Jak to się mogło stać, że bezrobocie spadło we wrześniu?

W poprzednim tekście zwróciłem uwagę na piątkowy raport z amerykańskiego rynku pracy, który pokazał spadek bezrobocia o 0,3 p.p. we wrześniu.

Raport ten wywołał prawdziwą burzą w amerykańskich mediach oraz skłonił niektórych komentatorów do oskarżania BLS o manipulowanie danymi. Warto podkreślić, że poza oskarżeniami o manipulowanie danymi, pojawiły się także komentarze wskazujące, że wynikający z piątkowego raportu znaczny spadek bezrobocia nie oddaje zmiany sytuacji makroekonomicznej w USA. Reprezentujący ten pogląd komentatorzy podali też kilka hipotez wyjaśniających istotny spadek bezrobocia (oraz istotny wzrost liczby zatrudnionych), który pokazał Household Survey (HS) – jedno z badań tworzących raport z amerykańskiego rynku pracy.

Postaram się przybliżyć te hipotezy a przy okazji zwrócić uwagę na interesujące szczegóły konstrukcji raportu z rynku pracy. Przypomnę, że raport pokazał:

• spadek poziomu bezrobocia (U-3) z 8,1 do 7,8%, a więc o 0,3 punktu procentowego wg. HS
• wzrost liczby miejsc pracy w sektorze pozarolniczym o 114 000 we wrześniu wg. Establishment Survey (ES)
• wzrost liczby zatrudnionych o 873 000 we wrześniu, z czego 582 000 zatrudnionych na pół etatu wg. HS
• 368 000 nowych zatrudnionych (z 873 000) w przedziale wiekowym 20-24 wg. HS

W poprzednim tekście pokazałem, że raport z amerykańskiego rynku pracy tworzą dwa odmienne badania i różnice w miesięcznych danych o wzroście zatrudnienia wynikającym z tych badań są bardzo częste. O tym ile szumu jest w poszczególnych miesięcznych danych z Household Survey i Establishment Survey można się przekonać z poniższego wykresu:

Najprostszym (co wcale nie znaczy, że najlepszym) wyjaśnieniem niezwykle silnego we wrześniu wzrostu nowych zatrudnionych według Household Survey jest fakt, że w ostatnich miesiącach (w lipcu i w sierpniu) HS pokazywał dużo gorsze dane od Establishment Survey:

O ile obraz rynku pracy wynikający z tych dwóch badań może bardzo się od siebie różnic w poszczególnych miesiącach, to w dłuższym horyzoncie czasowym obydwa badania pokazują te same trendy na rynku pracy. Najlepiej pokażą to proste średnie kroczące (3-miesięczna i 12-miesięczna) z danych z poszczególnych badań:

Tak wygląda wykres średnich 12-miesięcznych:

Metodologia poszczególnych badań decyduje o ich mocnych i słabych stronach. Establishment Survey opiera się na konkretnych danych z zakładów pracy ale jest przez to skrzywiony w stronę dużych podmiotów. Household Survey nie ma tego skrzywienia i może lepiej oddawać zmiany zatrudnienia w grupie najmniejszych podmiotów (najbardziej skłonnych do reagowania na zmiany sytuacji makroekonomicznej) ale z drugiej strony opiera się na mniej wiarygodnych sondażach. David Rosenberg, którego analizy makroekonomiczne sobie cenię, uważa, że Establishment Survey dokładniej odzwierciedla zmiany sytuacji gospodarczej w USA.

Justin Wolfers, który praktycznie co miesiąc nawołuje na Twiterze do nieprzywiązywania zbyt dużej wagi do pojedynczego raportu i zachęca do analizowania trendu, używa na przykład ogólnej zasady, w której przyznaje 20% wagę HS i 80% wagę ES i analizuje sytuację na amerykańskim rynku pracy za pomocą tak stworzonego syntetycznego wskaźnika.

Jak pokazały powyższe wykresy, zastosowanie prostych średnich kroczących może pomóc pozbyć się części szumu z analizy sytuacji na amerykańskim rynku pracy.

Istotny wzrost zatrudnionych na pół etatu oraz istotny wzrost zatrudnienia w przedziale wiekowym 20-24 skłonił analityka Deutsche Banku do stworzenia hipotezy, że za niezwykle silny wzrost liczby zatrudnionych we wrześniu odpowiada prezydencka kampania wyborcza w USA i zatrudnienie młodych ludzi do obsługi wydarzeń związanych z prowadzeniem agitacji wyborczej.

David Rosenberg zwrócił uwagę na niezwykle optymistyczne plany sektora sprzedaży detalicznej w kwestii wzrostu zatrudnienia (największe od dekady). Być może HS zanotował wzrost zatrudnienia w tym sektorze w związku z przygotowaniem do sezonu sprzedażowego.

Moim zdaniem istnieją logiczne, sensowne wyjaśnienia niezwykle silnego spadku bezrobocia we wrześniu, które nie odwołują się do teorii spiskowych. Wyjaśnienia te zakładają, że sytuacja na rynku pracy we wrześniu nie poprawiła się tak bardzo jak wskazują na to główne dane z Household Survey i opierają się na założeniu, że oczekiwanie iż pojedyncze dane makroekonomiczne idealnie oddadzą sytuację gospodarczą jest naiwne. Najlepiej podsumowuje ten problem Rosenberg, który napisał: Tak więc, zgodnie z Household Survey gospodarka znajdowała się w recesji w lipcu i w sierpniu ale we wrześniu cudownie weszła w okres najsilniejszego od stycznia 1983 roku boomu.