Cypryjski akt greckiej tragedii

„Biednemu zawsze wiatr w oczy” głosi znane przysłowie i trudnie o nim nie pomyśleć gdy popatrzy się na poniższy wykres pokazujący wartość depozytów, które w bankach na Cyprze złożyli rezydenci z Grecji.

Wykres ten pokazał Charles Forelle z Wall Street Journal. Pokazuje on depozyty greckich podmiotów (przedsiębiorstw i gospodarstw domowych) złożone w bankach na Cyprze (w mln euro)  i pomija depozyty w oddziałach cypryjskich banków w Grecji, które nie są objęte kontrowersyjną opłatą od depozytów.

Za Charles Forelle

W 2010 i 2011 roku media informowały o cichej panice bankowej w Grecji. Jej przyczyną były obawy przed opuszczenie strefy euro przez Grecję co oznaczałoby denominację wszystkich depozytów do nowej waluty (nowej drachmy jak ją nazywano), która zgodnie z prognozami natychmiast miała stracić do euro kilkadziesiąt procent (nawet 70%-80%). Chcą zabezpieczyć się na wypadek tego scenariusza Grecy wycofywali pieniądze z greckich banków i przenosili je do banków w innych państwach. Podawano trzy podstawowe kierunki tego monetarnego exodusu: Szwajcarię, Wielką Brytanię i Cypr.

Wśród tych państw, napływ greckich pieniędzy miał największe znaczenie dla Cypru, którego sektor bankowy był nominalnie znacznie mniejszy niż szwajcarski czy brytyjski. W połowie 2011 analitycy i blogerzy zauważyli interesujące zachowanie linii trendów pokazujących wielkość depozytów bankowych w Grecji i Cyprze (proszę zwrócić uwagę, że na wykresie nie pokazano wartości nominalnych – wartość greckich depozytów jest kilkakrotnie większa niż na Cyprze):

Za VoxEU

Zwrócono także uwagę, że sytuacja przypomina trochę tę z Argentyny i Urugwaju na przełomie XX i XXI. Co ciekawe, w tamtym wypadku, urugwajski sektor bankowy, który początkowo był beneficjentem, przynajmniej jeśli chodzi o napływ depozytów, niestabilności w Argentynie, stał się później ofiarą argentyńskiej paniki.

W każdym razie, w IV kwartale 2012 roku greckie firmy i gospodarstwa domowe miały na Cyprze około 4,7 mld euro depozytów. Wszystko wskazuje na to, że będzie z nich wyegzekwowana kontrowersyjna opłata.

Problem greckich depozytów na Cyprze ma ironiczny podtekst. Jednym z kluczowych powodów problemu cypryjskiego sektora bankowego jest jego zaangażowanie w Grecji – zarówno w sektorze prywatnym jak i publicznym. Grecki bailout, który obejmował strzyżenie posiadaczy greckich obligacji oznaczał dla cypryjskich banków, które posiadały wspomniane obligacje około 3 mld euro strat. Cypryjskie banki straciły kolejne miliardy euro na kredytach udzielonych greckim firmom i gospodarstwom domowym – ich jakość pogorszyła się wskutek depresji gospodarczej, w której znajduje się Grecja od kilku lat, a której przyczyn szuka się między innymi w programie konsolidacji fiskalnej narzuconym przez międzynarodowych kredytodawców.

Teraz, deponenci z Grecji, którzy ulokowali swoje pieniądze w cypryjskich bankach w przewrotny sposób „złożą się” na cypryjski bailout.

37 Komentarzy

  1. Nemo

    1. Nie było innego wyjścia – z samego oskubania swoich obywateli Cypr nie jest w stanie zebrać paru mld euro [z przyczyn także politycznych], a dodatkowo depozyty są bardzo proste w opodatkowaniu – jedna decyzja banku centralnego i mamy zamrożone pieniądze klientów, którzy nie są w stanie nic zrobić. Czynności techniczne wykonuje bank – urzędy skarbowe się nie zatykają.
    A że bankowość to największy dział gospodarki [pod względem zgromadzonego majątku] to rozwiązanie było proste.

    2. Trudno to nazwać podatkiem skoro nie ma żadnego vacatio legis, a faktycznie „opłatę” wprowadzona zanim uchwalono prawo. W dodatku prezydent twierdził stanowczo, że nie ma mowy o takich rozwiązaniach.
    Kradzież jest jednak najbliższym prawdy określeniem.
    Z drugiej strony trzeba pamiętać, że gdyby chcieć dochować zasad prawnych to nikt przy zdrowych zmysłach by żadnych pieniędzy w takim kraju nie trzymał.

    3. Cypr jako centrum bankowe się skończył. Nikt z zagranicy tam nie ulokuje żadnych pieniędzy. Putin już się wkurzył.
    Pytanie tylko czy aby przy okazji nie doprowadzono do załamania systemu bankowego na Cyprze, bo teraz zaczną się masowe wypłaty wkurzonych ludzi. Który bank to wytrzyma ?

    1. trystero (Post autora)

      @ Kajet

      Nie zwróciliśmy uwagi na dość irytujący fakt, że opłatę nałożono na wszystkie depozyty, bez względu na to czy były w wypłacalnych czy niewypłacalnych bankach. Nie dysponuję szczegółowymi danymi o stanie poszczególnych banków na Cyprze ale być może są tam dobrze zarządzane banki, z konserwatywnym podejściem do ryzyka.

      To jeszcze jeden argument za modelem islandzkim czyli czymś w rodzaju receivership i strzyżeniem na poziomie banków a nie sektora.

      1. trystero (Post autora)

        # interesująca sytuacja

        Strefa Euro (a raczej Troika) wyraźnie naciska na pełne pozostawienie depozytów poniżej 100 000 euro i zebranie pieniędzy z dużych depozytów a Cypr wydaje się upierać przy oszczędzeniu tylko depozytów poniżej 20 000 euro. Dlaczego Cypr chce złamać gwarancje depozytowe dla depozytów od 20 000 do 80 000?

        Tak donosi Peter Spiegel z Financial Times.

  2. ASX

    ” Ministrowie finansów strefy euro (…) opowiedzieli się oni za tym, żeby depozyty powyżej 100 tys. EUR zostały obłożone daniną w wysokości 15,6%. ” Jak nic – czytali przed posiedzeniem poprzednie posty z komentarzami – Bossablo potęgą jest ! 🙂

    http://macronext.pl/pl/aktualnosci/depozyty-do-100-tys-eur-bez-podatku-eurogrupa

  3. CHF Watch

    Ludzie mieszkający na Cyprze mówią,że o szykujacym sie „strzyzeniu” mówiło sie juz od paru tygodni, więc ci bardziej zorientowani zapewne wycofali srodki. Ciekawe tylko dokąd. Z danych SNB wynika,że w tygodniu kończącym się 15 marca do Szwajcarii napłynęło tylko 500 mln euro. Tylko,bo zazwyczaj wolumeny tygodniowych przepływow są większe

  4. CHF Watch

    Jestem winien sprostowania i uzupelnienia.

    Pisałem poprzedni komentarz z pamięci i jeszcze nieco zaspany, a po sprawdzeniu danych okazuje się, że w tyg 8-15.03 średnia z depozytow w SNB zwiększyła się o ledwie 250 mln franków, ale co ciekawe pozycja „inne depozyty” czyli m.in. lokaty zagranicznych banków i firm zwiększyla sie o 1.095 mln franków. Co prawda nie jest to jakiś rekord, ale do rekordowego poziomu średniej wszystkich depozytow z 22 lutego (!) brakuje tylko 150 mln CHF. Od 22.02 pozycja „inne depozyty” zwiększyła się o 5.669 mln CHF! W tym samym czasie nastąpił odpływ środków banków krajowych w podobnej sumie 5.884 mln CHF,stąd brak rekordu średniej.

    Czyżby jednak spora część depozytow z Cypru trafiła do Szwajcarii w obawie przed strzyzeniem o wiele wcześniej?

  5. kajet

    @trystero
    Zgadzam się, choć niektórzy będą twierdzić, że „konserwatywnie” zarządzane banki zawsze są uzależnione od losu tych największych, a jednocześnie zarządzanych nieodpowiedzialnie.

    Powszechne oburzenie wywołało: (i) strzyżenie na poziomie sektora (ii) strzyżenie ubezpieczonych depozytów (iii) strzyżenie nieubezpieczonych depozytów bez ruszania akcjonariuszy i pożyczkodawców sektora publicznego (iv) próby zamienienia parlamentu w przyklepywacza decyzji podjętych przez rząd Cypru i zagranicznych polityków (można twierdzić, że inaczej nie dałoby się tego zrobić, bo nie byłoby zaskoczenia).

