Trzy tygodnie po Brexicie

Tak się w tym roku zdarzyło, że wyjeżdżałem na wakacje niemal w samym epicentrum wydarzeń, które media odmieniały przez wszystkie przypadki jeszcze zanim do nich doszło. Chodzi oczywiście o Brexit. Wyjdą, czy nie wyjdą? Pewnie wyjdą, bo bukmacherzy… Na pewno nie wyjdą, bo ankiety… Bukmacherzy zmieniają zdanie… Nie to nie możliwe… Bank inwestycyjny mówi, że…

No i w końcu sam 24 czerwca. Do północy nie wyszli, a po północy wyszli. Rynki zwariowały. Część aktywów zanurkowała do dawno niewidzianych poziomów i w skali, która nie zdarza się często. Choć może powinienem napisać, że w skali, która kiedyś robiła wrażenie, a dziś jest po prostu coraz częstszym zjawiskiem. Każdy kto chciał się przygotować na to zdarzenie miał mnóstwo czasu. Stanąć z boku rynku i czekać kilka dni, aż cała zmienność przemieli wszystkich z apetytem na wysokie ryzyko.

Być może nie powinienem tego pisać, ale przez dwa dni po głosowaniu w Wielkiej Brytanii, liczba interpretacji „co na pewno oznacza decyzja Brytyjczyków” padała z tak wielu stron, że wykonywałem zdecydowany slalon między tymi wszystkimi opiniami. Być może te wszystkie wnioski i interpretacje były ciekawe. Stymulujące intelektualnie. Ale pytanie brzmi – po co to wszystko? Skoro mamy wydarzenie, będące nową jakością, to nawet najbardziej przenikliwy analityk, dziennikarz czy ekonomista stworzy jedynie swoje własne marzenia o tym, co się zdarzy. To literatura a nie analiza. Nie wspominam już o znikomej wartości prognostycznej.

Gdyby wyciąć z wykresów różnych aktywów okres od 24 lipca do dziś, zrobiłoby się ciekawie. Funt dostał trochę po głowie. Oczywiście. Ale indeks akcji notowanych w Londynie – FTSE 100, ma nowy rekord roczny. Dwa dni wystarczyło im otrząśnięcie się z tego niemal-zaskoczenia, jakim był wynik głosowania. Ależ, tu było możliwych interpretacji. Właściwie to dobrze. Właściwie to w indeksie nie ma spółek brytyjskich, właściwie możemy i musimy wyjaśnić wszystko, bo inaczej świat się nam zawali. O konieczności wyjaśniania wszelkich zdarzeń wspaniale pisze Daniel Kahneman w Pułapkach myślenia. Jak również o tym, jak uparcie budujemy świat wyjaśnień z okruchów informacji.

Nic nie poradzisz na to, że choć dane, którymi dysponujesz, są ograniczone, to jednak traktujesz je tak, jakby były pełne i wyczerpujące. Z dostępnych informacji budujesz najlepszą możliwą opowieść, a jeśli historia jest udana, zaczynasz w nią wierzyć.

Indeksy akcji amerykańskich – szczyty. Europejskie – zbliżają się do momentu sprzed głosowania. Złoto rosło i nadal rośnie, ropa spadała i nadal spada. Warszawa jakby odstaje bardziej, ale my zdajemy się dostawać po głowie bardziej, przy okazji różnych zawirowań. Pewnie ze względu na niejasną sytuację na własnym podwórku. Choć równocześnie spora grupa spółek, które zachowywała się w ostatnich miesiącach lepiej niż indeks wydaje się sobie nieźle radzić.

A media… zdały się już zapomnieć o tym „najważniejszym wydarzeniu w tym roku”. Było, minęło.