Godzilla i hiperinflacja

Zbliżamy się na rynkach do punktu, który w pewnym sensie zamknie pokryzysową dekadę. Granicznym punktem będzie obniżka ceny kredytu w USA, która zamknie fazę zacieśnienia w polityce monetarnej i przywróci Fed na ścieżkę obniżania stóp procentowych.  Pojawia się zatem okazja, żeby spojrzeć na ostatnie 10 lat przez pryzmat inflacji i hiperinflacji, którą wszyscy straszyli w momencie uruchomienia globalnej mody na luzowanie ilościowe.

Moglibyśmy sięgać do przeszłości i pokazywać, jak bardzo pomylili się wszyscy krytycy banków centralnych. Jedną z najpowszechniejszych analogii było oczywiście przywoływanie lat siedemdziesiątych XX wieku, kiedy amerykańska gospodarka operowała w kontekście min. szoku paliwowego i niskiego wzrostu gospodarczego. Właściwie każdy tekst wówczas zaczynał się ostrzeżeniem, iż lata siedemdziesiąte będą skromnym problemem na tle czekającej nas przyszłości. Wykres poniższy pokazuje inflację CPI w USA w słynnych lat siedemdziesiątych, które miały być modelem dla wydarzeń czekających amerykańską gospodarkę po działaniach Fed.

Dla inwestorów giełdowych był to złoty okres dla odwołań do rynku złota, który miał był jedyną ochronną przed hiperinflacją. Na blogach bossy pokazywaliśmy, żeby ostrożnie podchodzić do rynku złota jako ochrony przed inflacją i generalnie poza fazą bańki spekulacyjnej, która zgasła zanim inflacja miała okazję wrócić do bardziej standardowych poziomów, ostrzeżenie okazało się słuszne. Nudne i zmęczone akcje okazały się najlepszym aktywem na pokryzysową dekadę i – sądzę – wieli przegapiło jedną z największych okazji, jaką mieli w swojej rynkowej przygodzie. W tym czasie hiperinflacja, która miała przykryć inflację z lat siedemdziesiątych wyglądała tak, jak na wykresie poniżej.

Jak widać, przez 10 lat można było mówić o świecie, gdzie walczyć trzeba było raczej o jej utrzymanie w pobliżu postulowanego przez współczesną myśl ekonomiczną celu 2 procent niż zamartwiać się inflacją która wyrywa się spod kontroli i będzie wymagała jakiś ekstra działań gaszących wzrost cen wpychaniem gospodarki w dynamiczne spowolnienie i odbudowanie jej z niższego poziomu. Dla porównania rzućmy okiem na inflację CPI w USA od 1970 roku. Ostatnia dekada jawi się jednoznacznie jako okres raczej niskiej inflacji i w żaden sposób nie daje porównać się z latami siedemdziesiątymi XX w.

Z punktu widzenia inwestorów indywidualnych najważniejszym wnioskiem z braku hiperinflacji, w którą wielu wierzyło i – nie oszukujmy się, której również bali się bankierzy centralni, kiedy zalewali gospodarkę tanim pieniądzem – jest przypomnienie prostej zasady, żeby nie brać fikcji za rzeczywistość i nie walczyć z demonami, których nie widać. Z racji tego, iż nasze blogi mają już więcej niż 10 lat i wiele razy miałem okazję bronić programów luzowania ilościowego jako jedynej odpowiedzi na kryzys, mogę z czystym sumieniem przyznać, iż – jak wszyscy – nie wiedziałem czym i jak skończy się ten globalny eksperyment.

Możliwe, iż brak zmaterializowania się hiperinflacji będzie jakąś zagadką dla ekonomistów i znajdą się wyjaśnienia tłumaczące, dlaczego tak wielu dobrze wykształconych ludzi musiało przełknąć żabę niskiej inflacji. Na dziś jednak widać, iż postawa, którą kiedyś określiłem zdaniem: You have your fear which may become reality and you have Godzilla which is reality (z oryginalnego japońskiego filmu o Godzilli z 1956 roku), była lepsza od najbardziej ułomnego z możliwych wnioskowania przez analogię o powtórzeniu się tragicznej dekady sprzed blisko pół wieku.

(źródło wykresów: tradingeconomisc.com)