Na początek trochę rozrywki. Proszę o jak najszybszą odpowiedź na pytania
?Czy Twoim zdaniem Nil ma więcej niż 20 000 km?
Jaka jest jego długość??
Wyobraźmy sobie, że jako analityk dostajemy zlecenie dokonania wyceny jakieś spółki notowanej na giełdzie warszawskiej. Jesteśmy rzetelni, mamy sporą wiedzę, wygraliśmy przynajmniej w jednym rankingu na analityka miesiąca. A oprócz tego mamy dostęp do wycen tejże spółki zrobionych przez konkurencyjnych analityków z innych biur maklerskich. Jeden z nich wycenia naszą spółkę na 35 zł, inny na 38, jeszcze inny na 32.
Spędzamy kilka dni nad raportami z ostatnich pięciu lat, notatkami ze spotkań z zarządem, wybieramy sposób wyceny, którą do tej pory wielokrotnie wykorzystywaliśmy i…. z naszej wyceny wynika, że wartość akcji spółki, którą wyceniamy – wynosi 65 zł.
Co zrobić w takiej sytuacji? Pierwsza i najprostsza sprawa to założyć, że się pomyliliśmy i dokonać wszystkich obliczeń raz jeszcze. Niestety okazuje się, że błędu nigdzie nie ma. Wszystkie założenia są poprawne, obliczenia również. Wygląda na to, że to inni niczego nie uwzględnili. Jest jednak pewne ?ale?, nazywane przez psychologów ?efektem zakotwiczenia?. W najprostszym ujęciu polega ono na tym, że gdy zada się ludziom pytanie o jakąś wartość, np. ?ile Twoim zdaniem wynosi długość Nilu?, albo ?ile będzie WIG na koniec roku? ? odpowiadający będą próbowali odpowiedzieć według swojej najlepszej wiedzy i wyniki w grupie badanych będą się istotnie różniły. Wystarczy jednak w pytaniu zastosować jakąś ?kotwicę?- czyli wartość sugerujacą, by odpowiedziami można było w pewien sposób sterować. Takie pytanie może brzmieć jak na początku tego tekstu – ?Czy Twoim zdaniem Nil ma więcej niż 20 000 km? Jaka jest jej długość?? W ten sposób spora część osób będzie sugerowała się ową wartością ?20 000 km? zakładając, że skoro ta wartość padła w pytaniu, to musi mieć pewne znaczenie dla odpowiedzi.
Efekt zakotwiczenia na rynkach finansowych występuje częściej niż wydawać by się mogło jej uczestnikom.
Podczas spotkania organizowanego przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych uczestnicy wzięli udział w prostym badaniu. Ok. 100 osobom (podzielonym na dwie grupy) zadano pytanie ?Cena złota niedawno przekroczyła 800 USD? (pierwsza grupa) oraz ?Cena złota niedawno przekroczyła 1000 USD (druga grupa)?. Jaka twoim zdaniem będzie cena złota za pół roku??
Odpowiedzi nie były zaskoczeniem. W pierwszej grupie średnia ?prognoz? wyniosła 851.7USD, w drugiej 953.3 USD, czyli zgodnie z wcześniejszą sugestią.
Wszyscy jesteśmy zakotwiczeni. Analityk, który robi wycenę spółki nie może ?zignorować? faktu, że wyceny konkurencji są dwukrotnie niższe. Inwestor, który kupił akcje po 60 zł, podczas gdy ich cena wynosi 20 zł będzie miał problem (w wielu wypadkach) z zapomnieniem swojej ceny kupna i będzie trzymał akcje, choć wiele innych sygnałów będzie wskazywało na sprzedaż.
Warto pamiętać o tej naszej ułomności, gdy czytamy raporty analityków lub sami podejmujemy działania, wcześniej przeglądając wiele informacji na temat interesującej nas inwestycji.
Długość Nilu 6671 km
3 Komentarzy
Dodaj komentarz
Niezależnie, DM BOŚ S.A. zwraca uwagę, że inwestowanie w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości zainwestowanych środków. Podjęcie decyzji inwestycyjnej powinno nastąpić po pełnym zrozumieniu potencjalnych ryzyk i korzyści związanych z danym instrumentem finansowym oraz rodzajem transakcji. Indywidualna stopa zwrotu klienta nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym danego instrumentu finansowego i jest uzależniona od dnia nabycia i sprzedaży konkretnego instrumentu finansowego oraz od poziomu pobranych opłat i poniesionych kosztów. Opodatkowanie dochodów z inwestycji zależy od indywidualnej sytuacji każdego klienta i może ulec zmianie w przyszłości. W przypadku gdy materiał zawiera wyniki osiągnięte w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika na przyszłość. W przypadku gdy materiał zawiera wzmiankę lub odniesienie do symulacji wyników osiągniętych w przeszłości, to nie należy ich traktować jako pewnego wskaźnika przyszłych wyników. Więcej informacji o instrumentach finansowych i ryzyku z nimi związanym znajduje się w serwisie bossa.pl w części MIFID: Materiały informacyjne MiFID -> Ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe.
A tak sie zastanawiam: skoro na pierwsze odpowiemy pozytywnie(ze ma wiecej), to konsekwetnie na drugie musimy powiedziec, przynajmniej ze ma wiecej niz 20000km. W koncu konsekwencja, to jedna z kluczowych cech swiadomego inwestora. Zdaje sobie sprawe, ze ‚konsekwencja’ w tym przykladzie, jest taka quasi-konsekwencja(bo decyzja podejmowana jest na podstawie jednej przeslanki i bardzo szybko:)), to jednak czesto sie zastanawiam, czy jeszcze jestem konsekwentny, czy moze juz uleglem heurystyce zakotwiczenia:)…
Ale jeśli znamy wymiary Ziemii to Nil musiały zaczynać na Biegunie Południowym a kończyć na Północnym.A to absurd.To samo jest z wyceną wartości akcji.Jeśli np Polnord rośnie z 9zł na 350zł to ktoś musi być porąbany a cena absurdalna.
Tak, tylko chodzi o to by czasem kotwice były absurdalne. Jestem przekonany, ze gdybym w pytaniu na SII wspomnial o cenie 200 $ za złoto (powiedzmy dwa lata wczesniej) odpowiedzi by się obnizyły.
W testach tego rodzaju szło się jeszcze dalej. Pytano ludzi o odpowiedzi na jakis temat, przy czym liczby sugerujące były generowane losowo – przy pełnej swiadomosci badanych – i też miały wpływ na odpowiedzi 🙂