Z dużej chmury mały deszcz

Postraszyłem wczoraj czytelników Blogów Bossy potencjalnymi rewolucyjnymi zmianami w sposobie funkcjonowania OFE więc czuję się zobowiązany kontynuować temat. Tym bardziej, że okazało się, że proponowane zmiany nie są tak drastyczne jak obawiała się część uczestników rynku.

Zgodnie z tym co napisałem rządowy plan reformy systemu emerytalnego przedstawiono na konferencji prasowej, która rozpoczęła się o 8:30. Wśród rynkowych komentatorów spekulowano o ewentualnym scaleniu OFE i oddaniu ich aktywów pod bezpośrednią kontrolę rządu. Oznaczałoby to istotne zmiany w strukturze akcjonariatu wielu spółek notowanych na warszawskim parkiecie i pojawienie się w nich nowego głównego akcjonariusza z sektora publicznego. Spekulowano także o ewentualnym wychodzeniu z rynku akcyjnego nowego zarządzającego aktywami OFE i sporej podaży akcji. Obydwie wspomniane zmiany miały natomiast wystraszyć inwestorów zagranicznych* i doprowadzić do wyprzedawania przez nich akcji.

Przedstawiono dziś rano propozycja zmian w sposobie funkcjonowania II filaru nie tworzy żadnych wymienionych wyżej niebezpieczeństw. Zgodnie z kluczowym slajdem z prezentacji wicepremiera Mateusza Morawieckiego aktywa OFE podzielone zostaną na dwie grupy. Gotówka, obligacje i akcje zagraniczne o wartości około 34 miliardów, stanowiące 25% aktywów OFE, trafić mają do Funduszu Rezerwy Demograficznej a więc pod bezpośrednią kontrolę rządu. Natomiast akcje polskie o wartości 103 mld, stanowiące 75% aktywów OFE przekazane zostaną na Indywidualne Konta Emerytalne uczestników systemu OFE, a więc trafią do III filaru. Wspomniany wcześniej slajd wygląda tak:

reforma ofe morawiecki

Warto podkreślić, że są to wstępne założenia koncepcji zmian w OFE. Teoretycznie i praktycznie wiele może się więc jeszcze zmienić. Zgodnie z prezentacją pakiet zmian ustawowych ma być gotowy na przełomie 2016 i 2017 roku. Jeśli jednak wstępne założenia zostaną utrzymane to demontaż OFE będzie polegać na przekazaniu 25% aktywów pod bezpośrednią kontrolę rządu i 75% pod bezpośrednią kontrolę oszczędzających**. W odniesieniu do tej 75% części można więc nawet mówić o prywatyzacji bo przecież zgodnie z obecną sytuacją prawną środki zgromadzone w OFE mają charakter publiczny.

Kluczową rolę w prezentacji wicepremiera odgrywają Pracownicze i Indywidualne Plany Kapitałowe, które mają uzupełnić III filar. Zgodnie z założeniami mają one gromadzić od 12 mld do 22 mld oszczędności roczne. Duża część tych pieniędzy trafi zapewnie na rynek akcyjny. Wraz z pozostawieniem całości aktywów OFE zainwestowanych w polskich akcjach sprawia to, że w tym kształcie Plan Budowy Kapitału jest moim zdaniem całkiem korzystny dla giełdy. Z całą pewnością bardziej korzystny niż sugerowały to oczekiwania rynkowe.

Trzy inne części składowe Planu Budowy Kapitału zasługują na uwagę:

  • propozycja obniżenia podatku dochodowego do 10% dla inwestycji powyżej 12 miesięcy
  • propozycja wspierania uprzywilejowanych podatkowo Publicznych Funduszy Nieruchomości (notowanych na giełdzie polskich REIT-ów)
  • propozycja emisji obligacji premiowych, które zamiast kuponu posiadałyby loterię kuponową, w której część wylosowanych obligacji zyskiwałaby premię (znacznie wyższą niż konwencjonalne kupony)

Ta ostatnia propozycja wzbudziła wiele zdziwienia i krytyki. Tymczasem obligacje premiowe, podobnie jak premiowe rachunki oszczędnościowe, to znany od wielu lat (w UK pierwszą serię wyemitowano w 1956 roku) sposób na zachęcanie szerokich mas społeczeństwa do oszczędzania.

