Zawartość wolności w „wolności finansowej”

To w giełdzie wielu upatruje swoje szanse zyskania wolności finansowej, czasem rzucając nawet pracę, albo przynajmniej marząc o takim ruchu. Czy słusznie?

Aby odpowiedzieć na to pytanie potrzebujemy najpierw odpowiedzieć sobie na inne:

            Co tak naprawdę oznacza owa wolność finansowa?

Nie chcąc się wikłać w jakieś wielopoziomowe definicje i przy tym w najprostszy sposób odwołać się do finansów, proponuję wyjść od idei, że każdy rodzaj wolności jest „Od czegoś” i „Do czegoś”. W przypadku wolności finansowej „do” oznacza to przynamniej:

Swobodne prowadzenie pożądanego modelu życia nieskrępowane podstawowymi ograniczeniami i zobowiązaniami pieniężnymi. 

Nie mylmy tego jednak z bogactwem, które oznacza brak jakichkolwiek ograniczeń w realizacji zachcianek. Tu natomiast bardziej chodzi o wolność wyboru, czyli możliwość osiągania takiego przychodu, który nie zmusza do wikłania się w zależności typu etat czy biznes.

Druga strona, czyli wolność „od”, posiada więcej zmiennych, które są zależne od indywidualnych preferencji każdego z nas. Można je jednak sprowadzić do kilku ogólnych limitów i ograniczeń, czyli w przypadku inwestora giełdowego to wyobrażana wolność przynajmniej OD rzeczy typu:

– konieczność posiadania zatrudnienia czy prowadzenia własnej działalności,

– uczestniczenie w hierarchii, w zależności od przełożonych, innych współpracowników czy klientów,

– uczestniczenie w „wyścigu szczurów”,

– ograniczenia w dysponowaniu własnym czasem i miejscem w przestrzeni,

– niedobory pieniężne ważne dla regulacji bieżących, nieplanowanych i doraźnych potrzeb,

 – psychologiczne uwikłania, stres związany z zapewnieniem egzystencji, niepewna przyszłość ekonomiczna,

– zobowiązania, np. typu kredyt.

Ideał w realizacji tak rozumianej wolności to pasywny przychód, niewymagający wikłania się w nieustanne podejmowanie decyzji alokacyjnych. Ile potrzeba tego przychodu, aby zapewnił minimum wolności, przy założeniu, że pochodzi on z inwestycji w ETFy czy fundusze lub inne instrumenty indeksowane?

Średnioroczny zwrot musi:

Po pierwsze – zapewnić nam realne nieumniejszanie się kapitału w relacji do inflacji. W takim razie na chwilę obecną to ok. 6% rocznie, bo tyle właśnie wynosi inflacja.

Po drugie – zapewnić pokrycie wydatków życiowych. To oczywiście kwestia indywidualna, ale powiedzmy, że absolutnym minimum powinna tu być najniższa krajowa pensja, czyli 3221 zł netto. Dodajmy podatek, co daje ok 4000 zł netto (48.000 zł rocznie).

Szybko i na okrągło licząc, posiadając dziś 1 mln zł kapitału potrzebujemy stopy zwrotu ok. 14% aby oba powyższe minima zapewnić. Ale przecież nie o minimum chodzi, aby poczuć się naprawdę wolnym, choć może i są tacy gotowi nawet na taki kompromis byle mieć spokój.

Ja jednak chciałem zwrócić uwagę na inny aspekt tej łamigłówki. Otóż bardzo często zdarzyło mi się trafić na Fintwit na nawoływania popularnych influencerów amerykańskich, którzy tę wolność widzą przez pryzmat TRADINGU. Wystarczy wg nich dobra strategia aktywna, dyscyplina, cierpliwość i ład emocjonalny, a „freedom” staje się ciałem. Te opinie zbierają tysiące lajków. Przestrzegam, że to jest niestety pułapka, amerykański sen mokrego spekulanta!

Wprawdzie realizujemy w ten sposób wolność „do”, ale zamiast wymienionych wyżej wolności „od” dostajemy inne, nowe, przemilczane ograniczenia, które stają się swego rodzaju „złotą klatką”.

Te inne, a do tego niezbędne ograniczenia, które ukradną nam złudną wolność, to przede wszystkim:

– konieczność zrobienia co miesiąc (albo choćby co kwartał lub rok) wyniku! To nie pasywne inwestowanie, gdzie pieniądze same się mnożą jak króliki,

– intensyfikacja działań, gdy pojawiają się straty, duże obsunięcia,

– zapewnienie strategiom ciągłej przewagi (pozytywnej wartości oczekiwanej), co na mocno zmieniających się rynkach nie jest takie pewne,

– zdyscyplinowane, czyli systematyczne, bez wyjątku realizowanie wskazań strategii, także wówczas, gdy teoretycznie możemy zrobić sobie wolne (jedna pominięta transakcja może zniweczyć cały wysiłek),

– nieustanna presja emocjonalna,

– brak wolności od dodatkowych ryzyk; w pasywnym inwestowaniu mamy tylko ryzyko rynkowe, tutaj dochodzi cały szereg innych (choćby ryzyko samej strategii),

– płynne połączenie z platformą tradingową, co wcale nie jest takie pewne pod każdą palmą na świecie oraz harmonijne godziny handlu (Amerykanie wstają w nocy na sesję europejską),

– mylenie wolności z rozrywką, co zaburza jasność myślenia i przewagę,

– zapewnienie minimalnej płynności transakcji i finansowania w trudnych okresach życiowych (np. choroba, tragedia, problemy rodzinne).

Być może w amerykańskim podejściu te wyzwania nie przekreślają ich poczucia prawdziwej wolności. Mimo wszystko sugeruję je bardzo dobrze rozważyć przed zbyt pochopnym porzuceniem pracy.

—kat—