And the Oscar goes to…

Ostatnie tygodnie wakacji przyniosły zagęszczenie urlopowe w biurze, stąd na blogowanie było czytelnie mniej czasu i jeszcze przez jakiś tydzień będzie go mało. Zastępstwa mają jednak pozytywny element, którym jest kontakt z klientami innych pracowników. W efekcie odpowiada się na pytania, na które odpowiada się rzadko lub wcale. Pozwala to poznać sposoby myślenia o rynku, które zaskakują, ale też zmuszają do przyjrzenia się własnemu sposobowi funkcjonowania.

W jednej wymian mailowych zadano mi pytanie, który z analityków znanych z telewizji – moim zdaniem – najlepiej prognozuje zachowanie rynków akcji. Częścią pytania była seria nazwisk, z których większość nie mówiła mi nic. Zwyczajnie od lat nie oglądam telewizji a jedyny mój kontakt z tym medium sprowadza się do  TV Bloomberg, którą w streamingu mam włączoną na malutkim ekraniku w rogu jednego z monitorów (którą zresztą i tak w większości przypadków wyciszam). Zwyczajnie nie oglądam żadnych tzw. programów informacyjnych, bo po kilkunastu latach śledzenia rynków nabrałem nawyku oglądania świata przez pryzmat wykresów, które krzyczą szybciej niż czerwone paski. W istocie, jak jest jakieś mocne wahnięcie, to serwisy giełdowe powiedzą o możliwych przyczynach szybciej niż najszybsza telewizja.

Niemniej czułem się w obowiązku odpowiedzieć, iż nie wydaje mi się, żeby telewizyjni analitycy stawiali w telewizjach jakieś prognozy – raczej wyrażali opinie. Zaproponowałem, żeby nauczyć się czytać wypowiedzi telewizyjne analitycznie a nie na zasadzie, jaka będzie temperatura na rynku w dniu jutrzejszym. Osobiście mam nawyk dzielenia występujących w mediach prognostów zgodnie z opinią J.K. Galbraitha, który powiedział kiedyś coś zbliżonego do zdania, iż „świat dorobił się dwóch typów przepowiadaczy przyszłości – tych, który nie wiedzą, i tych, którzy nie wiedzą, że nie wiedzą”. Wbrew pozorom odróżnienie obu jest stosunkowo proste, bo im większa pewność siebie przepowiadacza na kilku różnych polach, tym większe prawdopodobieństwo, iż jest zwyczajnie człowiekiem mówiącym na każdy temat bez przygotowania do odpowiedzi i rzuca tezami bez określenia warunków brzegowych dla swojej prognozy. Człowiek, który operuje w wypowiedziach czymś na kształt zmiennych wzbudza we mnie większe zaufanie.

Dobrze byłoby nie oddzielać też samego telewizyjnego prognosty od medium, w którym występuje. Tak, jak stacje radiowe podporządkowane są zasadzie „przytrzymać słuchacza do kolejnego bloku reklamowego”, tak telewizje biznesowe mają za zadanie utrzymanie widza przed ekranem (przy okazji podpowiem, że w streamingowanym Bloombergu nie ma bloków reklamowych). Trzeba zatem zrozumieć, że analityk w telewizji przestaje być analitykiem a staje się gościem w studiu, który podporządkowuje się zadaniom stawianym przez medium. Nie ma na świecie telewizji, która pozwoliłaby mówić analityków na wybrany przez siebie temat. To nie mieści się w logice systemu, w którym redaktor decyduje, co dziś jest ważne. Bywają dni a czasami tygodnie, w których na rynkach nie dzieje się nic, ale medium musi działać i dostarczać informacji i opinii o tym, że jednak coś się działo. Stąd mamy wyszukiwanie spółek o największych wzrostach i szukanie chętnych do odpowiedzi na pytanie„dlaczego coś wzrosło najwięcej”.

Paradoks analityka telewizyjnego polega na tym, iż musi on robić sensacje z wydarzeń, które nie są dla niego sensacją. Weźmy sobie ostatnią medialną gorączkę na rynku złota. Mamy nowe nominalne rekordy wszech czasów i szum z tym związany jest wprost proporcjonalny, do wybuchu supernowej. Problem w tym, że każdy, kto śledzi rynek złota musiał być przygotowany na takie wydarzenie choćby faktem, iż od miesięcy było to przedmiotem rynkowych czy biurowych dyskusji a pytania, czy padnie 1250 USD były na porządku dziennym. Jednak logika medialnej gorączki nakazywała robić z no-news’a hot-news’a  mimo tego, iż w najmniejszym stopniu nie była to wiadomość wzbudzająca emocje u graczy obecnych lub śledzących rynek kruszcu.  Osobiście „podziwiam” analityków, którzy potrafią w mediach wpadać w gorączkę na zawołanie, ale nie czuję się na siłach oceniać ich talentów aktorskich.