W kontekście dzisiejszej konferencji zwróciłem uwagę na niezdolność części komentatorów do przyznania, że przedstawiony pakiet zmian wygląda dużo lepiej niż ich scenariusz bazowy. W takich sytuacjach, gdy do oceny rynkowej wkradają się preferencje ideologiczne i polityczne, bardzo łatwo jest popełnić błąd w ocenie sytuacji.

* Istotnie zmieniłby się także free-float a wraz z nim udział wielu spółek w globalnych indeksach to bezpośrednio wpłynęłoby na zaangażowanie inwestorów zagranicznych

** Proszę zwrócić uwagę na sugerowane zmiany w IKE, które mają oznaczać przymus przeznaczenia 3/4 zgromadzonych tam środków na zabezpieczenie emerytalne

26 Komentarzy

  1. Dżejms

    "można więc nawet mówić o prywatyzacji", tylko pan "ekspert" Kuczyński bredzi o "nacjonalizacji". Więc dobra czy niedobra ta zmiana?

  2. JL

    Czy to oznacza, ze na maklerskie konto IKE przypisane beda akcje z OFE, ktorymi bedzie mozna samemu zarzadzac?

    1. trystero (Post autora)

      @ JL

      Moim zdaniem nie, przynajmniej na początku. OFE przetrwają zamienione w fundusze inwestycyjne polskich akcji. Więc zapewne na początku dostanie się na IKE udziały w funduszu. Później zapewne będzie można je zbywać. Tak rozumiem te wstępne założenia.

  3. _dorota

    Ale te 25% przekazane na FRD będą od razu znacjonalizowane. 35mld PLN.

    Obraz zamieszania ostatnich kilkudziesięciu godzin jest mniej więcej taki:
    Niedziela: na kongresie PiS prezes mówi o "pieniądzach, które są jeszcze w euro" i poprawia się: "w OFE". Dalej pada kwota 140 milionów – prezes nie odróżnia milionów od miliardów. Mówi coś o utracie wartości i pada pierwsza obietnica oddania ich Polakom.
    W mediach rozpoczyna się dyskusja, co prezes miał na myśli.

    Poniedziałek: media są już tak rozgrzane, że władza postanawia nieco ochłodzić atmosferę – minister Morawiecki odbywa na giełdzie konferencję o 8:30. Tak, żeby nie było zbyt dużego obsunięcia na rynku (choć i tak obsunięcie jest). Jak to u Morawieckiego – pokaz slajdów i werbalnie banały. Wszyscy starają się coś wycisnąć z tych slajdów. Morawiecki przyznaje, że koncepcja jeszcze nie zaczęła być nawet opracowywana.

    Poniedziałek po południu: zostaje zauważony slajd 27 i media zaczynają gdybać na jego temat (bo żadnych innych konkretów nie ma):
    http://www.tokfm.pl/Tokfm/1,103454,20347295,ekonomisci-wyjasniaja-slajd-27-z-prezentacji-morawieckiego.html#BoxNewsLink

    Trudno o przykład gorszej komunikacji z rynkiem. Totalna amatorszczyzna tej władzy w kwestiach finansowych i rynkowych aż bije po oczach.

    PS. Pamiętacie film "Rydwany ognia"? Tam jest taka scena, kiedy profesjonalny trener jednego z zawodników pytany o opinię nt. rozgrywanych zawodów mówi: "Zawody? To jakieś żarty. Widziałem lepiej zorganizowane zamieszki"
    Tak mi się jakoś skojarzyło.

    1. Tomek

      "Ale te 25% przekazane na FRD będą od razu znacjonalizowane. 35mld PLN."

      25% prowizji sobie pobierają. 10% podobno pobierali ci z funduszy – amatorzy 😉

  4. Jan Werbiński

    Widzę to jako wstęp do zawłaszczenia IKE. Wkrótce okaże się że zgromadzone tam aktywa nie są własnością posiadacza konta.

    1. Piotr34

      A to niby jakim sposobem?

