Moim zdaniem, także sama idea bitcoina, czegoś nowego i potencjalnie rewolucyjnego, czego potencjał nie został jeszcze dokładnie zbadany, ułatwiała działalność Shaversowi. W oparciu o takie idee bardzo łatwo buduje się narracje inwestycyjne, które z reguły wspierają legalne wehikuły (oparte o modne motywy inwestycyjne, na przykład media społecznościowe), a które czasem są wygodną zasłoną dla oszustw finansowych.