Czterech badaczy z amerykańskich uniwersytetów przeprowadziło sondaż wśród analityków giełdowych, którego wyniki przynoszą interesujące informacje o warsztacie pracy analityków oraz motywacjach, którymi się kierują.
Badacze rozesłali 3341 ankiet, które wypełniło i odesłało 365 analityków pracujących dla sell-side, czyli dla instytucji świadczących usługi inwestycyjne, na przykład dla brokerów. Daje to wskaźnik odpowiedzi na przyzwoitym poziomie 11%. Z 18 analitykami przeprowadzono pogłębione wywiady. Ankiety zawierały około 20 pytań.
Przyzwoity wskaźnik odpowiedzi mógł wynikać z bardzo interesującej procedury zastosowanej przez badaczy – zobowiązali się przekazać do 10 000 USD na cztery, wybrane przez analityków, organizacje charytatywne, przy czym darowizna wynosić miała 10 000 USD pomnożone przez wskaźnik odpowiedzi a trafić miała do organizacji charytatywnych, które otrzymały największą liczbę wskazań.
Należy oczywiście pamiętać, że było to badanie sondażowe narażone na wszystkie możliwe przy tym typie badania błędu i skrzywienia, w tym: efekt braku odpowiedzi, efekt respondencki, efekt społecznych oczekiwań, relatywnie niewielka ilość badanych analityków.
Mimo tych ograniczeń badanie wnosi interesujące informacje o warsztacie analityków giełdowych i ich systemie motywacyjnym.
Myślę, że inwestorów mogą najbardziej zainteresować odpowiedzi na pytania o czynniki wskazujące na wysoką jakość raportowanych wyników finansowych oraz czynniki wskazujące na to, że zarząd stara się świadomie manipulować rezultatami finansowymi.
Analitycy uznali, że najważniejszym czynnikiem decydującym o wysokiej jakości wyników jest oparcie wyników na przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej (64% analityków uznało ten czynnik za bardzo istotny). Na kolejnych miejscach znalazły się odpowiedzi: wyniki odpowiadają gospodarczej rzeczywistości, wyniki są trwałe i powtarzalne, wyniki są efektem konsekwentnego używania tych samych zasad rachunkowych. Analitycy nie przywiązują większej wagi do prestiżu firmy audytorskiej.
Co zrozumiałe, większe trudności sprawiło analitykom wskazanie czynników, które mogą świadczyć o tym, że zarząd spółki świadomie manipuluje wynikami finansowymi. Za najbardziej wartościowe „flagi ostrzegawcze” uznali:
- niski poziom ładu korporacyjnego
- duże lub częste zdarzenia jednorazowe
- niski poziom kontroli wewnętrznej
Zapytano także analityków w jaki sposób reagują na pojawienie się „flag ostrzegawczych” wskazujących na możliwość świadomego manipulowania wynikami finansowymi. Około 81% i 76% analityków zadeklarowało najpewniej zdecyduje się pozyskać dodatkowe informacje, odpowiednio, od zarządu spółki lub z innych źródeł. Około połowa stwierdziła, że „flaga ostrzegawcza” najpewniej skłoni ich do obniżenia prognoz wyników finansowych lub obniżenia rekomendacji.
To jest pozytywna strona medalu. Sondaż ujawnił jednak, że 3% analityków najpewniej nie podejmie próby zdobycia wyjaśnień od zarządu a 1% analityków nie podejmie próby zdobycia dodatkowych informacji z innych źródeł.
Ten problem pojawia się także w interpretacji innych pytań zadanych w sondażu, między innymi pytań dotyczących wywierania przez przełożonych presji na poziom prognoz wyników finansowych i rekomendacji. Czy należy zwrócić uwagę, że zdecydowana większość analityków raportuje w sondażu profesjonalne i rzetelne cechy „warsztatu pracy” czy skoncentrować się na kilku czy kilkunastu procent analityków, których odpowiedzi zdecydowanie odbiegają od rozsądnych standardów?
Niezależnie, DM BOŚ S.A. zwraca uwagę, że inwestowanie w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości zainwestowanych środków. Podjęcie decyzji inwestycyjnej powinno nastąpić po pełnym zrozumieniu potencjalnych ryzyk i korzyści związanych z danym instrumentem finansowym oraz rodzajem transakcji. Indywidualna stopa zwrotu klienta nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym danego instrumentu finansowego i jest uzależniona od dnia nabycia i sprzedaży konkretnego instrumentu finansowego oraz od poziomu pobranych opłat i poniesionych kosztów. Opodatkowanie dochodów z inwestycji zależy od indywidualnej sytuacji każdego klienta i może ulec zmianie w przyszłości. W przypadku gdy materiał zawiera wyniki osiągnięte w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika na przyszłość. W przypadku gdy materiał zawiera wzmiankę lub odniesienie do symulacji wyników osiągniętych w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika przyszłych wyników. Więcej informacji o instrumentach finansowych i ryzyku z nimi związanym znajduje się w serwisie bossa.pl w części MIFID: Materiały informacyjne MiFID -> Ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe.