„Szwajcarzy są zaskoczeni”, „Pada zaufanie do szwajcarskich banków”, „Szwajcaria jak bananowa republika”. W tym stylu pojawiło się kilka tytułów, przy okazji problemów jakie miał bank Credit Suisse, co ostatecznie doprowadziło do jego upadku i ratunkowego przejęcia przez UBS.

Gdy wiele lat temu miałem pewien szwajcarski epizod biznesowy i nalegałem, by w nazwie firmy zwrócić uwagę na ten „szwajcarski” akcent, mój wspólnik ze Szwajcarii, nie mógł wyjść ze zdziwienia. Ale dlaczego? Przecież my jesteśmy zwykłym krajem, w którym firmy bankrutują, dochodzi do oszustw i manipulacji. To był czas, gdy upadały linie lotnicze Swissair, po siedemdziesięciu lat istnienia. Jedna z wielu gospodarek. Mimo przekonania o „szwajcarskości” banków, zegarków i scyzoryków.

W 2022 roku w Szwajcarii zbankrutowało nieco ponad dziesięć tysięcy firm, co było wzrostem o około 47 procent w stosunku do roku poprzedniego i – na co zwracano uwagę – historycznym rekordem. Pandemia związana z Covid-19, problemy z logistyką, rosnące ceny surowców i kosztów funkcjonowania, nie ominęły gospodarki francuskiej, tak jak kryzysy nie omijały krajów socjalistycznych, mimo że, jak zapisano w  encyklopedii PWN w 1974 roku:

Kryzys – poważniejsze procesy załamania procesu wzrostu gospodarczego w kapitalizmie. Kryzysy są zjawiskiem nieodłącznie związanym z gospodarką kapitalistyczną i nie występują w innej formacji społeczno-ekonomicznej.

A ponieważ Szwajcaria może i jawi się dla niektórych, jako raj, rajem socjalistycznym na pewno nie jest.

Gdy upadały linie lotnicze Swissair, pojawiły się również teksty o tym, że to bankructwo uderza w samo serce narodowej tożsamości. No cóż. Bywa i tak. Linie lotnicze upadły, kraj przetrwał.

W 2003 roku zbankrutowała kolejna firma ze Szwajcarii – Erb Group. Wówczas drugie co do wielkości bankructwo w historii tego kraju. Międzynarodowy holding wielu spółek zatrudniający pięć tysięcy pracowników z obrotami rzędu 4,5 miliarda franków, upadł nie z uwagi, że nie był zbyt szwajcarski, tylko dlatego, że jego szef – Rolf Erb, dość nonszalancko podszedł do zasad rachunkowości i tego, co można fałszować a co nie. Skazany na kilka lat więzienia, okazał się po prostu człowiekiem ze słabościami. Choć był Szwajcarem – jeśli to ma cokolwiek znaczyć, gdy chodzi o etykę biznesu.

Z kolejnym oszustem Dieterem Behringiem – na chwilę splotły się moje biznesowe losy. Jego fundusz hedgingowy okazał się piramidą, w której poszkodowanych zostało blisko 1700 inwestorów na łączną kwotę 800 milionów franków. Ech, ta mityczna Szwajcaria!

Mam wrażenie, że stereotypy związane ze pewnością szwajcarskiej gospodarki, są zbliżone do wielu innych. Na przykład tych, dotyczących szczęśliwości i poziomu życia Holendrów (5. miejsce w światowym rankingu szczęścia) – a tymczasem w serii książek, które wydaję w serii Biała Plama – autorki piszą o depresjach, samookaleczeniach, kryzysach tożsamości. Albo tych związanych z edukacją w krajach skandynawskich. Choć autorzy stamtąd również piszą o przemocy szkolnej, nierównościach, wykluczeniu. Pamiętajmy o tym, że za systemami, krajami, modelami, gospodarkami stoją przede wszystkim zwykli ludzie – ze swoimi słabościami, narażeni na pokusy.

[Photo by eberhard 🖐 grossgasteiger on Unsplash]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A. w celu: zapewnienia najwyższej jakości naszych usług oraz dla zabezpieczenia roszczeń. Masz prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz ich sprostowania, a jeżeli prawo na to pozwala także żądania ich usunięcia lub ograniczenia przetwarzania oraz wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Masz także prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Więcej informacji w sekcji "Blogi: osoby komentujące i zostawiające opinie we wpisach" w zakładce
"Dane osobowe".

Proszę podać wartość CAPTCHA: *