Gdyby ktoś zapytał mnie, których sektorów nie polecałbym na rynku akcyjnym i musiałbym odpowiedzieć bez przygotowania, na podstawie intuicji, to wymieniłbym linie lotnicze i spółki restauracyjne.
Ostatnie zamieszanie ze spółką Emporium notowaną na NewConnect (prowadzi sieć koktajlbarów) skłoniło mnie do sprawdzenia czy intuicja dobrze mi podpowiada. Zaledwie 3 miesiące po debiucie spółka odwołała prognozy, 6 miesięcy po debiucie poinformowała, że istnieje wysokie zagrożenie utraty płynności finansowej. Całkiem niedawno zbankrutowała spółka Polrest z WGPW prowadząca sieć restauracji. Czy sektor restauracyjny jest jakiś pechowy?
Na rynku głównym notowane były cztery spółki restauracyjne (Amrest, Sfinks, Polskie Jadło i Polrest – już nienotowany). Na rynku NewConnect znalazłem kolejnych sześć spółek restauracyjnych i barowych. Postanowiłem sprawdzić jak zachowywały się ich kursy od debiutu do 5 marca 2012 roku. Dane pochodzą ze Stooq (uwzględniają splity i PP). Dołożyłem wszelkich starań by obliczenia były poprawne, ponieważ jednak dokonywałem ich ręcznie, istnieje ryzyko pomyłki.
Poniższa tabela przedstawia zestawienie spółek restauracyjnych z NewConnect i WGPW (dla spółek z NC indeksem jest NCindex, dla spółek z WGPW indeksem jest WIG):
| Spółka | Ticker | Debiut | Kurs odniesienia | Kurs pierwszy | Kurs ostatni | Zmiana od KO | Zmiana indeksu |
| Maxi Pizza | MXP | 2008.02.21 | 1,5 | 4,53 | 0,27 | -94,0 | -58,7 |
| Sakana | SKN | 2008.05.08 | 2,97 | 10,05 | 0,5 | -95,0 | -49,6 |
| RC Union | RCU | 2008.06.25 | 11,75 | 8,23 | 1,1 | -86,6 | -34 |
| Premium Food | PFR | 2008.12.18 | 2,45 | 3 | 1,4 | -53,3 | 10,7 |
| Emporium | EMR | 2011.08.03 | 3,8 | 4,75 | 0,61 | -87,2 | -13,3 |
| PinotCaro | PCR | 2011.11.07 | 0,335 | 0,33 | 0,25 | -24,2 | -0,5 |
| Średnia | -73,4 | -24,2 | |||||
| Amrest | EAT | 2005.04.27 | 24 | 24,5 | 70 | 185,7 | 58,4 |
| Sfinks | SFS | 2006.06.08 | 28 | 28 | 1,8 | -93,5 | 4,6 |
| Polrest | POL | 2007.06.06 | 20 | 24,5 | 0,07 | -99,7 | -37 |
| Polskie Jadło | PLJ | 2008.06.10 | 6,5 | 6,39 | 0,68 | -89,4 | -6 |
| Średnia | -55,5 | -13,6 |
Można zauważyć, że spółki restauracyjne, zarówno na WGPW jak i na NewConnect spisują się zdecydowanie gorzej od indeksów. W gruncie rzeczy, tylko Amrest pozwolił zarobić inwestorom. Jak myślicie co jest przyczyną tego stanu rzeczy?
Wraz ze wzrostem zamożności Polacy zapewne częściej jedzą poza domem – trudno więc doszukiwać się przyczyn po stronie popytu. Być może o słabych stopach zwrotu spółek restauracyjnych, które, nie oszukujmy się, wynikają ze słabych wyników finansowych, decyduje niski poziom kompetencji kadry managerskiej?
Tymczasem w USA, spółka restauracyjna, Chipotle Mexican Grill jest jedną ‚z gwiazd’ ostatniej hossy. Przyniosła inwestorom około 900% zysku od marca 2009 roku i jest podawana jako dowód, że w nawet tak tradycyjnych segmentach gospodarki można stosować innowacje technologiczne. Co jest nie tak z restauracjami na polskiej giełdzie?
5 Komentarzy
Dodaj komentarz
Niezależnie, DM BOŚ S.A. zwraca uwagę, że inwestowanie w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości zainwestowanych środków. Podjęcie decyzji inwestycyjnej powinno nastąpić po pełnym zrozumieniu potencjalnych ryzyk i korzyści związanych z danym instrumentem finansowym oraz rodzajem transakcji. Indywidualna stopa zwrotu klienta nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym danego instrumentu finansowego i jest uzależniona od dnia nabycia i sprzedaży konkretnego instrumentu finansowego oraz od poziomu pobranych opłat i poniesionych kosztów. Opodatkowanie dochodów z inwestycji zależy od indywidualnej sytuacji każdego klienta i może ulec zmianie w przyszłości. W przypadku gdy materiał zawiera wyniki osiągnięte w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika na przyszłość. W przypadku gdy materiał zawiera wzmiankę lub odniesienie do symulacji wyników osiągniętych w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika przyszłych wyników. Więcej informacji o instrumentach finansowych i ryzyku z nimi związanym znajduje się w serwisie bossa.pl w części MIFID: Materiały informacyjne MiFID -> Ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe.