    Ja podzielam te wszystkie zastrzeżenia, choć tak jak napisałeś, na strzyżeniu EBC i innych podmiotów publicznych zyskaliby prywatni deponenci, a stracili podatnicy. Jednak pytanie, czy ci prywatni deponenci prosili kogokolwiek o pożyczanie publicznej kasy bankom, którym zawierzyli. Niewątpliwie mogli wycofać kasę rok temu, gdy okazało się, że EBC i MFW uważają swoje wierzytelności za uprzywilejowane. Przyznaję – nie można mówić, że nie zostali ostrzeżeni. W roku 2012 zostali ostrzeżeni, a w roku 2013 – ostrzyżeni. Amen!

  6. CHF Watch

    Moim zdaniem próbują pokazać, że nie są tacy źli, chciwi i przeciwni bogatszym. Muszą zebrać 5.8 mld eur i już. Poprzez bardziej wyrównane strzyzenie depozytów robią co mogą, żeby uratować status quo Cypru jako miejsca, w którym dalej będzie warto trzymać pieniądze. Próbują utrzymać resztki zaufania. Gdy im sie to nie uda to z czego będą żyć?

  7. ustawa Wilczka

    to zwykła nacjonalizacja części majątku obywatela danego kraju.
    Tak końćzą się zabawy w eurosocjalizm.
    Zapiszcie sobie – nadchodzi nowa komuna.

  8. Immortal

    Mr. Eurogeddon zaciera raczki …

  9. lesserwisser

    „Mr. Eurogeddon zaciera raczki …”

    Choć raczej powinien zacierać ślady. 🙂

  10. Ekonom polityczny

    @ Immortal

    „Mr. Eurogeddon zaciera raczki …”

    Eee chyba już bardziej to zacier robi pod „napój bogów”, który ukoi jego żal po niespełnionych wizjach dużego majątku, zrobionego na bankructwie Europy 🙂

  11. lesserwisser

    albo robi/wałkuje zacierki, sie przydadzą jak przyjdą ciężkie czasy, jakiś Ełrogiełłdon, czy coś w podobie! 🙂

  12. pawel-l

    Pamiętajmy, że poszkodowani mają dostać akcje banków w których trzymali oszczędności. Więc teoretycznie jest szansa na rekompensatę za lokowanie pieniędzy w konserwatywnym banku.
    W ostatnich latach spadały depozyty z krajów europejskich, a rosły z Rosji.
    http://www.zerohedge.com/sites/default/files/images/user3303/imageroot/2013/03/20130318_hanke_0.png

    1. trystero (Post autora)

      # aktualizacja

      Cypryjski parlament odrzucił pakiet pomocowy. To o tyle ciekawe, że zrobił to po tym jak przedstawiciele strefy euro i MFW proponowali nałożenie opłaty tylko na depozyty nie objęte gwarancjami (powyżej 100 000 euro).

      Co teraz? Do głowy przychodzą mi cztery scenariusze: 1) bailout na rosyjskich warunkach za rosyjskie pieniądze 2) powtórne glosowanie i zgoda parlamentu 3) nowy bailout ze strefy euro z podwyżką konwencjonalnych podatków zamiast opłaty depozytowej 4) bankructwo i wyjście ze strefy euro

      Jakie są Wasze pomysły?

      Spokojna reakcja rynków na wyniki głosowania raczej nie wzmacnia pozycji Cypru w negocjacjach z Troiką.

  13. brysio

    Stawiam na kombinację scenariusza 1 i 4. A reakcja rynków? Litości a co to jest Cypr? Nawet gdyby wszystkie zainwestowane na nim sumy przepadły co do grosza to jakie to ma znaczenie w skali europejskiej? O globalnej już nie wspomnę. Poza tym to głównie rosyjskie pieniądze niech się Putin martwi. I sądzę że przywódcy Europy jeśli już nie doszli do takiego wniosku to niebawem uznają, że cypryjski parlament ściągnął z ich głowy poważny problem. Krótko mówiąc: Au revoir, Cyprus!

  14. D.

    @trystero

    Czy na prawdę uważałeś, że ten podatek od depozytów przejdzie?
    Nie jestem ekonomistą ale to byłoby najlepsze rozwiązanie dla Cypryjczyków.

    Nie będzie czterech scenariuszy. Od samego początku scenariusz jest jeden i ten sam co wszędzie: czyli „3) nowy bailout ze strefy euro z podwyżką konwencjonalnych podatków zamiast opłaty depozytowej ”

    Chyba normalna jest zasada, że kosztów nie poniosą ani Niemcy ani Rosjanie. Czyli tak jak wszędzie np. w Grecji koszty poniosą obywatele. Wiesz podniesienie podatków to odroczenie w czasie obniżenia poziomu życia i łagodniejsze okradanie Cypryjczyków więc łatwiej przejdzie.