    2. _dorota

      No właśnie – może się okazać, że ruch dotyczący II filaru będzie też przejęciem III filaru.

      Do zarządzania środkami przeniesionymi z OFE powołają państwową agencję. Ustawowo określą cele i sposoby zarządzania – nic prostszego, potrafią to zrobić w ciągu doby (łącznie z podpisem prezydenta). A ponieważ Trybunał Konstytucyjny jest sparaliżowany, to może się stać wszystko (co prezes postanowi).

      Te 35mld, które jest w gotówce zużyją natychmiast, np. na sfinansowanie 500+ w przyszłym roku.

      Mamy do czynienia z bolszewikami, tylko wola partii określa horyzont zdarzeń.

      1. Rado

        Spokojnie 🙂

        Na szybko zastanowiłem się czy to wysoka gorączka komentatorów i niechęć do PISu czy chłodna analogia.
        Google za pomocą raportu KNF za 2014 rok, podpowiada mi:
        "(na 2014) w IKE zgromadzono aktywa w kwocie 4,7 mld zł (wzrost o 23,2% w porównaniu do stanu
        na koniec czerwca 2013 roku) "

        Zgaduje więc że teraz jest koło 6mld+, powiedzmy że będzie 8mld na 2017. Gdzie 8, a gdzie 35mld.

        Jeśli już płakać, to o te 35, a nie o 8. Rzecz jasna nie mówie żeby nie płakać, tylko studze konie 🙂

  5. marek

    mam pytanie Uniwheels płacił dywidende ,ale chyba nie posiadaczom akcji na gpw?

  6. GZalewski

    Dopoki nie bedzie konkretu, to wszelkie konferencje potraktujmy wylacznie w kategoriach rozrywki dla mediow

  7. Piotr

    Ja jednej rzeczy nie rozumiem. Czy 25% można nazwa prowizją za przekazanie środków z OFE do IKE (z punktu widzenia mojego/przyszłego emeryta)?

    1. trystero (Post autora)

      @ Piotr

      To trudne pytanie bo na konferencji pojawiła się wypowiedź, że te 25% przenoszone do FRD zostanie "zrekompensowane" adekwatnym zapisem na subkoncie w ZUS. Tak samo jak zrobiono to z "transferem" obligacyjnej część OFE za czasów poprzedniego rządu. Tak więc do czasu gotowych projektów wstrzymałbym się z odpowiedzią na Twoje pytanie 🙂

  8. pit65

    JA się cieszę deklaracja , że 75% zostanie w IKE z tej drugiej połówki to i tak o 75% więcej niż się spodziewałem w obecnej sytuacji budżetowej 🙂

    Jedynym zgrzytem jest wymieniany tam nieśmiertelny ZUS w kontekście nowych IKE i temu pasowałoby się przyglądać baczniej.

    To rzeczywiście są amatorzy zostawiają kase (władze) /przynajmniej na dzień dzisieszy w deklaracjach / miast postąpić jak poprzedni profesjonaliści yumając 100% przystawiając prawną pieczęć werdyktem TK zamykając wszystkim "gębę".
    A Ci chcą jeszcze ten TK zaorać miast postępować profesjonalnie i mu podziękować 🙂
    Ot duraki bolszewiki 🙂

    @Rado

    Spokojnie . Dziś ta świnka jeszcze zbyt chuda , ale jak dorwą się znów jacyś profesjonaliści /barwy na fladze niewążne/ to kto wie.
    OFE sie tuczyło lat naście.
    IKE IKZE dopiero w powijakach .
    Systemy emerytalne mają cos z winnic. Oba maja wspólną cechę: zakładane są dla następców choć te pierwsze niekoniecznie w prostej linii powiązane ze składkowiczami jak uczy historia współczesna.