Jako główną przyczynę obstawiałbym debiut u szczytu hossy i robienie wycen pod ultraoptymistyczne scenariusze zakładające agresywny rozwój przy wysokim udziale finansowania dłużnego.
Przyczyna porażki biznesowej to po prostu koszmarny stosunek ceny do jakości – jeżdżę trochę po świecie (eu, usa) i tak fatalne jedzenie jak w np. Krakowie ciężko jest znaleźć gdziekolwiek indziej. Model biznesowy sfinksa, ś.t.p. polrestu, rc union (sioux) to znaleźć zaocznych studentów, przeszkolić ich przez 8-12 godzin z grillowania ochłapów z kurczaka, albo wieprza + mieszania z tanią zieleniną + frytkami, lub przez 2-4 godziny z kelnerowania i robić na tej bazie knajpę (z obowiązkową shoarmą, polędwiczkami i „stekami”). Jedzenie w polskich sieciówkach jest nie tylko prymitywne, ale po prostu niesmaczne i niedopracowane (pod względem powtarzalności, jakości) i przygotowane przez zupełnych amatorów (sam jestem w stanie zrobić podobnie „wyrafinowane” potrawy w ciągu 30-45 minut). Polskie knajpy sieciowe nastawione są na łupienie klienta obniżając bezustannie jakość i równocześnie pozując na „modne” miejsca. Np ceny sushi w PL są zupełnie zbliżone do zachodnioeuropejskich a jakość składników dzieli przepaść. W takim biznesie, gdzie każdy od razu jest w stanie sobie wyrobić indywidualną opinię, jednak jedzenie powinno być na pierwszych miejscu, a nie założenie, że „klient średnio zostawia 30 zł, więc zróbmy tak, aby koszty jedzenia były jak najniższe”.
Do tego dochodzi oczywiście brak szacunku do klienta w wykonaniu menedżerów/właścicieli, którzy wierzą, że ciemny lud kupi wszystko i pisanie np. że do w potrawie jest parmezan a dodawanie jakiegoś wyrobu seropodobnego to po prostu marketing :-/
biznes resteuracyjny w polaczkowie to główne siedlisko przekrętów i różnej maści oszustów. więc nic dziwnego ,że kursy lecą na łeb na szyje.
Szkoda ,że nie notują na naszej bananowej giełdzie macdonald Polska.
tu myślę przez ostatnie 5 lat zarobilibyśmy z 500%…
A może te spółki mają po prostu wysokie bety? Próba jest bardzo mała. Wyniki Premium Food czy Sfinksa można wytłumaczyć czynnikami specyficznymi. Sfinks popłynął na opcjach (czyli na skrajnej niekompetencji ówczesnego zarządu) – nie łączyłbym więc do końca jego notowań z branżą, w której działa.
Porównując np. restauracje z sieci Piwna Kompania z tą całą resztą Sfinksów itp. W restauracjach tej sieci trzeba rezerwować miejsca z dużym wyprzedzeniem – dlaczego ?? Po prostu dają lepszej jakości jedzenie albo przynajmniej jest smaczniejsze no i klimat;) a ceny mają porównywalne i czasami niezłe promocje. Czyli po prostu polskie restauracje sieciowe mają drogo i niesmacznie.
Swego czasu pracując w Berlinie można było wyskoczyć na obiad i zjeść coś dobrego nawet za 4-5 euro. W Warszawie nie zjemy dobrego obiadu za 4-5 zł a ceny obiadów kształtują się ok 20 zł więc są droższe niż w Berlinie :).
Podsumowując. Restauracje w Polsce mają duże przebicie (znaczy że wytworzenie obiadu to jakiś ułamek jego ceny dla odbiorcy). Więc jeśli są nierentowne to oznacza że są słabo zarządzane. Dodatkowo na zachodzie czasami taniej jest zjeść coś na mieście niż przygotować obiad samemu (nie mówiąc już o oszczędności czasu). Po prostu jest i taniej i smaczniej i stąd też wynika kultura jedzenia na mieście :).
Restauracje kupując hurtowo mają taniej i zarabiają prawdopodobnie tylko na tej różnicy między cena hurtową a detaliczna. Dodatkowo jest duża konkurencja a jeśli cenami nie można zbytnio konkurować to konkurują jakością.