Q&A z Sylwią Jaśkiewicz, pełen zapis

Na prośby obserwujących nasz profil na X poniżej zebrałem wszystkie pytania do i odpowiedzi od Sylwii Jaśkiewicz, które publikowaliśmy w odcinkach na X właśnie.

Pytanie 1: Jak Pani widzi odradzający się na GPW i NC sektor gamedev? Jakie spółki mają przed sobą ciekawe perspektywy, a których lepiej unikać?

Sylwia Jaśkiewicz (S.J.) Przy światowej nadpodaży tytułów (m.in. na Steamie) odbudowa gamedevu na GPW/NC może być w mojej opinii selektywna. Wydaje się, że jest to jednak branża „hit-driven”, więc projekty bez jakości i marketingu szybko znikają z radaru. Dlatego sądzę, że kluczowa jest analiza konkretnych roadmap i nadchodzących premier. Więcej o naszym podejściu i materiałach sektorowych na naszej stronie internetowej.

Pytanie 2: Jakie według pani jest sensowne dyskonto dla dużych PL spółek energetycznych względem lokalnego benchmarku (ČEZ, który jest też SSP) ze względu na, że ČEZ od lat płaci dywidendy, a nasze energetyczne SSP mają to tylko w planach?

S.J.: Raczej bym się skupiła na innej metodzie wyceny. Dlaczego? Bo porównywalność ograniczają różny miks przychodów/ kosztów, regulacje, cykl wydatków inwestycyjnych, historia dywidend, itd. Sądzę, że różnica w wycenie powinna wynikać z parametrów modelu, a nie z arbitralnego haircutu. Zwróciłabym uwagę, że wyceny metodą DCF FCFF oraz metodą porównawczą dają zupełnie inny obraz wartości. Zatem bardziej skupiłabym się na poszukiwaniu driverów wyników.

Pytanie 3: Jaki jest Pani view na rynek warszawski w obliczu nadchodzącego klinczu politycznego sejm-pałac? Jak w taki otoczeniu zapatruje się pani nss aż nasz rynek w perspektywie do końca roku.

S.J.: Zgodnie z regulacjami nie mogę w tym miejscu odnosić się do poszczególnych spółek ani formułować rekomendacji. Moim zdaniem klincz sejm–pałac w dużej mierze został już zdyskontowany po wyborach. Nie jest to nic nowego. Podwyższona zmienność może wynikać z zawirowań geopolitycznych. Z perspektywy spółek, które obserwuję głównym wyzwaniem jest presja kosztowa i zdolność jej przerzucenia na przychody. Dodatkowo coraz więcej firm, z uwagi na skalę, musi rozwijać sprzedaż poza CEE. Doceniam elastyczność i zdolność do szybkiego dostosowywania się do zmiennego otoczenia.

Pytanie 4: Jak widzi Pani szanse i zagrożenia w ciągu najbliższego roku dla polskiego sektora biotechnologicznego?

S.J.: Po stronie szans widzę potencjalne umowy partneringowe/licencyjne, dostęp do finansowania w postaci grantów krajowych i unijnych oraz instrumentów EBI/EBRD, a także postępy naukowe i kliniczne (PoC), które powinny działać jako katalizatory wycen – inna sprawa, czy działają. Warto zwrócić uwagę, że niektóre spółki są w intensywnych kontaktach z FDA, a to uwiarygadnia projekty, w mojej opinii.

Po stronie zagrożeń wymieniłabym brak pewności odnośnie dalszego finansowania – brak podmiotów zainteresowanych, opóźnienia grantowe, odczyty wyników gorsze od zamierzonych. Przesuwanie realizacji projektów, żeby wydłużyć możliwość funkcjonowania firmy skutkuje w efekcie wyższym kosztem i daje przewagę konkurencji.

Pytanie 5: Jak w obecnym modelu wycen spółek rynku biotechnologicznego, są wyceniania ewentualne granty w obliczu ogromnym problemów z ich uzyskaniem i rozliczeniem?

