Podróż do wnętrza inwestorskiej głowy

Jeśli poświęcasz więcej niż 14 minut rocznie martwiąc się o rynek, straciłeś 12 minut /Peter Lynch/

Kilka z moich ostatnich wpisów łączył wspólny mianownik – sięgały do zakamarków ludzkiej psychiki, przytaczały badania w zakresie chemii przenikającej nasze organizmy, odkrywały wpływ tego co niewidoczne na to co widoczne czyli zachowania i decyzje. Nie bez powodu. Zaczytywałem się jednocześnie nową lekturą, z której pochodzi otwierający cytat.

Oryginalny jej tytuł: “Inside the investor’s brain: the power of mind over money” czyli “Wewnątrz mózgu inwestora: przewaga rozumu nad pieniędzmi”. Jej autor, Richard Peterson, to prawdziwy człowiek renesansu – oprócz tytułu doktora medycyny (specjalność psychiatria) posiada dyplomy ukończenia wydziałów inżynierii elektrycznej oraz sztuki. Jego specjalnością stała się neurologia, która doprowadziła do zainteresowań i odkryć a także wielu publikacji w dziedzinie neurofinansów i neuroekonomii. Ponieważ sam profesjonalnie zajmuje się inwestowaniem i tradingiem, między innymi współpracując z funduszami hedgingowymi i tworząc analityczny software, więc wiedza, którą dzieli się w książce ma rzeczywiście solidne podstawy w praktyce. Chwilami byłem zaskoczony celnością i zwięzłością obserwacji i wniosków. Z racji specjalizacji Peterson zajmuje się również najnowszym trendem w inwestowaniu – arbitrażem opartym na anomaliach powstających jako wynik inwestorskich błędów poznawczych (postaram się napisać o tym więcej wkrótce).

Książka jest wprawdzie kolejnym ale za to najaktualniejszym spojrzeniem na finanse behawioralne, ściśle związane z inwestowaniem, z którego autor wyciąga i poddaje wiwisekcji wszystkie irracjonalności. Pojawiają się więc plejady poznanych dotychczas błędów, efektów i skrótów myślowych oraz teoria perspektywy, wspominane na naszych blogach wielokrotnie. To oczywiście za mało by wciągnąć zorientowanego w nich czytelnika więc pytanie zasadnicze brzmi: co nowego spodziewać się po tej lekturze?

Ponieważ autor para się neuro-naukami dlatego przede wszystkim dostajemy opisy i zdjęcia map mózgu, robione za pomocą rezonansu magnetycznego, ze szczegółami opisujące jak poszczególne fragmenty naszego „komputera pokładowego” uaktywniają się podczas procesu decyzyjnego, pojawiania się błędów, myślenia związanego z inwestycjami, emocjami.

Zapewne są to informacje interesujące niemal wyłącznie pasjonatów więc zachwalanie tej części książki mija się z celem. Dość powiedzieć, że nasze mózgi posiadają dwa oddzielne obszary, z których jeden odpowiada za procesy związane z ryzykiem, drugi- z nagrodą. Koktajle hormonalne, które tam powstają pod wpływem otrzymywanych informacji, generują nasze zachowania, myśli i emocje na temat naszych inwestycji.

Dużo ciekawsze są natomiast szczegółowe i pasjonujące opisy wszystkich interaktywnych powiązań, powstających podczas obserwacji i działania  na rynku, interpretacji wykresów, przetwarzania informacji, powstawania decyzji.

Mamy więc opis różnych personalnych osobowości i ich słabych/dobrych stron związanych z inwestowaniem, naszych wielowątkowych powiązań psychicznych ze światem gier i hazardu, realne przykłady zaburzeń postrzegania ryzyka i samego rynku, zanalizowane psychologiczne źródła ulegania manipulacjom giełdowym, emocjonalne podłoża zachowań stadnych, przegląd środków usprawniających postrzeganie i wysiłek umysłowy, diagnozę korzeni chciwości i strachu, genealogię stresu i różornodnej optyki postrzegania ryzyka, porównania możliwości inwestycyjnych zależnie od płci czy wieku, wykrzywień w analizie danych, wykresów oraz informacji, a wszystko przyprawione praktycznymi poradami odnośnie możliwych kroków zaradczych jak wszystkich tych niechcianych demonów pozbyć się.

Aż trudno uwierzyć, czytając te 400 stron, że racjonalny wydawałoby się umysł ludzki podlega tak ogromnej liczbie błędów, wpływów, skrzywień, iluzji i manipulacji w procesie inwestowania czy podejmowania ryzyka w ogóle. Co ciekawe – ulega im nawet znając je. Mimo to poznanie ich to konieczność jeśli ktoś planuje profesjonalne zajmowanie się rynkiem. Nie musi to być koniecznie opisywana pozycja. Wiem po sobie jak usprawnia to proces myślowy, analityczny, decyzyjny i emocjonalne przygotowanie. To tak zwana inteligencja emocjonalna, opisywana oryginalnie przez Daniela Golemana, do której można znaleźć wiele nawiązań i w tej pozycji.

Autor przez dłuższy czas prowadził blog:

http://www.marketpsych.com/blog/blogger.html

Zapewne z powodu braku czasu zawiesił wpisywanie, ale to co pozostało w historii być może komuś pomoże w pogłębieniu tematu.

—***Kat***—