Znaczna część inwestorów po wejściu w świat giełdowy dopiero zaczyna odkrywać, kim tak naprawdę są.
INWESTYCYJNY MINDSET – KLUCZOWE ELEMENTY c.d.
17. Poznanie samego siebie
Giełda nie jest może radykalnym wydarzeniem dla naszych życiorysów, a mimo to potrafi nas porządnie przeczołgać i być prawdziwym testem osobowości oraz zwierciadłem naszego charakteru. Natura wyposażyła nas w ego, które chroni przed upadkiem w obliczu silnego i długotrwałego stresu tego rodzaju, jednak tutaj ego można wsadzić sobie do kieszeni.
Ego w normalnym życiu chroni nas także przed dokładnym zajrzeniem w głąb siebie. Nie każdy chciałby zobaczyć z bliska wszystko, co udałoby się w ten sposób znaleźć. Czasem nosimy ze sobą jakieś traumy i nierozpoznane złe wspomnienia z dzieciństwa, które ego ma dla naszego dobra chronić przed wybuchem nam w twarz. Często potrzeba terapeuty, by zrobić to bezpiecznie.
A w inwestowaniu zostajemy odsłonięci i bez poznania prawdy o sobie możemy nie podołać wyzwaniu karuzeli emocji, nieustannym stresom i konieczności dopasowania się do wymogów inwestowania (a już szczególnie tradingu, który jest nieustanną jazdą po bandzie).
Na domiar złego wchodząc w ten biznes nie posiadamy wystarczającej wiedzy o tym jak się zachować, jak zbudować właściwą zbroję mentalną, co nas czeka, jak się adaptować, jak zaradzić upadkom i przeciwnościom, na ile nas naprawdę stać i co się od nas wymaga. To wszystko testujemy w ogniu walki, niewyposażeni w odpowiednie środki zaradcze. Z tego powodu spory odsetek sobie nie radzi. Właściwy mindset wymaga stosowną wiedzę nabyć i przerobić na właściwą zbroję w świadomy sposób.
Co dokładnie oznacza poznać tutaj samego/samą siebie?
Gdyby to przełożyć na konkrety, lista najważniejszych zadań do przerobienia w praktyce wyglądałaby następująco, przy czym niektóre elementy omawiałem już w szczegółach w poprzednich częściach:
I. Emocje i psychologia
Poznanie emocji i ich roli, bezpieczny wgląd w nie, zrozumienie swojego sposobu reagowania na nie i korekta, poznanie sposobu pracy nad prawidłowym wyrażaniem emocji i ich zarządzaniem- wszystko to pozwala w kontrolowaniu decyzji inwestycyjnych. Wysoce niepożądane jest zostawienie emocji samym sobie lub próba ich „usuwania”.
II. Tolerancja na ryzyko i ból
Poznanie granic swojej tolerancji pomoże w określeniu odpowiedniego poziomu ryzyka i wielkości pozycji dla własnych inwestycji, doboru strategii i aktywów. Nie wszyscy mają taką samą tolerancję na straty, dlatego ważne jest dostosowanie swojego podejścia do komfortowych granic.
III. Cel inwestycyjny
Zrozumienie dlaczego inwestujesz (na przykład oszczędzanie na emeryturę, budowa funduszu awaryjnego, czy inwestycje długoterminowe, albo potrzeba adrenaliny) pomoże dobrać odpowiednie instrumenty inwestycyjne, metody, zarządzać odpowiednio ryzykiem, odnaleźć i utrzymać odpowiednią motywację, budować różne portfele.
IV. Sposób podejmowania decyzji
Czy jesteś bardziej skłonny do analizy fundamentalnej czy technicznej? Czy jesteś bardziej spekulantem czy inwestorem długoterminowym? Poznanie swoich preferencji pomoże w wyborze odpowiedniej strategii inwestycyjnej dopasowanej do charakteru, mentalności, przekonań.
V. Rozpoznanie nawyków
Prawdopodobnie część z nawyków nabytych w dotychczasowym życiu nie będzie dobrze służyć w inwestowaniu. Potrzeba samoobserwacji, identyfikacji złych nawyków i zmiany na bardziej pożądane.