S.J.: W modelach wyceny można granty traktować jako przepływy warunkowe: nie podnoszą one bazowego WACC, tylko wchodzą do DCF z wagą prawdopodobieństwa (haircut na kwotę i timing) oraz z uwzględnieniem ryzyka rozliczeniowego (opóźnienia, audyty, możliwe zwroty). Można budować scenariusze – pełne/ częściowe/ brak finansowania – z odpowiednimi opóźnieniami. Wzrost niepewności obniża wartość projektu głównie przez redukcję oczekiwanych przepływów i przesunięcie ich w czasie (ewentualnie wyższą stopę dla strumieni zależnych od grantu). Ponieważ koszty utrzymania zespołu i operacji pozostają, model powinien uwzględniać krótszy runway i potencjalną potrzebę nowego kapitału (rozwodnienie), co dodatkowo ciąży wycenie.

Pytanie 6: Procentowo, jaka część pracy analityka to praca własna z liczbami, raportami itd., a ile rozmowy np. z przedstawicielami spółek?

S.J.: Powiedziałabym, że orientacyjnie: ~70% to praca własna na liczbach i dokumentach (modelowanie, analiza danych, lektura raportów), a ~30% to kontakt z rynkiem (rozmowy z zarządami/IR, ekspertami) oraz finalizacja materiałów — raporty i prezentacje. Proporcje te są zmienne: w sezonie wyników i roadshow rośnie udział rozmów, przy dużych aktualizacjach modeli – pracy analitycznej.

Pytanie 7: Proszę o smaczki pracy analityka w terenie, chyba nawet z Pani wykładu wieki temu opowiadała Pani o pracy w terenie, chcąc zdobyć info o spółkach Sołowowa…, kiedy on nie był chętny do ich udzielania -> analityk-detektyw

S.J.: Pewnie nie trzeba w ogóle, ale skoro można… Każdy analityk ma nieco inny warsztat pracy. Ja akurat lubię poczuć produkt, usługę, strategię, żeby lepiej zrozumieć. Częstotliwość? Różnie. Gdy jestem w galerii, wpadam do sklepów. W warsztacie rozmawiam z mechanikiem. W fabryce obejrzę linię. Tylko leków na receptę nie testuję 😉. Do tego konferencje branżowe, dni inwestora. Taki teren to solidny cross-check. Daje szerszy ogląd. Dostrzegam, co wcześniej umykało, a nie powinno. To też pozwala mi formułować inaczej pytania.

Pytanie 8: Czy ta kurtka jest z LPP?
S.J.: Oczywiście – praca w terenie, a jak się podoba?

Czy ramoneska pani Sylwii jest z prawdziwej skóry jak u prawdziwego metala czy jednak sztuczna/ekologiczna?

S.J.: Prawdziwa, klasyczna. Weteranka sceny garderoby, niemal dwudziestoletnia, a wciąż trzyma fason. 😉 Sentyment level hard.

Gdzie można kupić taką kurtkę?

S.J.: Taką? Już nigdzie 😉 – jest absolutnie wyjątkowa. Tylko do odziedziczenia 😉

Pytanie 9: Jakie szanse na zyski i od kiedy dla MDG?

S.J.: MDG informuje o wzroście przychodów z powtarzalnych umów i nowych kontraktach, co – jeśli będzie skutecznie monetyzowane – zwiększa szanse na poprawę rentowności.

Pytanie 10: Ulubiona książka/film.

S.J.: Kocham poezję Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Znaczący dla mnie cytat z The Handmaid’s Tale to: “This may not seem ordinary to you now, but after a time it will. It will become ordinary.” Ostatnio znów włączyłam „Manchester by the Sea”, a „Chłopi” w wersji malarskiej dają mi wręcz fizyczne emocje. Na co dzień żyję podcastami od ludzi, którzy sami kopią w źródłach, zamiast kopiować narracje.

Pytanie 11: Analiza fundamentalna. Proszę o wymienienie 3 rzeczy, na które zwraca Pani uwagę w pierwszej kolejności, rzeczy decydujących, czy NOWA spółka zostaje w kręgu zainteresowania i jest dalej analizowana, czy szkoda na nią czasu.

S.J.: Pozycja i przewaga – czy spółka jest liderem w swojej niszy lub ma realną przewagę (bariera wejścia, pricing power, unikalna technologia/know-how) i spójną wizję, gdzie chce być za 3–5 lat. Finanse – zdrowe unit economics/ marże, konwersja na FCF, lewar, runway – bez życzeniowych założeń. Egzekucja i ład – zespół z track recordem, klarowne KPI i transparentna komunikacja, a decyzje o CAPEX/akwizycjach mają sens biznesowy.

