Uważaj, jak się nazywasz

Gdy kantor internetowy cinkciarz.pl pojawiał się po raz pierwszy w przestrzeni publicznej, pomyślałem sobie, że to duża odwaga wykorzystać do nazwania firmy, która robi w branży finansowej, nazwę o nie najlepszych konotacjach. Pozornie wydawałoby się, że jeśli ma się w jakiś sposób związek z pieniędzmi klientów, to marka powinna być jak najbardziej neutralna.

„Cinkciarz” w żaden sposób nie jest neutralny, a przynajmniej, nie dla pokolenia osób, które żyły w PRL-u. Gdy spojrzymy na definicję słownikową, teoretycznie nie ma się do czego przyczepić.

Wielki Słownik Języka Polskiego

pot.  handlarz, który w okresie panowania gospodarki socjalistycznej w Polsce nielegalnie zajmował się wymianą walut

W PRL- nie było wolnego handlu walutami, więc tego rodzaju aktywność była nielegalna. Z dzisiejszej perspektywy, bez żadnego kontekstu, ktoś mógłby powiedzieć „ale o co chodzi, to wszystko przez prawo, które zabraniało wielu rzeczy, zupełnie normalnych w gospodarce rynkowej”.

Niestety nie do końca jest tak różowo. Trochę dzięki filmom (Sztos, 1997, Wielki Szu, 1983), trochę przez zasłyszane opowieści, a może własnym doświadczeniom. Gdy ktoś potrzebował kupić (nielegalnie oczywiście) walutę, to słyszał mnóstwo rad, żeby wszystko przeliczyć dokładnie, i sprawdzić, aby nie zostać oszukanym. Tak to już jest z nielegalnymi procederami, że przyciągają oszustów – w razie jego wykrycia, ofiara nie ma się komu poskarżyć, więc taka działalność jest niemal bezkarna.

I nagle pojawia się firma, która przyjmuje taką nazwę. Odważnie!

Siedemnaście lat temu (jak ten czas leci, Dobra marka) wspominałem na blogach, o problemie nazewnictwa w branży finansowej, przy również odważnym ruchu Jedno z Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych – OPERA TFI, postanowiło nazwać nowy fundusz „Opera za 3 grosze”.

Naprawdę odważna decyzja, no chyba, że jedynym skojarzeniem było to, że nazwa fajnie brzmi. Produkt dla drobnych inwestorów, oferowany przez TFI, które wcześniej kierowało ofertę dla zamożnych inwestorów. Niestety nazwa, to równocześnie tytuł antykapitalistycznego musicalu Bertolda Brechta i Kurta Weila z 1928 roku, którego jeden z głównych bohaterów, przestępca Mackie Majcher, marzy o karierze w bankowości.

Jeden z fragmentów świetnej piosenki z muzyką Kurta Weila, w tłumaczeniu Romana Kołakowskiego brzmi:

Znów znikają grube ryby

Z zawartością tajnych kont –

Mackie znów się bardzo dziwi,

On nic nie wie, bo i skąd?

Niestety historia funduszy ze stajni Opera, nie skończyła się zbyt pięknie (Zdarzyło się dwa lata temu). Inwestorzy ponieśli znaczące straty. Ot ironia losu.

No i mamy teraz kolejną ciekawostkę. Firma, która postanowiła sobie wybrać nazwę o nienajlepszych konotacjach, właśnie ma kłopoty. Kilka dni temu Komsja Nadzoru Finansowego, odebrała w trybie natychmiastowym licencję krajowej instytucji płatniczej, firmie stojącej za marką cinkciarz.pl – Conotoxia. Spółka od pewnego czasu miała problem z wywiązywaniem się z płatności wobec klientów. Dość szczegółowo pisze o tym Maciek Samcik w Subiektywnie o finansach.  (tu link do oświadczenia firmy)

Naturalnie tego typu sytuacje się zdarzają. Firmy miewają problemy, czasem borykają się z większymi kłopotami, czasem z mniejszymi. Zdarzają się różnego rodzaju potknięcia, będące wynikiem po prostu niepewności i ryzyk w świecie biznesu. Niemniej, jeśli zdarza się to podmiotowi, który niezbyt fortunnie dobrał nazwę, to możemy się nieco uśmiechnąć.

Żeby było jeszcze zabawniej, twórca i pomysłodawca przedsięwzięcia – Marcin Pióro, nie miał najmniejszego problemu, żeby w materiałach prasowych (które do dziś wiszą na stronie kantoru internetowego) pojawiało się takie określenie:

„Mówi o sobie „młody wilczek” polskiego biznesu”

No cóż. Znów musimy się odwołać do pop-kultury. Film Jarosława Żemojdy z 1996 roku Młode wilki, nie jest filmem przyrodniczym, ani filmem o dobrych superbohaterach. Chyba jednak warto w niektórych biznesach staranniej dobierać nazwy i określenia.

[Photo by lucas Favre on Unsplash]