Rewolucjoniści i pieniądze

To brzmi naprawdę medialnie „nie zależy nam na pieniądzach, chodzi nam tylko, żeby grube ryby z WallStreet się z nami liczyły”. Bo taki przekaz od czasu do czasu pojawiał się przy okazji „redditowców”, którzy masowo kupowali akcje wybranych spółek, oraz srebra podnosząc ich cenę na wyżyny.

W sieci pojawiały się kolejne wyznania osób, które pisały jak klepały przez lata biedę, więc zainwestowanie przez nich 1000 dolarów pochodzących z zasiłków covidowych i późniejsza ich utrata, nie zmienia niczego w ich finansowej sytuacji. Nie mam prawa sądzić, że to nieprawda. Kilkadziesiąt tysięcy nowych inwestorów, to kilkadziesiąt tysięcy motywacji – ciekawość, chęć rozrywki, poznania czegoś nowego, dobra zabawa, prank, diss, i co tam jeszcze pokolenie „nieboomersów” robi. No i oczywiście stara, dobra chciwość!

No cóż, chciałbym się mylić, ale obawiam się, że wielu z tych, którzy na wczesnym etapie dali się namówić na kupno akcji głośnych spółek i zarobili, 10, 20, 50, 100 a może więcej procent, nawet ze stu czy tysiąca dolarów właśnie złapało bakcyla gry zwanej inwestowaniem. Uruchomione zostały wszystkie te mechanizmy, w rodzaju „gdybym wcześniej kupił”, „gdybym odpowiednio sprzedał”, „dlaczego słuchałem, żeby trzymać”, „czy to naprawdę takie proste”.

Gdy czytamy historie Czarodziejów rynku (Jack Schwager) widzimy, jak wielu wielkich traderów zaczynało handel nie mając pojęcia na czym polega inwestowanie, czym są rynki. Wielu znalazło się tam z przypadku namówionych przez kolegów, niektórzy po prostu szukali zajęcia. Szybkie zyski, później szybkie straty, wyzwalają w większości z nas proste mechanizmy. Tęsknimy za przyjemnością związaną z zarabianiem pieniędzy. Nie bez powodu z różnego rodzaju badań wynika, że nasz układ nagrody związany z dopaminą reaguje bardzo podobnie na narkotyki, seks i właśnie zyski z gier hazardowych, czy właśnie spekulacji na giełdy. Chcemy po prostu więcej.

Może na forach społecznościowych oburzone głosy będą oskarżać grube ryby o manipulacje, może będą się oburzać na takie, a nie inne funkcjonowanie rynków, wraz z istnieniem krótkiej sprzedaży. Być może pojawią się nawet jakieś procesy przeciwko darmowym brokerom, którzy „zmieniali zasady w trakcie gry”. Jednak w zaciszach mieszkań tysiące rewolucjonistów zostały już wciągnięte do gry w „chciwość”. Oczywiście jeśli uda się wygrać jakiś proces i odzyskać nawet ułamek straconych pieniędzy, będzie z tego satysfakcja, ale z tego haju dopaminowego, który przez około tydzień rozpościerał się nad tysiącami nowych inwestorów, trudno będzie zrezygnować.

Za dziesięć, dwadzieścia lat, nieliczni z nich będą zawodowo związani z rynkiem i będą opowiadać, jak zaczęła się ich przygoda z branżą. Niektórzy zostaną gwiazdami tradingu. Tak wynika z prostej statystyki.

Swoją drogą wróćmy na chwilę do darmowości oferty nowych brokerów. We współczesnym świecie mnóstwo rzeczy jest za darmo. Owo darmo to zazwyczaj nasze dane, z których czerpią szeroko wszystkie te podmioty, które później nas chętnie profilują i nasze dane przekazują dalej i dalej i dalej. Ponieważ jest za darmo i cudownie miliony z nas chętnie korzysta, a później przychodzą zmiany, które wielu się nie podobają. I zaczyna się „Twitter gwałci nasze prawa”, „Facebook nas cenzuruje”, „Google czyta naszą pocztę”, „Lidl nas oszukał, tanich torebek były tylko trzy na cały sklep”, „koncerny powinny być bardziej odpowiedzialne!”, „nie damy się sprzedać”

Już się daliśmy. Za darmo.

Podobnie jest z darmowymi brokerami. Jest mi nieco niezręcznie pisać, ze względu na fakt, że reprezentuję klasyczny dom maklerski, pobierający prowizje od swoich klientów. Niemniej od lat pisze o meandrach rynków finansowych, więc proszę nie traktować tego jako „zawiedzionego żalu”. Gdy pojawili się brokerzy udostępniający swoje darmowe aplikacje, w branży w Polsce zastanawialiśmy się jak to jest możliwe. Kiedy oferta przestanie być darmowa, lub też, kiedy ograniczy się do „trzy transakcje w miesiące za darmo”. Gdy zaczęto opisywać model biznesowy tych nowych brokerów, wszystko stało się jasne. Za darmo oznacza, że z każdych zainwestowanych przez klienta 100 dolarów, broker średnio zarabia 2,6 centów. Naturalnie z punktu widzenia klienta, gdybyśmy nawet przeliczyli to na procentowe prowizje byłoby to i tak niesłychanie atrakcyjne. Problemem jednak jest to, że zgodnie (z amerykańskim prawem) zlecenia indywidualnych, nie płyną bezpośrednio na giełdę do arkusza zleceń, tak jak ma to miejsce na GPW – najpierw otrzymuje je market maker. To zaś rodzi naprawdę wiele możliwości – ostateczne ceny otrzymywane przez klientów, wcale nie muszą być tymi najlepszymi. Zaś wiedza o zleceniach klientów uwielbiana jest przez różnego rodzaju automaty.

Rewolucja na razie potrwała tydzień. Próba trwalszego wywindowania cen srebra skończyła się po jednym dniu. Wielu nowych inwestorów-rebeliantów zdziwionych jest skalą spadków spółek typu Game Stop, czy AMC. Zdaje się, że podczas całej swoje akcji, nie zastanawiali się nad tym, że tysiące inwestorów kupując akcje, kupują je OD KOGOŚ. Może Melvin Capital dostał po głowie, ale ktoś inny systematycznie sprzedawał posiadane przez siebie akcje. Jak mawiał dziesiątki lat temu Andre Kostolany „Na giełdzie wszystko zależy tylko od tego, czy jest tu więcej głupców niż akcji, czy też więcej akcji niż głupców”. W innej postaci ta prawda znana jest jako zasada większego głupca – „akcje rosną dopóty, dopóki nie znajdzie się większy głupiec, który je od ciebie odkupi”.

Tak, tak. To brutalne stwierdzenia. Ale w pewnym momencie akcji jest po prostu więcej.

[Photo by Jp Valery on Unsplash]