  9. kjonca

    Mnie niepokoi, zapis, że już nie będzie można wypłacić jednorazowo kasy z IKE.
    Co prawda red. Samcik pisze, że "IKE" powstałe z OFE, będzie "obok" IKE prywatnego ale …

  10. Michał

    IKE z OFE to coś innego niż IKE dotychczasowe. Tylko literki są te same 🙂

  11. Monika

    Ja się już poważnie zastanawiam nad likwidacją IKE. Wpłacałam tam pieniądze, bo wiedziałam, że w razie na przykład choroby, będę mogła je wypłacić przed ukończeniem 60 roku życia. A teraz się okazuje, że trzeba je będzie trzymać do emerytury (teraz wiek obniżają, a za parę lat pewnie będzie trzeba podnosić na gwałt). Mało tego, po uzyskaniu uprawnień będzie można wypłacić tylko 25%.
    Panu Rado przypominam, że w IKE są PRYWATNE środki obywateli. Jak to ma wyglądać tak, jak w propozycjach pana Morawieckiego, to ja wysiadam. Nie może być tak, że jakiś politykier decyduje, jak mam dysponować własnymi pieniędzmi. Wolę już stracić ulgę w podatku Belki.

  12. JL

    Niepokoi faktycznie zapis, ze ma byc modyfikacja IKE polegajaca na tym, ze mozliwe bedzie jendorazowe wyplacenie tylko 25% srodkow tam zgromadzonych. Jak bede mial 60 lat to bede mogl wyplacic z IKE tylko 25%? Wlacza sie myslenie, czy aby juz nie likwidowac IKE, poki mozna…

    Do katalogu dobrych zmian, ktora mnie bezposrednio dotyka, to plan likwidacji podatku 19% od roku 2018.

    Dzialke na szczescie mam juz budowlana, tylko poki co nie mam ochoty budowac czegokolwiek w Polsce.

    Z dnia na dzien mam za to wieksza motywacje powiedziec "do widzenia", a w Polsce bywac tylko w gosci.

  13. _dorota

    Wątpliwości kjoncy i Moniki są uzasadnione: wygląda na to, że w odniesieniu do dysponowania środkami zgromadzonymi w IKE co najmniej mocno ograniczone zostanie prawo własności.

    Jeżeli ktoś (o ograniczonych horyzontach umysłowych) zastanawiał się, po co tyle szumu wokół Trybunału Konstytucyjnego, to ma odpowiedź. Właśnie po to, żeby można było sięgać po prywatną własność bez kontrakcji (i unieważnienia tego ruchu) przez TK.

    Spójrzmy zresztą szerzej – na kontach osób fizycznych i przedsiębiorstw w bankach spoczywa w tej chwili kilkaset miliardów złotych (400 mld?). Te pieniądze marnują się i tracą wartość, a mogłyby zostać użyte do inwestycji w polską gospodarkę.

    1. trystero (Post autora)

      @ dorota

      Wygląda na to, że ograniczenia w wypłacaniu mają dotyczyć tylko tego "post-OFEwskiego" IKE.

      1. _dorota

        Rozumiem, że na razie możemy się tylko domyślać i trochę gdybamy. Jednak (tak na chłopski rozum) nie po to rząd łączy IKE i OFE, żeby uszanować prawo własności dotyczące IKE. Raczej rozciągnie państwowy parasol ochronny na całość.

        Jedno jest na razie pewne: polityka informacyjna rządu jest dramatycznie, karykaturalnie zła. Prezes coś zabełkotał, a koncepcja dopiero w fazie studialnej.

        1. pit65

          Z tą obawą się zgadzam. Nie ma konkretów , a "prawo ciążenia" każdego rządu pod jakąkolwiek flagą wymuszać będzie "kradzież" w sytuacji jaka jest i będzie i która narosła pod egidą całokształtu III RP w ostatniej 20 kilkulatce .
          Nowe IKE stare IKE – pytanie po czort jedna nazwa skoro mogło być i IKE i IKZE i PPE . Czyżby przestrzeń nazw się skończyła 🙂
          MIle się zdziwie jeżeli spełnią się ograniczenia jedynie do części post OFE w IKE lecz zdrowy rozsądek podpowiada by zakładać sytuację alternatywną w tej fazie domniemywań i bynajmniej nie ze względu na aktualnie powiewające barwy.
          Tak czy owak OFE alias nowe IKE to środki publiczne wg wyroczni delfickiej z TK ze wszystkimi tego konsekwencjami.

          Dlatego w mojej ocenie tę wyrocznię powinien Prezes zlikwidować póki może , a kompetencje przydzielić SN .

