Wykres dnia: alternatywna rzeczywistość

Na Blogach Bossy regularnie podkreślamy, że inwestorzy powinni pielęgnować krytyczne podejście do swojej własnej filozofii inwestycyjnej. Takie podejście oznacza aktywne poszukiwanie potencjalnych błędów w strategii albo dbanie o regularną ekspozycję na informacje poddające w wątpliwość przyjęte założenia inwestycyjne.

Jednym z fundamentów takiego podejścia jest przekonanie, że inwestorzy powinni mieć ograniczone zaufanie do własnego wyobrażenia o świecie. Inwestorzy powinni się spodziewać, że ich obraz świata będzie się regularnie rozmijał z rzeczywistością.

Trwająca w mediach debata o silnej polaryzacji politycznej i ideologicznej społeczeństw dostarcza w ostatnich latach przykładów pokazujących, że wyobrażenia ludzi o świecie mogą się drastycznie rozmijać z obiektywną rzeczywistością. Ten rozdźwięk może być wynikiem neutralnych ideologicznie właściwości procesu kognitywnego. Efektem może być generalne przeszacowywanie liczebności małych grup demograficznych i niedoszacowywanie liczebności dużych grup demograficznych. Rozdźwięk może także wynikać z różnego rodzaju skrzywień ideologicznych.

Kilka dni temu portal FiveThirtyEight opublikował wyniki badania opinii publicznej z USA, które pokazują, że sympatycy dwóch głównych partii politycznych mają wręcz karykaturalnie stereotypowe wyobrażenia o zwolennikach przeciwnego ugrupowania. Badanie pochodzi z USA i dotyczy demokratów i republikanów. Pokazuje, że obydwie strony widzą swoich przeciwników politycznych w wykoślawiony przez stereotypy sposób. Nie sądzę więc, że wzbudzi kontrowersje na Blogach Bossy. Badanie z 2015 roku pokaże natomiast jak bardzo wyobrażenie o świecie może odbiec od rzeczywistości:

Za FiveThirtyEight

Demokraci uważali w 2015 roku, że osoby zarabiające powyżej 250 000 USD rocznie stanowią 44% republikanów. W rzeczywistości stanowili 2%. Osoby zarabiające powyżej 250 000 USD stanowią niskie kilka procent amerykańskiego społeczeństwa. To statycznie niemożliwe by stanowiły niemal połowę populacji republikanów.

W przeciwnym obozie politycznym bardzo dużo problemów sprawiło oszacowanie udziału związkowców i osób LGB wśród demokratów. Rozmiary pomyłek w tych zagadnieniach (44% do 11% i 38% do 6%) także mają karykaturalny charakter.

Co ciekawe, respondenci popełniali także poważne błędy w szacunkach dotyczących zwolenników własnego ugrupowania. Demokraci kilkakrotnie przeszacowali odsetek osób LBG wśród zwolenników Partii Demokratycznej (29% do 6%).

To, że inwestorzy muszą się zmagać z ideologicznymi skrzywieniami tam gdzie do procesu inwestycyjnego wchodzą problemy polityczne wydaje się sensowne dla sporej części inwestorów. Moim zdaniem takich dziedzin może być dużo więcej i mogą dotyczyć zagadnień tylko luźno związanych z gorącymi sporami ideologicznymi. Taką kwestią stał się generalny stosunek do postępu technologicznego, który wielu inwestorom narzuca ramy, w których oceniają każdą spółkę z tego sektora. Podobnie jest z segmentem spółek na wczesnym etapie rozwoju – są inwestorzy, którzy entuzjastycznie podchodzą do całego segmentu i są inwestorzy, którzy patrzą na niego przez pryzmat kilku głośnych skandali, także tych z warszawskiego parkietu.

Myślę, że każdy rozgrzany rynek, który ma za sobą kilka lat wzrostów tworzy coś w rodzaju ideologicznych ugrupowań: entuzjastów i sceptyków. Takie zjawisko obserwuje w kontekście producentów gier na warszawskiej giełdzie. Jest grupa inwestorów, którzy na każdą spółkę patrzą przez pryzmat sukcesów CD Projekt RED i 11 Bit Studios. Po drugiej stronie stoją inwestorzy oceniający cały segment przez pryzmat bańki spekulacyjnej.

Obecność charyzmatycznych postaci w sporach inwestycyjnych może je dodatkowo zaognić. Zawziętość kłótni entuzjastów i krytyków Tesli (Elon Musk) albo Herbalife (Bill Ackman po jednej stronie i Carl Icahn po drugiej) dorównuje zawziętości tradycyjnych sporów politycznych.

Moim zdaniem gdy na rynku akcyjnym tworzą się ideologiczne ugrupowania to ich członkowie kopiują taktykę z poziomu sporów politycznych czy światopoglądowych. W tej taktyce entuzjastyczne dążenie do poznania prawdy, zrozumienia świata schodzi na bardzo daleki plan. Takie podejście nie daje się pogodzić z efektywnym procesem inwestycyjnym.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Proszę podać wartość CAPTCHA: *

Klauzula informacyjna

Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A. („My” lub „DM BOŚ”) z siedzibą w Warszawie (ul. Marszałkowska 78/80, 00-517 Warszawa). Będziemy przetwarzać, Pani/Pana dane na potrzeby udzielenia odpowiedzi na Pani/Pana zapytanie, możliwości skorzystania z usługi oferowanej przez DM BOŚ, a także realizacji naszych prawnie uzasadnionych interesów, tj. rozpatrywania skarg oraz obrony przed roszczeniami. Ma Pani/Pan prawo dostępu do danych, żądania ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania i przenoszenia. W dowolnym momencie może Pani/Pan także wnieść sprzeciw, z przyczyn związanych z Pani/Pana szczególną sytuacją, wobec przetwarzania Pani/Pana danych dla realizacji prawnie uzasadnionych interesów DM BOŚ. Może się Pani/Pan z nami skontaktować wysyłając e-mail na adres: makler@bossa.pl lub list na adres: ul. Marszałkowska 78/80, 00-517 Warszawa, dzwoniąc na infolinię pod numer + 48 225043104 lub odwiedzając jedną z naszych placówek (lista dostępna pod http://bossa.pl/dmbos/oddzialy/). Może Pani/Pan skontaktować z Inspektorem Ochrony Danych m.in. korzystając z e-mail: iod@bossa.pl lub listownie na nasz adres. Więcej informacji o przetwarzaniu Pani/Pana danych, czasie przechowywania, prawach i sposobach kontaktu znajduje się w naszej Polityce Prywatności.