Wiele razy na blogach, oraz w części edukacyjnej serwisu bossa pisaliśmy o znaczeniu zleceń stop – odpowiednio wcześniej wyznaczonych, według jasnych i przejrzystych kryteriów.
Wiele razy też powtarzaliśmy, że to kiedy zamknąć pozycję trader powinien wiedzieć, zanim ją otworzy. Nie chodzi oczywiście o konkretny czas (choć to też czasem jest praktykowane – np. zamknij jeśli w ciągu trzech dni/godzin/interwałów, nie zrealizuje się twój scenariusz), tylko o precyzyjne wyznaczenie warunków jakie muszą zostać spełnione.
W dużym uproszczeniu wygląda to następująco:
– otwieram krótką pozycję w kontraktach na WIG20 po cenie 2500 i zamykam ją kategorycznie na stopie, który ustaliłem 50 punktów wyżej.
To tak zwany stop początkowy. Dalsze warunki zamknięcia pozycji, mogą wykorzystywać stop ruchomy, co oznacza, że możemy (znów upraszczam) zdefiniować kolejny warunek np. w ten sposób:
– po każdym ruchu w dół o 30 punktów, obniżam mój stop również o 30 punktów.
Nie chcę wchodzić w rozważania, czy to sensowne podejście czy nie. Zależy mi jedynie na pokazaniu pewnej mechaniki „wymyślania” stopów, która powoduje, że w praktyce gracze, często bywają zaskakiwani przez różne niespodziewane, choć w gruncie rzeczy przewidywalne zdarzenia.
Rynki nie zachowują się w taki sposób, jakbyśmy sobie wymarzyli. Po podręcznikowych formacjach, wybijają się nie w tym kierunku, na który oczekiwaliśmy. Po konsolidacjach i próbie wybicia, nadal tygodniami pozostają w tej konsolidacji. Otwierają się z lukami, które naszą politykę składania stopów mogą wywrócić do góry nogami.
Jack Schwager w proponowanych przez siebie regułach zdaje się te różnego rodzaju „niespodziewane, acz przewidywalne” wydarzenia uwzględniać. Ba nawet wyraźnie wskazuje na to zestaw zasad zamieszczonych w sekcji „Zamykanie pozycji i kontrola ryzyka”, które można by uznać za domenę traderów intuicyjnych (lub jeśli ktoś woli to określenie – uznaniowych).
Jak bowiem traktować Regułę 16, która mówi:
„Jeśli już w dniu otwarcia pozycji okazuje się, że popełniłeś błąd, zamykaj ją natychmiast, zwłaszcza jeśli rynek tworzy lukę w przeciwnym kierunku.”
Krótko mówiąc – nie czekaj aż zrealizuje się ustalony przez ciebie wcześniej poziom obrony (stop). Wychodź natychmiast, bo wygląda na to, że twoja transakcja już na samym początku ma kłopoty.
Łatwo pisać trudniej wykonać. Jak bowiem ma się taka (i wiele innych) zasad, do postulowanej szeroko dyscypliny? Do nawoływań, by stopy były swego rodzaju ubezpieczeniem. Żeby nie traktować z lękiem najmniejszej straty jaka się pojawi, tylko cierpliwie czekać do zrealizowania się założonego negatywnego scenariusza (czyli zamknięcia pozycji na stopie).
Po raz kolejny muszę pokreślić, że te subtelności zależą w dużej mierze od doświadczenia gracza. Początkujący nie powinni mieć zbyt złożonego zestawu zasad i reguł, a zwłaszcza wyjątków od nich. Doświadczony trader będzie wiedział, kiedy ustalone zasady złamać, lub… kiedy wykorzystać wariant b, jakiejś ogólnej zasady. O tym zdaje się mówić właśnie reguła 16 – wszedłeś na rynek i od razu od samego początku wygląda to źle lub – jeśli trafiłeś na lukę – bardzo źle. Nie dyskutuj tylko wychodź – skoro wygląda na to, że prawdopodobieństwo scenariusza negatywnego (strata) jest bardzo wysokie, już na początku transakcji, utnij ją jeszcze szybciej.
Kolejne reguły doprecyzowują, o co tak naprawdę może chodzić. Reguła 17 jest tylko rozwinięciem poprzedniej, więc od razu przejdźmy do reguły 18.
„Jeśli rynek nagle wykazuje zdecydowanie wyższą zmienność niż zwykle w kierunku przeciwnym do zajmowanej pozycji, natychmiast wychodź. Jeśli na przykład rynek, którego dzienny zakres wynosił około 50 punktów, otwiera się 100 czy 150 punktów wyżej, od razu likwiduj krótkie pozycje”.