          "Właśnie po to, żeby można było sięgać po prywatną własność bez kontrakcji (i unieważnienia tego ruchu) przez TK."

          Przytomności .

          1.Sięgnięto po to pomimo wyroczni i dzięki niej , a wtedy Prezes był zmarginalizowany.
          2.NIe potrzeba TK . W UE obowiązują już prawdziwie "bolszewickie" wytyczne wytrenowane na wariancie cypryjskim . Jeżeli okoliczności dojrzeją to będą wprowadzane czy to prezes, TK i inni święci państwowi czy nie.

          1. trystero (Post autora)

            @ pit65, dorota

            W nowej roli tu występuję (rzecznika rządu, haha) więc wrzucę fragment wywiadu z Panem Borysem z PFR:

            Zgodnie z propozycją pieniądze z OFE zostałyby zapisane na IKE, ale już w III filarze. Tam każdy będzie mógł wybrać politykę inwestycyjną dopasowaną do swoich potrzeb i preferencji w ramach nowych i konkurujących ze sobą instytucji, które będą otwartymi funduszami inwestycyjnymi. Każde TFI będzie mogło oferować takie usługi. Kiedy OFE startowały, ludzie myśleli, że jest tam zgromadzony ich prywatny kapitał. Jednak dopiero teraz faktycznie przeprowadzona byłaby realna ich prywatyzacja w ramach III filaru systemu emerytalnego.

            Potem jest fragment o tym, że wypłata tylko do 25% a reszta na świadczenia emerytalne. Końcowe rozwiązanie to oczywiście nie jest, wiele się może zmienić. Planem jest jednak prywatyzacja tych środków i pytanie czy 25% do FRD należy traktować jak prowizję (jak sugerował jeden z czytelników) czy nie 🙂

          2. pit65

            @trystero

            "W nowej roli tu występuję (rzecznika rządu, haha)"

            Nieźle Ci idzie skoro BOŚ Cie dostrzegł Prezes niechybnie też 🙂

            "OFE zostałyby zapisane na IKE, ale już w III filarze"

            PR dobrze brzmi, ale wolałbym by mi nie podkładano "konia trojańskiego" do juz uzbieranych prywatnych funduszy co prawda już z przywilejem /możliwym do zabrania/ nie płacenia podatku , ale jednak własnych.
            Stąd preferuję rozdział nowych i starych IKE na chwile obecną.Brzmi bardziej bezpiecznie IMO.

            Wszystko jednak określi "siła ciążenia" w przyszłości.

    2. Dtrad5558

      PO prostu ktoś musiał mieć na zegarki

      Wicepremier podkreślił, że w UE widzi wyraźną polaryzację między krajami najwyżej rozwiniętymi i bogatymi oraz tymi, które starają się wyrwać z pułapki średniego rozwoju. – Pamiętajmy, że na skutek 300-letniej fatalnej dla nas historii, byliśmy ograbiani, mordowani i nie mamy majątku. Co z tego, że nasz wzrost PKB per capita jest stosunkowo dynamiczny, jeśli owoce tego wzrostu w dużym stopniu są konsumowane przez kogoś innego – dodał

  14. JL

    Nawet jesli finalnie zmiany IKE nie beda zle, to niesmak pozostanie.

    Pan Morawiecki ubolewal nad faktem, ze Polacy malo oszczedzaja. Powiedzial, ze chce zachecic Polakow do oszczedzania. Niestety robi cos odwrotnego — tworzy klimat niepewnosci. A jego wystapienia sa malo powazne biorac pod uwage funkcje jaka sprawuje.

    I jak tu budowac plan oszczedzania na emeryture z Panstwem?

Skomentuj JL Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A. w celu: zapewnienia najwyższej jakości naszych usług oraz dla zabezpieczenia roszczeń. Masz prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz ich sprostowania, a jeżeli prawo na to pozwala także żądania ich usunięcia lub ograniczenia przetwarzania oraz wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Masz także prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Więcej informacji w sekcji "Blogi: osoby komentujące i zostawiające opinie we wpisach" w zakładce
"Dane osobowe".

Proszę podać wartość CAPTCHA: *