Szybki „kill-switch” – jeśli podobne modele biznesowe już wielokrotnie nie działały, a spółka nie pokazuje, co robi inaczej, albo nie odpowiada na podstawowe pytania o popyt i koszty — odpuszczam dalszą analizę.

Pytanie 12: Jaki model monetyzacji biznesu wg Pani długofalowo jest obarczony najmniejszym ryzykiem a jednocześnie największą szansą na osiąganie stopniowo rosnących zysków + jak długo trzeba czekać zanim firma w tym modelu osiągnie rentowność?

S.J.: Subskrypcja/„recurring revenue” z wysokim net revenue retention i dodatnim unit economics (LTV/CAC >3), najlepiej B2B z efektem sieciowym. Czas do rentowności: typowo 24–36 mies. przy rozsądnym CAC payback (<12 mies.) i ograniczonym churnie.

Pytanie 13: 3 spółki biotechnologiczne z największym potencjałem wzrostu.

S.J.: Zgodnie z regulacjami nie mogę wskazać trzech konkretnych spółek; odsyłam do materiałów na naszej stronie internetowej. Potencjał wzrostu oceniam przede wszystkim przez pryzmat jakości interakcji z regulatorami (w tym z FDA), bo to zwiększa wiarygodność projektów, oraz postępów klinicznych i szans na partnering. Głównym wyzwaniem całego sektora pozostaje finansowanie.

Pytanie 14: Prośba o wskazanie trzech ulubionych spółek z GPW, których wycena jest najbardziej odporna na  geopolityczne wahania

S.J.: Odporność na geopolitykę bywa pozorna — spółki, które analizuję, w mniejszym lub większym stopniu zależą od popytu, kosztów, finansowania i łańcuchów dostaw. Szukałabym raczej w sektorach defensywnych, z większą ekspozycją na rynek krajowy — np. w ochronie zdrowia. W odniesieniu do konkretnych podmiotów — zgodnie z wymogami prawnymi — odsyłam do materiałów na naszej stronie internetowej.

Pytanie 15: 3 najciekawsze spółki z sektora life science w Polsce.

S.J.: Zgodnie z przepisami nie wskażę tu trzech konkretnych spółek. Zamiast tego patrzyłabym na: jakość i etap pipeline’u (PoC/klinika), wiarygodne interakcje z regulatorami (FDA/EMA), szanse na partnering, runway 12–18 miesięcy i dyscyplinę kosztową oraz ład korporacyjny.

Pytanie 16: Jak widzi pani perspektywy spółek surowcowych, notowanych na GPW w świetle rodzącej się długoterminowej słabości USD i projektowanych stałych, potężnych deficytów budżetowych w USA (One Big Beatifull Act)?

S.J.: Tu też odesłałabym na naszą stronę internetową. Słaby US$ zwykle sprzyja wzrostom dolarowych cen surowców, na fundamenty wpływa też popyt/podaż. Kluczowe są: miks kosztowy (energia, logistyka), pozycja na krzywej kosztowej (niski koszt krańcowy), polityka hedgingowa (w tym naturalny hedge przy eksporcie w US$), dźwignia i CAPEX, a także ryzyka handlowe (cła, sankcje, kontyngenty). Niestabilna polityka celna podbija zmienność cen globalnie i lokalnie, ograniczając przewidywalność. Pytania na dziś: co i w jakiej skali jest już w cenach, co może zaskoczyć rynek oraz czy/kiedy dolar może odwrócić trend.

Pytanie 17: Czy widzi Pani szanse dla sektora chemicznego w najbliższym roku?

S.J.: Sektora chemicznego osobiście nie analizuję.

Pytanie 18: Text był jednym z Pani Top picków na 2025 rok. Jak ocenia Pani aktualną sytuację w spółce? Czy realizuje się zakładany przez Panią scenariusz?

S.J.: Osobiście nie analizuję tej spółki. Informacje o raportach na stronie internetowej

Pytanie 19: Co mysli Pani o algotradingu (nie tylko HFT)? Mam na myśli to co robili tacy ludzie jak Jim Simons, Ed Thorp, J. Henry i inni.

S.J.: Szanuję – systematyka, przewagi statystyczne, risk control. Dla inwestorów instytucjonalnych to często core. Dla inwestora detalicznego – ryzyko overfittingu czy kosztów transakcyjnych. Ważne, żeby nie zamienić algotradingu w kosztowny backtest show.

