Inwestycyjne pierścienie władzy

W kulturze nie brakuje przedmiotów, idei i konceptów, które jednocześnie dają ogromną potęgę, ale ostatecznie prowadzą do zguby osoby, która z nich korzysta. Tolkienowski pierścień władzy, miecz Tyrfing z mitologii nordyckiej, lodowy tron w uniwersum Warcrafta to przykłady takich kulturowych artefaktów.

Myślę, że reprezentowana przez nie idea jest pomocna w zrozumieniu historii stolarza z Vancouver, który w niecałe dwa lata zamienił 88 tysięcy dolarów kanadyjskich (CAD) w 415 mln dolarów kanadyjskich, a potem w kilkanaście miesięcy wyzerował swój portfel inwestycyjny. DeVocht dokonał obydwu tych rzeczy agresywnym handlem opcjami na akcje Tesli.

Poprzedni tekst zakończyłem stwierdzeniem, że nie można oczekiwać, by człowiek z niemal nieograniczoną tolerancją na ryzyko, potrzebną, by zamienić 88 tysięcy CAD w 415 mln CAD, nagle, po osiągnięciu określonego progu bogactwa, zamienił się w ostrożnego, konserwatywnego inwestora. Jeśli nie wycofał się z rynku przy 10 mln CAD, przy 100 mln CAD, to trudno jest wskazać poziom, przy którym by się wycofał. Człowiek, który w dwa lata zarobił 415 mln CAD agresywnie handlując opcjami na akcje Tesli, nie uzna, że już wykorzystał swój zapas szczęścia, nie wycofa się z rynku i nie przyjmie ostrożnego podejścia.

Można odwrócić to rozumowanie. Człowiek, który po zarobieniu 415 mln CAD na handlu opcjami Tesli zainwestowałby wszystko w obligacje skarbowe, luksusowe domy w bezpiecznych miejscach świata i bunkier w Nowej Zelandii… nigdy nie zarobi 415 mln CAD na handlu opcjami Tesli. Bo poziom jego tolerancji na ryzyko nigdy nie pozwoli mu używać strategii, która pozwala tyle zarobić.

Jedną z fundamentalnych zasad zarządzania finansami osobistymi jest idea, że inaczej buduje się majątek, a inaczej chroni majątek. Inne strategie i inne (dużo bardziej agresywne) podejście do ryzyka są potrzebne do osiągnięcia statusu zamożnego człowieka niż są konieczne do utrzymania tego statusu. Myślę, że nierozsądne jest oczekiwanie, by dwudziestokilkuletni człowiek bez szerokiej wiedzy finansowej rozumiał powyższy koncept i był w stanie wprowadzić go w życie w odpowiednim momencie. Nie za wcześnie i nie za późno.

Lodowy tron za ChatGPT

Niemal nieograniczona tolerancja na ryzyko jest przykładem cechy „osobowości inwestycyjnej”, która pozwala niedużej liczbie ludzi szybko zbudować na rynkach finansowych spory majątek. DeVocht jest ekstremalną ilustracją tego zjawiska. Jednocześnie ta sama nieograniczona tolerancja na ryzyko sprawia, że wielu z tych natychmiastowo i bezproblemowo zamożnych ludzi w szybkim czasie traci ten szybko zbudowany majątek lub jego ogromną część. Nieograniczona tolerancja na ryzyko sprawia także, że setki tysięcy ludzi bardzo szybko kończą swoją przygodę z rynkiem finansowym, bo zerują swoje konta, zanim uda im się trafić jakąś transakcją w dziesiątkę.

Istnieje wiele przejawów niemal nieograniczonej tolerancji na ryzyko, które mogą jednocześnie szybko uczynić inwestora milionerem, jak i szybko wyzerować jego rachunek. Przy czym musimy pamiętać, że dużo częściej realizuje się ten drugi scenariusz.

Dobrym przykładem jest brak dywersyfikacji. Cały portfel DeVochta miał agresywną ekspozycję na jedno aktywo – akcje Tesli. W przypadku szczęśliwego trafienia wygranej spółki zapewnia to ekstremalną przewagę nad szerokim rynkiem. W ten sposób można szybko zbudować bogactwo na rynku akcyjnym. Wystarczy, że ze 100 spółek notowanych na rynku akcyjnym wybierze się jedną z 5–7 spółek, które okazują się zwycięskimi spółkami kreującymi stopy zwrotu z rynku akcyjnego. Oczywiście istnieje dużo większa szansa, że z wspomnianych 100 spółek wybierze się do portfela jedną z około 40 spółek, które w czasie swojej obecności na rynku generują ujemne stopy zwrotu i boleśnie przegra się z szerokim rynkiem, a nawet wyzeruje konto.

Należy jednak pamiętać, że to ludzie tacy jak DeVocht, szczęśliwi inwestorzy, stają się bohaterami mediów, forów inwestycyjnych i portali społecznościowych. Przynajmniej do czasu, gdy trend na ich szczęśliwej spółce się odwraca albo wybierają inną spółkę, która nie okazuje się szczęśliwa.

Podobną strategią jest granie va banque na określony scenariusz rynkowy. To właśnie robił DeVocht. Grał całym portfelem (z dźwignią finansową) na wzrost kursu akcji Tesli. Takie podejście przyniosło niewiarygodnie wysokie zyski w czasie hossy na akcjach Tesli. To samo podejście wyzerowało rachunek, gdy akcje Tesli weszły w bessę.

Wielu inwestycyjnych herosów, zwłaszcza w erze mediów społecznościowych, zbudowało swój majątek i swoją pozycję, stosując powyższą strategię. Korzystali z dźwigni finansowej, by zagrać pod konkretny scenariusz rynkowy. Seria dwóch, trzech trafnych zagrań pozwala przy takim podejściu kilkanaście czy kilkadziesiąt razy pomnożyć wartość portfela. Seria dwóch, trzech nietrafionych zagrań może wyzerować rachunek i zmusić inwestora do zakończenia przygody z rynkiem lub rozpoczęcia jej od zera.

Można znaleźć kilka innych cech „osobowości inwestycyjnej” o profilu zostań bogaty albo wyzeruj rachunek. Kompletna wiara w słuszność własnej tezy inwestycyjnej i niezdolność do przyznania się do błędu pozwala na osiągnięcie spektakularnych zysków, gdy ma się rację, i katastroficznych strat, gdy się jej nie ma. Zdolność i chęć do trzymania w nieskończoność spółek w portfelu inwestycyjnym otwiera drogę do czterocyfrowych czy pięciocyfrowych stóp zwrotu, gdy wybrało się do portfela zwycięskie spółki, albo wieloletniego „kiszenia” w portfelu rynkowych przegranych.

Nie potrafię odpowiedzieć na pytanie, czy wymienione wyżej ekstremalne postawy inwestycyjne są netto korzystne dla inwestorów. Na pewno w dużym stopniu zależy to od inwestycyjnych umiejętności, na przykład właściwej selekcji spółek, i zdolności inwestora, by pozostać w grze po serii porażek. Jestem jednak przekonany, że każdy inwestor powinien być świadomy szans i ryzyk, jakie wnoszą do budowy majątku wspomniane postawy.