Niewiele jest motywów inwestycyjnych, w których międzynarodowa polityka (i związana z nią propaganda) odgrywa tak dużą rolę jak w przypadki idei dedolaryzacji.
Dedolaryzacja, czyli istotne zmniejszenie roli dolara w transakcjach międzynarodowych (a w ekstremalnej formie upadek dolara jako waluty globalnej) jest jednocześnie kluczowym postulatem polityczno-gospodarczym szczytów BRICS, stałym elementem propagandowych przemów Putina i popularną ideą inwestycyjną – zwłaszcza wśród „alternatywnych” doradców czy guru inwestycyjnych.
Kilka dni temu interesujące „trzy grosze” do debaty o dedolaryzacji dorzucił Bloomberg, który opublikował wykres pokazujący udział dolara i euro we wszystkich transakcjach zawieranych w systemie SWIFT.
Za Bloomberg
Udział dolara w transakcjach w systemie SWIFT wzrósł w lipcu 2023 roku do 46% i jest najwyższy od dekady. Udział euro spadł do 24%. Udział juana wynosi 3%.
Chińska waluta odnotowała istotny wzrost od 2010 roku (wtedy jej udział w transakcjach SWIFT wynosił 0,03%). Jeśli jednak porównamy wartość 3% z udziałem Chin w globalnym handlu (chiński eksport to 13% globalnego eksportu) to zauważymy istotną lukę.
W tym miejscu warto podkreślić rolę wzrostu gospodarczego znaczenia państw rozwijających się, takich jak BRICS, w procesie dedolaryzacji. Przy okazji ostatniego szczytu BRICS pojawiły się wykresy pokazujące zmianę udział państw G7 i państw BRICS w globalnym PKB. Wspomniane zestawienia oparte były o PKB ważony parytetem siły nabywczej (korzystny dla BRICS) ale dobrze oddają trend wzrostu roli BRICS (nie oszukujmy się – głównie Indii i Chin) w globalnej gospodarce.
W 2000 roku wyglądało to tak:
- udział G7 na poziomie 43%, udział BRICS na poziomie 19%
Przez 23 lata sporo się zmieniło i sytuacja wygląda teraz tak:
- udział G7 na poziomie 30%, udział BRICS na poziomie 33%
W tej sytuacja spadek znaczenia dolara jako globalnej waluty wydaje się naturalnym procesem. Podobnie jak wzrost znaczenia walut BRICS, na przykład juana czy rupii. Można znaleźć dziedziny, w których spadek znaczenia dolara jest widoczny: na przykład udział USD w rezerwach walutowych spadł z 71% w 2000 roku do 59% w 2023 roku.
Natomiast istnieje gigantyczna różnica pomiędzy zmniejszeniem się roli dolara w transakcjach międzynarodowych (i spadkiem ekstremalnie wysokich udziałów USD – na przykład 88% w transakcjach FX) a dedolaryzacją rozumianą jako upadek dolara i utratą przez niego wyjątkowego charakteru waluty globalnej. Dedolaryzacja jako motyw inwestycyjny zakłada ten ekstremalny scenariusz. Szukanie jej potwierdzenia w niewielkich spadkach udziału dolara w obrocie międzynarodowym jest błędem.
Klauzula informacyjna