    Czasami mnie dziwi cisza w mediach na temat Grecji a tam podobno dzieją się dantejskie sceny.

    1. trystero (Post autora)

      @ D.

      Nie znam dokładnych powiązań cypryjskiej polityki z offshore bankingiem i rosyjskim biznesem więc mogłem niedoszacować niechęć parlamentu do złoszczenia dużych deponentów. Nie próbowałem dawać szans (choć mam zamiar prowadzić sobie taki dziennik) ale po fakcie mogę powiedzieć, że dawałem przynajmniej 50/50 na przejście wersji z opłatą tylko dla depozytów powyżej 100 000.

  15. kkw

    @trystero, nawet jeśli parlamentarzyści cypryjscy dostali – jak podejrzewam – analizy, wg których strzyżenie tylko grubych ryb jest niekonstytucyjne? Brak w tym wszystkim analiz co by było gdyby Cypr musiał zwrócić ten „podatek” wraz z odsetkami w wyniku wyroku własnego TK cy TS UE.

  16. Ice Devil

    Mam takie proste pytanie. Zobowiązania cypryjskich banków to 68mld w depozytach + obligacje. Korzystają z lewara 1 do 30. Czy znaczy to że mają jakieś 2-3mld własnej kasy?

    1. trystero (Post autora)

      @ Ice Devil

      Hm, lewar banków liczy się najczęściej z wielkości aktywów i wielkości kapitału akcyjnego. Aktywa cypryjskiego sektora to chyba coś koło 135 mld euro. Jeśli poziom dźwigni wynosi około 30 to oznacza to, że kapitał akcyjny wynosi około 4,5 mld euro. Poza tym, po stronie pasywów powinien być jeszcze junior debt (bardzo mało), senior debt (bardzo mało) i zastrzyk płynnościowy ECB.

  17. blackswan

    ahaha, Cypryjczycy zajebiście sprawdzili blef ECB głosując przeciw. Miodzio. Będzie to wykładane na zajęciach z negocjacji.

  18. llukiz

    Co teraz?

    Nie mam pojęcia. Ciekawe by było:

    5)Bailouty nie pomogły bo i tak wszyscy wybierają kasę z cypryjskich banków do zera. To by było coś.

  19. mzpriv

    raczej obstawiałbym wariant 2 lub 3, bo historia bailout’owania w EU to sugeruje. wyjść i bankrutować jak dotąd nikt nie chciał, choć wg mnie to dla „ratowanych” najrozsądniejsze rozwiązanie. a co do rosyjskiej kasy, to nie potrafię tego ocenić – to miałoby sens, gdyby zapłacił Kreml. tylko nie wiem, kto ma kasę na Cyprze, a kto pociąga za sznurki na Kremlu.

    a co do reakcji rynków, to nazwałbym ją nawet „lekko radosną” 🙂 ale z pełną oceną poczekałbym do czasu gdy zarząd EBC się konkretnie wypowie. a może powiedzieć: „ELA! przestań rozdawać cypryjczykom pieniądze!!!” 🙂

  20. plopli

    Postawią wszystkie banki w stan upadłości, oczywiście w tan sposób skończy się Cypr jako przystań, ale i tak by się skończył. A przynajmniej mniejsi depozytariusze odzyskają 100.000€ w całości. Dla większych inwestorów będzie to oznaczało jeszcze większe straty, ale oni nie są Cypryjczykami. Możliwe?

  21. _dorota

    „Cypryjczycy zajebiście sprawdzili blef ECB głosując przeciw. Miodzio. Będzie to wykładane na zajęciach z negocjacji.”
    Za wcześnie na takie podsumowania, bo rzecz jest jak najbardziej w toku i nie wiadomo, jak się skończy (nie wiemy, czy E eurogrupa blefowała).
    Być może bedzie wykładane jako case pierwszego wyjścia z eurozony. A może jako case pt. „jak się poskramia raje podatkowe” 🙂

    Całkowicie natomiast niedoszacowałam strachu Cypryjczyków przed gniewem towarzyszy rosyjskich. To jest jeszcze ciekawsze niż wyglądało na początku.

  22. Ice Devil

    Bardzo dziękuje za podpowiedź.

  23. pit65

    „To brzmi jak ironia. Malutka wysepka, której gospodarka jest równie wielka jak gospodarka Bremy, bawi się w kotka i myszkę z druga największa potęgą ekonomiczną świata. PKB strefy euro jest 550-krotnie większe niż PKB Cypru – zauważa niemiecki dziennik finansowy.”