VI. Silne i słabe strony osobowości i charakteru
Dopasowanie rodzaju inwestowania do własnych atutów i praca nad słabościami, to oczywiste implikacje w tej analizie siebie. Szczególnie pracy wymaga cierpliwość, dyscyplina, zdolności analityczne, odporność na stres, niepewność, presję.
VII. Wartości i przekonania
Przekonania to zbiór własnych ocen i prawd na temat rynku i sposobu interakcji z nim. Wartości to świat tych naszych przekonań, które są dla nas istotne w życiu, w samorealizacji, w kontakcie z innymi. Nie wszystkie są odpowiednie w rozwojowym inwestowaniu i potrafią nieświadomie blokować. Wymagają więc solidnego przeglądu i być może pewnego tuningu.
A przy tym przekonania to esencja tego, co nazywamy mindsetem.
VIII. Błędy i sukcesy
Dogłębna analiza inwestycji i transakcji, zarówno udanych, jak i nieudanych, musi być rdzeniem oceny siebie i dostarczyć cennych wniosków na przyszłość w zakresie nie tylko metodologii, ale może przede wszystkim własnych reakcji i działań.
IX. Ego
Regularnie będzie nam przeszkadzać czy to w osiąganiu celów czy to w ocenach siebie i własnych działań, a być może poprowadzi do sabotażu na różnych poziomach. Wymaga bliskiego przyjrzenia i tonowania zawsze tam, gdzie staje się wrogiem a nie przyjacielem.
X. Poczucie wartości
Nieustannie jest wystawiane na szwank w tym biznesie: stratami, brakiem trafności, błędami, brakiem sukcesów. Wymaga więc nie tylko bieżącego monitoringu, ale także poznania sposobów na odbudowanie i utrzymywanie w odpowiednim stopniu.
XI. Zdolność do akceptacji porażki i strat
Inwestycje zawsze wiążą się z ryzykiem. Umiejętność radzenia sobie z porażkami, nauka na błędach i kontynuowanie inwestowania pomimo strat są kluczowe dla rozwoju jako inwestor.
XII. Obiektywne spojrzenie
Wgląd w siebie w inwestycyjnej perspektywie może odbywać się bez samo oceniania, ale wymaga zrobienie tego bez ukrywania, ubarwiania, tłumaczenia, racjonalizowania, stawiania blokad. To dla naszego dobra. Ewentualnie można prosić o komentarze na swój temat w zakresie inwestowania kogoś zaprzyjaźnionego czy coacha. Z zewnątrz zawsze widać więcej.
XIII. Autorefleksja
Szczere powinno być także inne ćwiczenie z samego siebie – docieranie i poznawanie tego, o czym zwykle się nie myśli czy nie mówi. Chodzi o rachunek sumienia w tematach: czego się naprawdę boisz w tradingu, co sprawia trudność, z czym sobie nie radzisz, a z drugiej co idzie ci jak po maśle? Masz gotową listę do pracy.
XIV. Wiedza i kompetencja
Poza czynnikami osobowościowymi nasz przegląd wymaga także poznania tego, co wiemy i szczególnie czego nie wiemy w sensie merytorycznym, zrobienia z tego celu wyraźnie zapisanego i rozliczonego. To samo dotyczy kompetencji.
XV. Wpływ inwestycji na życie osobiste
Potrzeba rozpoznania jak inwestycje wpisują się w cele życiowe, takie jak rodzina, edukacja, praca zawodowa, pasje, czy plany emerytalne. To potencjalne pole do wielu konfliktów wewnętrznych i zewnętrznych.
XVI. Rozwijanie potencjału
Rynek finansowy jest dynamiczny i stale się zmienia. Umiejętność ciągłego uczenia się i dostosowywania się do nowych warunków rynkowych jest kluczowa dla sukcesu. To również nieprzerwana praca nad własnymi ograniczeniami.
XVII. Dziennik dokonań
Nie tylko transakcje powinno się monitorować w dzienniku, ale także odkrycia i zalecenia na swój temat. To jak żywy katalog na nasz temat i naszych postępów w dowolnym zakresie swojego inwestycyjnego Ja, być może w sprawach tutaj nie wymienionych.
Nie sposób oczywiście w jednym wpisie wskazać jak konkretnie każdy z punktów wcielać w życie, dlatego będę wracał do nich w przyszłości.
CDN
—kat—
Klauzula informacyjna