Amerykańska hegemonia

W niedzielę pisałem o tym, dlaczego wskaźnik Buffetta może nie być dobrą miarą przewartościowania lub niedowartościowania rynku akcyjnego.

Poszczególne rynki akcyjne mają różne poziomy wskaźnika Buffetta, ale nie świadczy to o ich atrakcyjności inwestycyjnej, lecz o rozwinięciu rynków kapitałowych oraz strukturze i zaawansowaniu gospodarki.

Faktem jest, że USA mają wysoki stosunek kapitalizacji rynków akcyjnych do PKB. Tylko małe, zamożne państwa z gospodarkami zorientowanymi na eksport mają te wartości wyższe niż USA. Analitycy Goldman Sachs pokazali w marcu 2024 roku, że wskaźnik Buffetta dla USA wynosi 170%, a dla świata bez USA 60%.

Jednocześnie mamy do czynienia z coraz większą globalną rolą amerykańskiego rynku akcyjnego. Hegemoniczną pozycję USA widać w udziale amerykańskich akcji w czołowych globalnych indeksach, takich jak MSCI ACWI Index. Widać ją także w bezpośrednim porównaniu kapitalizacji rynków akcyjnych. W bazie Dimsona, Marsha i Stautona udział USA sięga 61%. Analitycy Goldman Sachs oszacowali udział USA na 50%.

Skorzystałem z bazy Dimsona, Marsha i Stautona, by stworzyć kontrowersyjny wykres. Pokazuje on udział amerykańskiego rynku akcyjnego w globalnym rynku akcyjnym oraz udział amerykańskiego PKB w globalnym PKB od 1900 roku. Ten drugi wskaźnik ma dwa warianty: pierwszy, w całości oparty o dane z bazy Maddisona, a drugi, od 1960 roku, wykorzystuje dane Banku Światowego:

Jak widać, od 1990 roku globalne znaczenie amerykańskiego rynku akcyjnego oderwało się od udziału amerykańskiej gospodarki w globalnym PKB. W XX wieku był już taki epizod – od lat 40. do lat 70.

Wzrost globalnego znaczenia amerykańskich rynków akcyjnych przyspieszył po globalnym kryzysie finansowym, z którego amerykańska gospodarka i rynek kapitałowy wyszły w dużo lepszym stylu niż reszta państw rozwiniętych. Udział amerykańskich akcji skoczył z 40% do 60%. Jak to wytłumaczyć?

The Economist podaje prostą odpowiedź: od 2008 roku zysk na akcje spółek z MSCI USA wzrósł o 162%. W tym samym czasie zysk na akcje spółek z uniwersum MSCI, z wyłączeniem USA, spadł o 2% (wyrażone w dolarach).

Analitycy Goldman Sachs, poza wzrostem zysków amerykańskich spółek, podają kilka innych czynników. Zwracają uwagę, że amerykański rynek akcyjny ma znacznie większą ekspozycję na spółki wzrostowe niż inne rynki akcyjne. W okresie, w którym spółki wzrostowe osiągnęły zdecydowaną przewagę nad spółkami typu value, rosło znaczenie amerykańskiego rynku akcyjnego.

Kolejne cztery czynniki wymienione w analizie Goldman Sachs to:

• wyższy wskaźnik reinwestycji amerykańskich firm niż na większości innych rynków – spółki z USA chcą i potrafią rozwijać się w wysokim tempie,
• płynność rynku w USA jest znacząco większa niż na innych rynkach, co przyciąga kapitał na amerykańskie parkiety i wspiera wyższe wyceny,
• amerykańska gospodarka jest większa, silniejsza, a przede wszystkim bardziej dynamiczna i dysrupcyjna niż inne gospodarki,
• wyższe wyceny amerykańskich spółek można w dużym stopniu wyjaśnić ich wyższą zyskownością i efektywnością (wyższe stopy zwrotu z kapitału).

Krótko mówiąc, Amerykanie wydają się wygrywać w grze stworzonej przez kapitalizm w gospodarce opartej na wiedzy. Nie widać tego w udziale amerykańskiego PKB w globalnym PKB, ale widać to w gigantycznej globalnej roli największych amerykańskich korporacji. Pokazuje to zestawienie największych spółek w USA i Europie, przygotowane przez analityków Deutsche Banku. W Europie nie ma spółki założonej od zera w ostatnich 50 latach o kapitalizacji wyższej niż 100 mld USD (np. Novo Nordisk założony został w 1923 roku). W USA cała „wspaniała siódemka” spełnia to kryterium.

Myślę, że pytanie o to, czy to się kiedyś skończy, jest jak najbardziej zasadne. Mniej zasadne jest, moim zdaniem, tłumaczenie wzrostu znaczenia amerykańskiego rynku akcyjnego hasłem „bańka spekulacyjna”.