W Analizie Fundamentalnej, która jest kolejną częścią cyklu Schwager bardzo często apeluje do analityków fundamentalnych, by nie ignorowali sygnałów technicznych, czy też może inaczej – sygnałów, które nie potwierdzają ich – być może poprawnej oceny fundamentów rynku. Powód jest jeden – rynek może zachowywać się wbrew fundamentom przez bardzo długi czas. Nasza poprawna ocena fundamentalna, może zakończyć się sporymi stratami, jeśli zignorujemy mody, manie czyli mówiąc w uproszczeniu techniczny obraz rynku.
Wyobraźmy sobie taką sytuację. WIG20 konsoliduje się już od kilku miesięcy w kanale 2300 – 2400. Dzienna zmienność to jakieś 20-30 punktów, czyli sytuacja zbliżona do obecnej. Oczekujemy na wybicie w górę i zajmujemy długą pozycję po 2380, ze stopem tuż pod dolnym ograniczeniem konsolidacji 2290. Stop 90 punktowy przy tej zmienności wygląda na szaleństwo, ale my czekamy na ten wielki dzień – wzrost zmienności, wystrzał z luką i wybicie, które rynek wyciągnie przynajmniej 300 punktów do góry. Dzień lub dwa po naszej transakcji, rynek otwiera się z luką na poziomie 2320. Luka 60 pkt! Według zaleceń Schwagera, nie ma co czekać na te jeszcze 30 punktów, aż zrealizuje się nasz stop, tylko natychmiast należy to realizować. Naturalnie każdą sytuację należy rozpatrzeć oddzielnie, ale w ogólnym zarysie, o tym właśnie mówi reguła 18.
I jeszcze jedno zalecenie do zestawu. Reguła 19:
„Jeśli sprzedajesz krótko przy oporze lub kupujesz przy wsparciu, a rynek zamiast zawrócić, konsoliduje się, zamykaj pozycję.”
Tu pewnie zdecydowana część techników będzie miała jasny obraz. Sprzedaliśmy na linii oporu licząc na odbicie od niej i spadek cen. Tymczasem kurs pozostał przy tym oporze i się konsoliduje. Sytuacja jest niebezpieczna, bo oznacza, że opór może być przełamany i nastąpi wybicie (być może z luką). Nie ma więc na co czekać, tylko należy zlikwidować pozycję. Pierwotne przesłanki naszej transakcji zostały zanegowane, więc nie trzymajmy pozycji tylko dla tego, że ją otworzyliśmy.
Reguły omówione w poprzednich częściach:
Otwieranie pozycji
Reguła 1, Reguła 3:
https://blogi.bossa.pl/2014/04/04/reguly-reguly-reguly-podstawy/
Reguła 4, Reguła 7:
https://blogi.bossa.pl/2014/04/08/reguly-j-schwagera-2/
Reguła 8, Reguła 12:
https://blogi.bossa.pl/2014/04/25/reguly-j-schwagera-3/
Zamykanie pozycji i kontrola ryzyka
Reguła 13, reguła 14, reguła 15 :
https://blogi.bossa.pl/2014/05/26/reguly-j-schwagera-4/
**
źrodło: Analiza techniczna rynków terminowych, J.Schwager
1 Komentarz
Dodaj komentarz
Niezależnie, DM BOŚ S.A. zwraca uwagę, że inwestowanie w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości zainwestowanych środków. Podjęcie decyzji inwestycyjnej powinno nastąpić po pełnym zrozumieniu potencjalnych ryzyk i korzyści związanych z danym instrumentem finansowym oraz rodzajem transakcji. Indywidualna stopa zwrotu klienta nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym danego instrumentu finansowego i jest uzależniona od dnia nabycia i sprzedaży konkretnego instrumentu finansowego oraz od poziomu pobranych opłat i poniesionych kosztów. Opodatkowanie dochodów z inwestycji zależy od indywidualnej sytuacji każdego klienta i może ulec zmianie w przyszłości. W przypadku gdy materiał zawiera wyniki osiągnięte w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika na przyszłość. W przypadku gdy materiał zawiera wzmiankę lub odniesienie do symulacji wyników osiągniętych w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika przyszłych wyników. Więcej informacji o instrumentach finansowych i ryzyku z nimi związanym znajduje się w serwisie bossa.pl w części MIFID: Materiały informacyjne MiFID -> Ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe.
Słusznie ten Szwagier prawi, gdyż trzeba bacznie obserwować rynek i odpowiednio zadziałać, bo jak to mówią „Ślepy w karty nie gra” (a przynajmniej nie powinien).