W sierpniu Morningstar opublikował nową wersję raportu Mind the Gap. Raport zestawia wyniki funduszy inwestycyjnych z rzeczywistymi wynikami, które osiągnęli inwestorzy w tych funduszach – liczonymi z uwzględnieniem strumienia wpłat i wypłat środków.
Mind the Gap, podobnie jak inne raporty tego typu, pokazuje istnienie uporczywej, trwałej luki pomiędzy wynikami funduszy a wynikami inwestorów: inwestorzy zarabiają istotnie mniej niż fundusze, w które inwestują.
Jak to wyglądało w najnowszym raporcie Mind the Gap? Przeciętna roczna stopa zwrotu funduszy w ostatniej dekadzie wyniosła 7,7%. Przeciętny roczny wynik inwestorów w tych funduszach wyniósł 6%. Różnica, nazywana często luką behawioralną, wyniosła więc 1,7%. Jak wskazał Jeffrey Ptak luka behawioralna zawierała się w latach 2018-2022 w widełkach 1,5% do 1,7%.
Zakładam, że część ludzi może skwitować powyższe informacje stwierdzeniem „to tylko 1,7%”. Cóż, te 1,7% to ponad jedna piąta całych dostępnych dla inwestorów zysków. W 40-letnim horyzoncie inwestycyjnym przełoży się na spektakularne różnice w wysokości kapitału końcowego.
Warto też podkreślić, że te 1,7% to de facto kara za niesiedzenie z rękami pod tyłkiem, to opłata za staranie się. Inwestorzy podejmują dodatkowe działania, poświęcają swój czas, ponoszą istotne koszty emocjonalne (stres!) i w zamian otrzymują wyniki inwestycyjne o 20% mniejsze niż gdyby nic nie robili.
Wykres dnia pokazuje wielkość luki behawioralnej w poszczególnych kategoriach funduszy inwestycyjnych w USA:
Za Morningstar
Chciałbym zwrócić uwagę czytelników na imponującą różnicę w wielkości luki behawioralnej pomiędzy akcyjnymi funduszami sektorowymi (sector equity) a akcyjnymi funduszami szerokiego rynku (U.S. equity). Z czego wynika ta różnica?
Moim zdaniem związana jest z faktem, że fundusze sektorowe (nie wspominając o funduszach tematycznych – opartych na motywy inwestycyjne) są stworzone do wyrażania konkretnych opinii rynkowych (np. to będzie dobry okres dla spółek paliwowych). Praktycznie każda wpłata i wypłata środków z tych funduszy jest próbą wyczucia rynku. W przypadku funduszy szerokiego rynku także możliwy jest market timing (np. wypłacam środki bo spodziewam się bessy). Jednocześnie fundusze szerokiego rynku umożliwiają inwestowanie niemotywowane żadnymi opiniami rynkowymi – oparte tylko na budowaniu ekspozycji na rynek akcyjny.
Tak więc raport Mind the Gap powinien otworzyć każdego inwestora na dwie idee. Po pierwsze, w inwestowaniu dodatkowe starania nie zawsze przynoszą pozytywne efekty. Ekstra aktywność, ekstra wysiłek może obniżyć wyniki inwestycyjne. Po drugie, ogólne podejście do inwestowania może stworzyć więcej lub mniej okazji do doświadczania luki behawioralnej. Zakładam, że im bardziej pasywne jest podejście inwestora do obecności na rynku tym mniej możliwości zostawia do pojawienia się luki behawioralnej.
Klauzula informacyjna