Pytanie 20: Co Pani Sylwia sądzi na temat spółki $PSTV największego bengera tego sierpnia? ( Spółka z Biotechnologii, Prezes to CHAD)

S.J.: Nie przyglądam się z bliska. Natomiast pewnie warto obserwować finalne wyniki ReSPECT-LM oraz komercjalizację testu CNSide w ramach LDT.

Badania wykazują, że sama zmiana tonu komunikatu CEO (z neutralnego na entuzjastyczny) podnosi medianę prognozy marży operacyjnej o 3 pp (Jochen Becker, Josip Medjedovic i Christoph Merkle, The Effect of CEO Extraversion on Analyst Forecasts: Stereotypes and Similarity Bias, The Financial Review, 2019).

Pytanie 21: W jaki sposób inwestuje Pani własne środki? Aktywnie, wg własnych analiz? Czy udaje się Pani regularnie pokonywać indeks? Czy również spółki zagraniczne?

S.J.: Spółki przez nas analizowane są na listach restrykcyjnych. Zatem nie mogę w nie inwestować.

Nie chciałabym wchodzić w szczegóły. Z punktu widzenia indywidualnej osoby to, jak powinna inwestować zależy od wielu czynników – wiek, wiedza, sytuacja życiowa, itd…  może być wiele mylnych wniosków.

Pytanie 22: Co sądzi pani o przyszłości swojego zawodu w kontekście AI? Czy korzysta pani z AI w swoich analizach?

S.J.: Korzystam — głównie do wyszukiwania danych i edycji dokumentów. AI pogłębia te procesy, ale nie jestem pewna, czy przyspiesza całą pracę, bo weryfikacja i pogłębiona analiza i tak zabierają czas. Pomaga mi w sprawach technicznych, lecz nie zastępuje własnego know-how; czasem chciałabym, żeby mogła wesprzeć mnie bardziej. Do modelowania — ze względu na niuanse i moje założenia — nie używam AI. A jak będzie ewoluować – zobaczymy.

Wydaje mi się, że ciekawie będzie obserwować, jak rynek — choćby detaliczny — zmienia się pod wpływem AI.

Pytanie 23: Scope Fluidics: czy, kiedy i jak (w praktyce) wyceniać Scope Discovery?

S.J.: Zasadniczo każdy projekt zwykle traktuję osobno; wycena pojawia się dopiero przy wystarczających danych, możliwości modelowania i z prawdopodobieństwami sukcesu (porażki) dla etapów rozwoju. Do tego momentu podchodziłabym raczej opcyjnie.

Pytanie 24: Krótki rzut na Polską biotechnologię na GPW, kilka słów o spółkach (Molecure, Ryvu, Selvita, Scope itd. )

S.J.: W branży czekam na eventy płacące rachunki. Wydaje się, że na inne dane jest odporna 😉.

Pytanie 25: Jaka jest skuteczność pani rekomendacji ?

S.J.: W każdym raporcie jest performance rekomendacji

Pytanie 26: Załóżmy, że jestem kosmitą/ cudzoziemcem zaczynającym od zera na GPW. Jakie filtry przyjąć do pierwszej selekcji ponad 400 spółek z rynku głównego? 2) Gdyby miała Pani inwestować pasywnie w ETF-y na indeksy to które polskie lub które zagraniczne? 3) Jaki sektor gwiazdą 2026?

Kosmita na GPW — starter: (i) czy spółka żyje? (obroty > symboliczny pył kosmiczny, sensowny free float), (ii) nie mdleje na widok długu? (zadłużenie pod kontrolą, odsetki spłacalne), (iii) umie robić gotówkę, nie tylko slajdy? (EBITDA → cash), ma przewagę, nie tylko modę na branżę? (bariera wejścia, pricing power), (iv) szanuje akcjonariuszy? (jasna komunikacja, trzymanie terminów).

ETF-y — wg apetytu na zmienność z buforem obligacyjnym i parasolem walutowym (hedging).

Horoskop na 2026… hmm – rozejrzałabym się, jak wygląda świat 😉 i z czym borykają się Ziemianie. Zwykle strategię piszemy w grudniu.

***

Do tego rodzaju formuły możemy powrócić jeśli będzie zainteresowanie.

—kat—