Pod koniec 2022 roku zwróciłem uwagę, że z rosyjskiego blamażu militarnego na Ukrainie i chińskiego blamażu pandemicznego można wyciągnąć optymistyczny wniosek: systemy autorytarno-nakazowo-rozdzielcze są w rzeczywistości dużo mniej efektywne niż wydaje się to zewnętrznym obserwatorom.
Te same kategorie czynników, które wpływają na przeszacowywanie możliwości autorytarnych systemów wpływają na niedoszacowywanie możliwości liberalnych, wolnorynkowych systemów. Mam na myśli relatywną transparentność i otwartość na krytykę liberalnych systemów gospodarczo-politycznych.
W długim terminie te cechy tworzą moim zdaniem przewagę liberalnych systemów bo umożliwiają istnienie naturalnych mechanizmów korekcyjnych. Łatwiej jest się uczyć na błędach gdy ludzie wiedzą o tych błędach i o nich dyskutują.
Dwa wydarzenia w 2023 roku świetnie uzupełniły rozważania sprzed dziesięciu miesięcy. Chiny ogłosiły właśnie, że przestają publikować dane o bezrobociu wśród młodych ludzi (w wieku 16-24). Dane za lipiec już się nie ukażą. Dane za czerwiec pokazywały wskaźnik bezrobocia w grupie wiekowej 16-24 na poziomie 21,3%.
Jeszcze na początku 2019 roku wskaźnik ten wynosił około 10%. Pod koniec 2021 roku nie przekraczał 15%. W połowie 2023 roku sięgnął 21,3%.
Warto zauważyć, że są to poziomy kojarzone z gospodarkami mającymi poważne problemy rozwojowe. Wspomniany wskaźnik wynosi 21,3% dla Włoch, 23,5% dla Grecji i 27,4% dla Hiszpanii. Średnia dla strefy euro to 13,8%. Bezrobocie wśród młodych w Polsce to 10,3% a w USA „zaledwie” 8%.
Tak więc dynamika wskaźnika bezrobocia wśród młodych Chińczyków wskazuje na ewidentne problemy chińskiej gospodarki z tworzeniem miejsc pracy (i to w okresie, w którym liczba ludzi w wieku produkcyjnym spada). Natomiast decyzja chińskich władz o zaprzestaniu publikacji wskaźnika pokazuje najbardziej naturalną dla systemów autorytarnych reakcję na problemy gospodarcze czy społeczne: próbę zamiecenia problemów pod dywan.
Dokładnie tak samo chińskie władze zareagowały na problemy związane z zarządzaniem pandemią COVID-19. Po dwóch latach pełzających, drakońskich lockdownów i kompletnie nieudanej akcji szczepień chińskie władze pod koniec 2022 wykonały (pod presją opinii publicznej) zwrot o 180 stopni i otwarły społeczeństwo na koronawirusa. Zaprzestały wtedy publikacji codziennych danych pandemicznych. Wznowiły publikację w lutym („końcowa fala” przeszła przez Chiny w grudniu i styczniu) i zaraportowały około 83 000 zgonów od początku pandemii.
Jednocześnie chińskie miasta i prowincje zaprzestały publikacji danych o liczbie kremacji. Jedna prowincja, Zhejiang, przez pomyłkę podała dane o liczbie kremacji w I kwartale 2023 roku (dane zostały szybko usunięte). Dane pokazały 72% wzrost liczby kremacji w porównaniu z I kwartałem 2022 roku. Ekstrapolowanie danych z relatywnie zamożnej prowincji (z dobrym systemem ochrony zdrowia i szeroką akcją szczepień) na całe Chiny sugeruje 1,5 mln „dodatkowych zgonów” tylko w I kwartale 2023. Ta liczba mieści się widełkach szacunków zachodnich epidemiologów i jest kilkanaście razy wyższa niż oficjalne dane chińskich władz i WHO.
Pod koniec 2022 roku Financial Times zwrócił uwagę na coraz mniejszą liczbę serii danych ekonomicznych i społecznych publikowanych w Chinach. W latach 2016-2022 liczba publikowanych wskaźników spadła o połowę: z około 80 000 do około 40 000 (Chiny to bardzo duże i ludne państwo). Chińskie władze stają się coraz mniej transparentne.
Ten brak transparentności i ścisła kontrola nad tym co może być publikowane to jeden z powodów, dla których autorytarne systemy gospodarczo-społeczne na zewnątrz wydają się dużo bardziej sprawne i efektywne. To także jeden z powodów, dla których wielu ludzi, w tym inwestorów, niedoszacowuje możliwości otwartych, liberalnych gospodarek i systemów politycznych.
Moim zdaniem jest to jak najbardziej zagadnienie inwestycyjne. Motyw upadku dolara i motyw pogrążonego w stagnacji Zachodu i dynamicznie rosnących państw BRICS to popularne pomysły inwestycyjne. Promowane zwłaszcza wśród „alternatywnych” ekspertów czy doradców inwestycyjnych.
1 Komentarz
Dodaj komentarz
Niezależnie, DM BOŚ S.A. zwraca uwagę, że inwestowanie w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości zainwestowanych środków. Podjęcie decyzji inwestycyjnej powinno nastąpić po pełnym zrozumieniu potencjalnych ryzyk i korzyści związanych z danym instrumentem finansowym oraz rodzajem transakcji. Indywidualna stopa zwrotu klienta nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym danego instrumentu finansowego i jest uzależniona od dnia nabycia i sprzedaży konkretnego instrumentu finansowego oraz od poziomu pobranych opłat i poniesionych kosztów. Opodatkowanie dochodów z inwestycji zależy od indywidualnej sytuacji każdego klienta i może ulec zmianie w przyszłości. W przypadku gdy materiał zawiera wyniki osiągnięte w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika na przyszłość. W przypadku gdy materiał zawiera wzmiankę lub odniesienie do symulacji wyników osiągniętych w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika przyszłych wyników. Więcej informacji o instrumentach finansowych i ryzyku z nimi związanym znajduje się w serwisie bossa.pl w części MIFID: Materiały informacyjne MiFID -> Ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe.
Dziękuję za ten wpis. Sam sobie przypominam czas pandemii, kiedy wydawało mi się, że Chiny już sobie poradziły z wirusem a w Europie dopiero się zaczynała ogólna histeria, puste ulice, media epatujące ciężarówkami z transportem trumien. Trzy lata później w Europie tematu już nie ma a Chiny wciąż borykają się z nadmiarowymi zgonami z powodu zachorowań Covid.