    Taki fajny cytat.
    I pytanie w kontekście sensu wypowiedzi z dziennika:
    Jeśli PKB Cypru==Null czyli Nic bo jeśli by było więcej niz Nic to nie byłoby tematu.
    To ile wynosi 550 razy Nic 😉

  24. lesserwisser

    Czytam właśnie jak głosował cypryjski parlament. Spośród 56 posłów 36 było przeciw, 19 się wstrzymało od głosu, 1 był nieobecny – to znaczy że za był nikt (czyli nie było nikogo).

    Czyżby i u nich obowiązywała dyscyplina partyjna w głosowaniach? 🙂

    Ciekawe czy coś to da trojce do myślenia?

  25. GZalewski

    🙂
    http://www.cyprus.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/All/CCCD621908FD312AC2257B3400482BD6?Opendocument

  26. Immortal

    Cypryjscy poslowie nie mogli nalozyc haraczu na siebie i swoje rodziny bo to „nietakt” w tej czesci Europy. Co nie wyklucza, w celu pokazania UE starania, ponowne glosowanie jak juz swiat oprozni banki po ich otwarciu. Bo co sie stanie z gotowka w bankach po otwarciu to chyba nikt nie ma watpliwosci. Pozostaje kwestia tego czy pozwola ruszyc do kas i bankomatow po otwarciu systemu. Jesli tak – system i tak sie zawali. I zadne ruskie pieniadze tego nie zatamuja.

  27. _dorota

    „Ciekawe czy coś to da trojce do myślenia?”
    Tylko co akurat trojka ma do przemyślenia? Czy mogą sie cofnąć i sfinansować ratunek raju podatkowego?

  28. Klondike

    @dorota
    „Całkowicie natomiast niedoszacowałam strachu Cypryjczyków przed gniewem towarzyszy rosyjskich. To jest jeszcze ciekawsze niż wyglądało na początku.”

    Sytuacja Cypru przypomina mi trochę sytuację Rzeczypospolitej przed rozbiorami gdy mieliśmy do czynienia z destrukcyjnymi wpływami Rosji na politykę Polski. Cypr jest już prawie kolonią Rosji.
    Ostatnio czytałem, że jest pomysł aby ratowali pieniądze Rosjan i płacili za błędy finansistów cypryjscy… emeryci.

  29. kajet

    @_dorota

    Oczywiście, że mogą. Czemu nie? Przecież to, że zaprzeczyliby swoim wcześniejszym słowom, nie byłoby żadną nowością. Połowa tego, co opowiada EBC i MFW, „dezaktualizuje” się w ciągu tygodnia – nie z powodu „zmian obiektywnych okoliczności”, ale z powodu zwyczajnego łgarstwa i obietnic bez pokrycia.

  30. _dorota

    @ Kajet
    Na temat „zwyczajnego łgarstwa i obietnic bez pokrycia” wypowiadać sie nie chcę – dyskusja na tym poziomie ogólności jest niemożliwa.

    Natomiast opcja ratowania kapitałów rosyjskich (i brytyjskich) przez podatnika niemieckiego na pół roku przed wyborami do Bundestagu wydaje mi się tą mniej prawdopodobną.

    Ciekawi mnie natomiast (tak to wygląda z doniesień medialnych) niechęć Rosjan do wspomożenia Cypru. Stosunkowo małą kwotą mogą uratować swoje tyłki – a nie chcą. Być może liczą jednak na podatnika niemieckiego 🙂

  31. [bossa.pl]

    @ _dorota

    > Stosunkowo małą kwotą mogą uratować swoje tyłki.

    Może tych, którzy podejmują decyzję już na Cyprze nie ma:

    http://fingfx.thomsonreuters.com/2012/06/01/081653108f.htm

  32. _dorota

    @ [bossa.pl]
    Ciekawy wykres – nie widać dużego odpływu z Cypru. Możnaby natomiast spróbować wytypować kolejne ogniska zapalne kryzysu.

Skomentuj CHF Watch Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A. w celu: zapewnienia najwyższej jakości naszych usług oraz dla zabezpieczenia roszczeń. Masz prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz ich sprostowania, a jeżeli prawo na to pozwala także żądania ich usunięcia lub ograniczenia przetwarzania oraz wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Masz także prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Więcej informacji w sekcji "Blogi: osoby komentujące i zostawiające opinie we wpisach" w zakładce
"Dane osobowe".

Proszę podać wartość CAPTCHA: *